kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Euro 2004
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Bilgi ve Yaşam
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
    Kampüs
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Yavuz Semerci @ SABAH
 

Yatırımcı mı kumarbaz mı?

Son olarak, Doğuş Otomotiv'in halka arzı gösteriyor ki, Türkler yatırımcı değil kumarbazdır.
Türk borsası da kumar oynar gibi yatırım yapanların at koşturduğu bir yerdir. Bu gerçeği değil bir SPK, 25 tane SPK olsa değiştiremez. Çünkü parasını hisse senedine yatıranların büyük bölümü, bir şirkete ortak olduğu bilincini taşımıyor. Zaten şirketler de karlarını yatırımcı ile paylaşmadığı/paylaşamadığı için (Bunun bin tane nedeni var.) hemen herkes, hisse fiyatındaki oynamalardan para kazanmayı düşünür. (Borsada hisse fiyatlarını indirip, çıkaranların bu denli itibar görmesinin nedeni de bu.) Kendine büyük yatırımcı diyenleri de bu kategoriye sokuyorum. Ve maalesef halka açılan şirketlerde bu kumarbaz ruhu tahrik edecek bir strateji izliyor.
Düşünün Doğuş Otomotiv'in hisseleri sabit fiyat toplama yöntemiyle bir hafta önce satışa çıkıyor. 110 trilyon liralık sermayenin 33 trilyon liralık bölümünü temsil eden hisse senetleri halka arz ediliyor. Bin lira nominal değerli bir payın satış fiyatının 6 bin 750 ile 8.250 lira aralığında olması benimseniyor ve fiyat 6 bin 750 lirada sabitleniyor.
Doğuş Grubu, Türk Traktör'de de kullanılan green-shoes yöntemini benimsiyor. Yani yatırımcılara "Eğer hisse fiyatı aldığınız fiyatın altına inerse belli bir süreye kadar destek alımı yaparak, hisseyi arz fiyatında tutacağım" sözünü veriyor.
Sonuçta inanılmaz bir talep geliyor. Doğuş Grubu da satacağı hisse miktarını 37.9 trilyon liraya (nominal değeri) çıkarıyor. Sonuçta, içinde yabancı yatırımcıların da bulunduğu binlerce kişi 257 trilyon lira ( 172 milyon dolar) yatırarak hisseleri satın alıyor. Talebi karşılanamayan 130 trilyon lira da iade ediliyor. Başka bir deyişle piyasaya 38 milyon lot hisse sürülüyor. Buna rağmen 19 milyon lotluk talep de karşılanamıyor.
Ve Doğuş Otomotiv dün borsada ilk kez işlem görmeye başlıyor...
Bundan sonra ne oldu dersiniz? Doğuş Otomotiv hisseleri güne alım değil, satış ağırlıklı başlıyor. Öylesine ağır bir satış baskısı yaşanıyor ki, greenshoe olarak ayrılan 25 milyon dolarlık alım opsiyonu bir saatte tükeniyor. Hisse önce 6 bine geriliyor ve günü 6 bin 400 liradan kapatıyor.
Bu sadece Doğuş Otomotiv'de değil, halka açılan tüm şirketlerde yaşanan bir gelişme.
Buradan nasıl bir sonuç çıkarmalıyız? Bir kaç gün öncesine göre ne değişti? Şirketlerin gerçek değerlerinin çok üzerinde bir bedelle halka arz edildiği düşünülebilir mi? Eğer öyle ise yatırımcı gerçeği bir gün içinde nasıl gördü? Kabul edelim ki, hisse senedi alırken, kumarbazlar gibi "günlük şans" arayanlar var.
Pek çok kişi, hisse senedi satın alırken, şirketin önümüzdeki günlerde yaratacağı değerden pay almak niyetini taşımıyor. Amaç, bir gün içinde oluşabilecek değer artışından faydalanmak. Ama yine de gelişmeleri, bu kumarbaz ruh ile açıklamaya yetmiyor. Acaba, acaba diyorum, birileri greenshoe yöntemini kötüye mi kullanıyor? Yani yatırımcıya önce güven veriliyor, talep artırılıyor. Araya bazı fonlar girip, hisse alıyor. Sonra borsanın ilk günü satılarak, paralar yerine konuyor, riskler minimize ediliyor. Hemen ardından da düşen fiyatlardan alım yapılarak para kazanma şansı doğuyor.
Kim niye bu oyunu yapar bilmiyorum. Ancak, tablo, tasarrufların, halka açılan şirketlere akmasını engelleyecek psikolojik bir bariyer etkisi yapıyor. Sermaye Piyasası Kurulu'nun konuyu inceleyeceğine eminim. Benimki sadece şeytanın avukatlığını yapmak...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Yatırımcıyı uyardınız mı?   / 20-06-2004
 Doğuş'un Çin Seddi 100 saniyede yıkıldı!   / 19-06-2004
 Yatırımcı mı kumarbaz mı?   / 18-06-2004
 Reklam işkencesi bitecek reklam fiyatları artacak...   / 16-06-2004
 FreeTV ilanını nasıl savundular?   / 10-06-2004
 Free atış!   / 08-06-2004
 Başınız dönmüyor mu?   / 06-06-2004
 Ahmet Ertürk   / 05-06-2004
 Üç boyutlu yanıt...   / 03-06-2004
 Süper... Anlaştık...   / 01-06-2004
YAVUZ SEMERCİ
Üzdün bizi Hıncal Uluç
Hıncal Uluç Türkiye'nin en çok...
İLKER SARIER
Lütfen biraz ciddi olalım
Gazete köşesinde, biraz fazla...
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Devrim için önce zihniyet değişmeli
Dünkü borsa konulu...
SERVET YILDIRIM
IMF neden gecikti?
IMF'ciler sekizinci gözden geçirme...
Aklıma bile gelmezdi
Ünlü Psikiyatrist Doç. Dr. Arif Verimli otomobiliyle bir vatandaşa...
Çiller Ailesi'ne boşanma şoku
DYP eski lideri Tansu Çiller'in büyük oğlu Mert Çiller, 3 Kasım...
IMKB
E: 16,785 D:% -1.05
DOLAR
S: 1,490,000 D:% 0.00
EURO
S: 1,802,000 D:% -0.17
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Bilgi ve Yaşam | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.