kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
  » Aktüel Pazar
    Bilgi ve Yaşam
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
    Kampüs
Bizimcity
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Refik Durbas @ SABAH
 

Bir kayıp kuklacı

Okitabı şimdi nerede bulmalı? Hangi sahafın tozlu raflarında yaşamını sürdürmektedir? Yazarı hayatta mıdır? Dünyanın başka hangi dillerine çevrilmiştir? Fazla kalın olmayan bir kitaptı. 70'li yılların başında Cem Yayınevi tarafından basılmıştı. Çinli bir yazarın kaleminden çıkmıştı. Şimdi yazarını da, çevirmenini de hatırlamıyorum. Ama adı ve anlattıkları yıllardır hafızamın teldolabında...
"Kuklacı" olarak çevrilmişti Türkçeye... Çin'de Mao'nun "Kültür Devrimi" sırasında bir yaşlı "kuklacı", köyleri dolaşarak gösterisini sunuyordu. Bu arada Çin'in değişen yüzünü anlatarak kendi değişiminin de tanıklığını yapıyordu. Şimdilerde delikanlılığının baharını yaşayan oğlum Alican, ilk çocukluk yıllarında "Pinokyo" kuklaları biriktirmeye meraklıydı. Alican'ın kuzeni Dünya da epey bir zaman önce, Prag'a gittiğinde kendisi kadar şirin bir porselen kukla getirmişti doğum günü armağanı olarak... Gözümüzün önünde olsun diye kukla, salonun tavanında epeyce bir süre misafir niyetine kaldı. Fakat yine Alican'ın bir doğum gününde, dedesi Rahmi Bey'in sigara ateşine kurban gideceğini kim bilebilirdi? Rahmi Dede ya sigarasını ya da doğum günü maytabını yakarken kuklanın eteklerini de tutuşturmuştu.
O günlerden de kuklanın iskeleti, en çok Rahmi Dede'nin yangın heyecanı kaldı yadigar olarak. Geçen çarşamba ve perşembe günü, Çeklerin Laterna Magika Dans Tiyatrosu'nun sihirli gösterisi "The Wonderful Circus", PHILIP MORRIS/SABANCI'nın konuğu olarak Ankara'daydı. MEB Şura Salonu'nda, 21. Uluslararası Ankara Müzik Festivali vesilesiyle Prag'ın sembollerinden biri olarak kabul gören Laterna Magika Dans Tiyatrosu'nu izlerken bütün bunları düşündüm. İnsan da zaman ve mekanın anlamı ve anlamsızlığı içinde bir "kukla" değil miydi? Laterna Magika'- nın oyunları arasında önemli bir yere sahip olan ve 1977'den beri sahnelenen zıtlıkların masalı "The Wonderful Circus"; iyi ve kötü, aşk ve nefret, güç ve zayıflık, mutluluk ve mutsuzluk gibi kavramları enfes bir gösteri eşliğinde sundu o gece...
Hayatın özü üzerine bu "masalsı bir komedi" de görüntü, hareket ile arkadaş oldu; dans, ses ve ışık birbirleri içinde eridiler. Laterna Magika, 1958'de Brüksel'de düzenlenen "EXPO 58 Dünya Fuarı"nda gösteri yapmak amacıyla kurulmuş. Adını bu ilk gösterisinde sergilediği oyundan alan Laterna Magika'nın mimarları ise yönetmen Alfred Radok ile sahne tasarımcısı Josef Svoboda...
Radok ve Svoboda'nın, canlı performans, müzik ve dans üçlüsünü ilk kez birlikte kullanarak "mucizeler tiyatrosu" kavramını tiyatro dünyasına armağan ettikleri Laterna Magika da zamanla Çek'lerin milli tiyatrosu haline gelmiş...
1920-2002 arasında yaşayan Svoboda, Çek tiyatro ekolünün kurucusu ve Avrupa tiyatrosunun en önemli isimlerinden biri... 20. yüzyılın ikinci yarısının önemli yönetmenleri ile çalışıyor, Milos Forman'ın Oscarlı filmi "Amadeus"un sahne tasarımları da ona ait... Laterna Magika'nın ilk yönetmeni Radok ise birçok başka yazar ve sanatçı gibi 1968'de ülkesini terk etmeye zorlanıyor ve 1976'da İsveç'te sürgünde ölüyor. "Kuklacı" romanının Çinli yazarı ve yapıtı kayıplar hanesindeydi. Prag'dan doğum günü armağanı olarak gelen porselen kukla, bir aile şöleninde yangına kurban gitmişti. Yaratıcılarından biri sürgünde ölen bir "gösteri" ise sihirli masalıyla dünyayı dolaşmaktaydı. Bütün bunlardan müteşekkil bir kukla koleksiyonunum olsun isterdim.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Matbaa, yangını söndürür müydü?   / 18-04-2004
 Roman kahramanı Dinamo   / 11-04-2004
 Ankara, Afyon, Dikili   / 04-04-2004
 Kitapların belleği: Kütüphaneler   / 28-03-2004
 Salihli'de şiirin ikindi vakti   / 21-03-2004
 Hemşehrim Gaziantep   / 29-02-2004
 Faydası vardı: Çıngırak   / 22-02-2004
 Korsan yayıncılıkta yazar olmak   / 15-02-2004
 Kelebeklerin dili   / 08-02-2004
    Aktüel Pazar Yazarlar
    Güncel
  » Hobi
    Röportaj
    Gurme
    İyi Yaşa
REFİK DURBAŞ
Bir kayıp kuklacı
Okitabı şimdi nerede bulmalı? Hangi...
GÜNTAY ŞİMŞEK
Havacılığı sıkıntılar bekliyor
Henüz yaz sezonu tam...
TURGAY NOYAN
Yelken ve Turmepa
Ülkemizde önemli işler yapılıyor.
Kırlaşan saçlara bitkisel boya
Kırlaşan saçlara bitkisel boya
Genellikle yaşlılığın en büyük belirtisi olarak görülen beyaz saçlar...
Çok uluslu bir takım
Çok uluslu bir takım
Yeni Zelandalı, Tahitili, Avustralyalı, Fransız ve Türkler'den oluşan...
Şımarıklıktan hoşlanmam
Sıradışı tasarımlarıyla dünyanın en ünlü tasarımcılardan biri kabul...
Barış'ın gözleri hayata gülmeye devam edecek
Uğradığı saldırı sonucu 13 Nisan'da hayata veda eden 26 yaşındaki Barış...
Hasta yatağında bile en iyisi o
Tanrının sol ayağı, Armando Diego Maradona çok hasta ama efsane hiç bir şey...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Bilgi ve Yaşam | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.