kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Euro 2004
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Erdal Safak @ SABAH
 

Türkiye'ye özgü bir felâket

Doğubayazıt Fay Hattı 28 yıl sonra uyandı. İran sınırında başlayıp Doğu Beyazıt'ta biten kısa, kendi halinde bir fay bu.
İşte bu bağımsız ve pek de zararlı bulunmayan fay hattı, dün sabaha karşı yerin 5 kilometre derinliğinde kırıldı ve orta boy bir hortuma eşit enerjiyi açığa çıkardı. Kandilli Rasathanesi, depremin büyüklüğünü 5 olarak ölçtü.
Bu büyüklükteki bir depremin verebileceği zarar tüm uzmanlarca "hafif hasar" sınıfında sayılıyor: Duvarlarda küçük çatlaklar, sıva parçalarının dökülmesi, kiremitlerin kayması gibi...
İyi ki yayladalardı
Ancak bu hafif hasarlı deprem en çok hissedildiği 83 haneli Yığınçalı köyünde 18 kişiyi öldürdü. İnanılacak gibi değil. Bir de yetkililer, "Köydekilerin çoğu yaylada. Deprem onları da evlerinde yakalasaydı, can kaybı çok daha fazla olabilirdi" demezler mi?
Normal olarak avizelerin sallanmasıyla farkına varılabilecek 5'lik deprem sadece birkaç ülkede ölümcül oluyor: Türkiye, İran, Afganistan gibi...
Neden? Cevabı hiç kimsenin aklından çıkarmaması gereken uyarıcı sloganda gizli: "Deprem değil, bina öldürür."
Doğu'nun tüm köylerinde, hatta ilçelerinin pek çoğunda olduğu gibi, Yığınçalı'da da evler yığma taş ve çamur karışımından inşa edildi. Değil ev, dam sınıfına bile girmeyen konutlar. Hani, yaslansanız çökecek türünden birşey.
AB oralara uğramadı
Milli Eğitim Bakanlığı ve DASK'IN (Doğal Afet Sigortaları Kurumu) girişimiyle Anadolu'da "Temel afet bilinci" seminerleri düzenleyen Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara, depremden bir gün önce Doğubayazıt'ın bağlı olduğu Ağrı'daydı. İzlenimlerini anlatırken, duyduğu dehşeti ifade edecek sözcükler bulmakta zorlanıyordu: "Afet bilinci sıfır, depreme hazırlık sıfır. İnsanların yaşadıkları yerler ise Allah'a emanet. AB'ye girmeye hazırlanan bir ülkeye zerrece yakışmayan bir tablo..."
Deprem biraz daha güçlü olsa, İran'daki facianın benzeriyle karşılaşmamak işten değil. Hatırlayacaksınız, İran'da, Doğubayazıt ve çevresiyle aynı özellikleri taşıyan Bam bölgesindeki depremde 40 binkişi hayatını yitirmişti.
"Peki hocam, çözüm ne" diye sorduk Işıkara'ya. İşte önerisi:
"Gecekondulaşmaya son vermeyi amaçlayan kentsel dönüşüm projesinin bir benzeri Doğu için geliştirilmeli. Yani bir tür bölgesel dönüşüm projesi hazırlanmalı. Bölge halkının geleneksel yaşam biçimine uygun ama sağlam konutlar inşa etmeyi amaçlayan bir proje. Buraların başka türlü kurtulması mümkün değil."
Dün kaç kez sallandık?
Türkiye hergün beşik gibi sallanan bir ülke. Dün bizim bu yazıyı kaleme aldığımız saate kadar çeşitli yerlerde 9 deprem meydana geldi. Doğubayazıt depremi ve artçıları hariç. Bir gün önce de 22 yerde deprem kaydedilmişti.
Büyüklükleri 2.8 ile 3.9 arasında değişen bu sarsıntıları hissetmedik bile. Ancak Işıkara'nın bize bir kez daha tekrarladığı uyarıyı hatırlatmakta yarar var:
"Türkiye'de her 12-17 ay arasında en az 6.3 büyüklüğünde deprem olasılığı yüzde 63. Bingöl'de 1 Mayıs 2003 tarihindeki depremin (6.4 büyüklüğündeydi, 176 kişi öldü) üstünden 14 ay geçti. Önümüzde 3 ay kaldı. Bu sürede dediğim büyüklükte deprem olmazsa, 18'inci aydan itibaren olasılık yüzde 63'ün de üstüne çıkıyor..."
Niyetimiz korkutmak değil; aile reisinden muhtara, yerel yönetimlerden merkezi hükümete kadar tüm birimleri önlem almaya, hazırlıklı olmaya yöneltmek...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Zana ve Fevzi Bey   / 10-07-2004
 Rakamların diliyle Türkiye   / 09-07-2004
 Kıbrıslılar'a pes   / 08-07-2004
 İşsizlik ve umutsuzluk   / 07-07-2004
 Heybeliada bilmecesi   / 06-07-2004
 Chirac'ın ülkesinde adalet   / 05-07-2004
 Menşevikler - Bolşevikler   / 04-07-2004
 Türkiye'ye özgü bir felâket   / 03-07-2004
 Gerçekten devrim   / 02-07-2004
 Haberler iyi   / 01-07-2004
ERDAL ŞAFAK
Liderlerin bencilliği
Duyunca içimden derin bir sızı...
AHMET HAKAN COŞKUN
Bodrum'a yergi
Ben öyle "Bodrum'a gidemez oldum /...
MEHMET BARLAS
Erdoğan dil bilmeden yabancılarla nasıl yakın ilişki...
SAVAŞ AY
Vatandaş nelere fena takmış?..
Bir gün Trakya...
NEBİL ÖZGENTÜRK
Ahmet Mekin hoş geldi...
Kimi aktörler vardır; bazen...
REFİK DURBAŞ
Aidiyet, bir kültür sorunudur
İki yaşndan itibaren...
HINCAL ULUÇ
Ne söylediğin değil.. Ne anladıkları..
Genelde...
Böyle şey olur mu?
Böyle şey olur mu?
Devletin takımının ligde mücadele etmesinin sakıncalı olduğunu...
Rota Mascherano
Rota Mascherano
River Plate'de forma giyen Javier Mascherano, orta sahada görev...
Sezer yerel reformu veto ettı
Sezer yerel reformu veto ettı
Cumhurbaşkanı, "Devletin birliği bozulabilir" gerekçesiyle İl Özel...
Sarıgül lider gibi karşılandı
Sarıgül lider gibi karşılandı
CHP liderliği yolunda yürüyen Sarıgül, Sivas'ta 3 bine yakın kişinin...
Erdoğan 3. kez kayınpeder oluyor
Erdoğan 3. kez kayınpeder oluyor
Erdoğan'ın büyük kızı Esra ile Berat Albayrak'ın bugün yapılacak...
Türk şirket
Türk şirket "Diana" savaşını kazandı
1996'dan beri Diana isminin patent hakkına sahip olan Dalan Kimya...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.