Yargıda 'arabulucu' dönemi başlıyor
Adalet Bakanlığı, yeni tasarısında mahkemelerin yükünü azaltmak için "basit" anlaşmazlıkları çözecek arabuluculuk sistemi getiriyor.
Adalet Bakanlığı, Türk Ceza Yasa Tasarısı'nın eylül ayı içinde olağanüstü toplanacak Meclis'te yasalaşmasının ardından yargıda "devrim" niteliğinde bir başka değişikliğe daha hazırlanıyor. Avrupa Birliği'ne uyum çerçevesinde, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nda yapılacak değişiklikle yargının iş yükünü büyük ölçüde azaltacak "arabuluculuk" devri başlatılacak. Veraset ilamı, tereke işlemleri, kira tespitleri, boşanma, nafaka, gaiplik, velayet, nüfus işlemleri, isim düzeltme gibi çok sayıda anlaşmazlık konusu mahkemelere gelmeden, savcı, avukat, emekli hakim ve noter gibi arabulucular tarafından çözülecek. Bu tür konularla arabulucu tarafları uzlaştıramazsa konu mahkemeye intikal edecek. Yargı reformu çerçevesinde, Cumhuriyetin ilk yıllarında çıkarılan Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nda uygulamadan kaynaklanan aksaklıkları gidermek, davaların hızlı, basit, en az giderle ve etkin bir biçimde görülmesini sağlamak için komisyonlar kuruldu. Yüksek mahkeme üyeleri, bilim adamları ve uzman personelden oluşturulan komisyonun hazırlayacağı tasarılarla "bir kısım uyuşmazlıkların nizasız kaza (duruşmasız dava), sulh, uzlaşma gibi yöntemlerle" çözümü öngörülüyor.
UZLAŞMA KÜLTÜRÜ YERLEŞECEK Bu çerçevede özellikle şu üç konu üzerinde duruluyor:
* Kabahatlerin Suç Olmaktan Çıkarılması: Türk Ceza Kanunu tasarısından çıkarılan kabahat türü suçların yaptırımı, idari para cezasına dönüştürülerek yeniden düzenlenecek.
* Uyuşmazlıkların Muhakeme Dışı Çözüme Kavuşturulması: Failin ceza sorumluluğunun saptanıp, zararın giderilmesi için suç mağduru ve kamu vicdanı bakımından tatmin edici bir çözüme ulaşılması amacıyla muhakeme dışı yollar devreye girecek.
* Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları: Yargı reformu çerçevesinde; davaların hızlı, basit, en az giderle ve etkin bir biçimde görülmesi için, bir kısım uyuşmazlıklar; çekişmeli yargı şeklinde mahkemelere intikali yerine nizasız kaza, sulh, uzlaşma gibi yöntemlerle çözülecek. Adalet Bakanı Cemil Çiçek, uzlaşma yoluyla çözülebilecek çok sayıda anlaşmazlığın mahkemelerin iş yükünü artırdığını anlattı. Bakan Çiçek, arabuluculuğun hukuk sistemine sokulması ve halk denetçiliği kurumunun da devreye girmesiyle toplumda uzlaşma kültürünün yerleşeceğine inandığını kaydetti.
|
