|
 |
 |
 |
 |
|
Dış görünüşünüz uyku kalitenizi ele veriyor.
Peki, sağlıklı bir uykunun koşulları neler? Her uykusuzluk sorununda ilaçlara başvurmak doğru mu? Uyku sorunu olanlar ne yapmalı?... Uyku sorunu yaşayanlar hayatlarının pek çok alanında başarısızlığa uğruyor, bu kişilerin yaşam kaliteleri düşüyor, sağlıkları bozuluyor.
* Türkiye'de uykusuzluk görülme sıklığı nedir?
Hayatının herhangi bir aşamasında, her üç insandan biri uykusuzluk ve uyku sorunlarıyla karşılaşıyor.
* Uykusuzluk bir hastalık mıdır?
Uykusuzluk bir hastalık olmasa bile, birçok hastalığın belirtisi olabileceği gibi, hastalıklara zemin de hazırlayan bir durumdur. Ancak uyku apne hastalığı başlı başına bir hastalıktır ve bu durum kalp hastalıklarına neden olabildiği gibi, pek çok ölümün de nedenidir.
* Uyku problemini kadınlar mı, erkekler mi daha fazla yaşıyor?
Uykuya dalamama, uykusuzluk sorunu kadınlarda daha çok görülürken, gün boyu uykusuzluk çekme, uyuklama sorunu da özellikle erkeklerde görülür. Erkekler yapısal olarak "uyku apne hastalığı" denen, gün boyu uykusuzluk haliyle seyreden hastalığa fiziksel durumlarından dolayı daha yatkındırlar.
* Bir insan uykusuzluğa en fazla ne kadar dayanabilir?
Bu durum insandan insana değişir. Ancak, biz sadece yorulduğumuz için uyumuyoruz. Uykunun bazı dönemlerinde, vücudumuz aktif olduğumuz bazı dönemlerden çok daha yoğun halde çalışır. Dolayısıyla uyku vücudu dinlendirmek ve yenilemekten öte, öğrenmenin kalitesini bile etkileyen bir dönemdir. Fare deneylerine göre; uyumalarına izin verilmeyen fareler bir aylık süre içinde ölüyorlar. İnsanda yapılan deneyler ise; insanların uykusuzluğa en fazla 11 gün dayanabildikleri gösteriyor. 11 günün sonunda hayal görme, psikoza düşme gibi belirtiler ortaya çıkıyor. Ancak 16 saatlik bir uykunun sonunda tekrar iyileşme görülebiliyor.
* Rüya görmek iyi midir?
Uyku hastalığı olan insanlar rüyalarını kaybederler. Uykuları sürekli kesildiği ve uyku düzenleri bozulduğu için rüya görmezler ya da hatırlamazlar. Rüya gören ve sabah kalktığında uykusunu almış insan, ideal uykusunu almış insandır. Uyku hastalığı olan insanlarda amaç bunu sağlamaktır.
* Özellikle hangi saatlerde, nasıl uyumak insan için yararlıdır?
İnsan doğasında; hava karardıktan sonra, yaşa uygun, ideal saatlerde, günde bir kez kesintisiz uyku her zaman yeterlidir. Öğlen uykusu ihtiyacı olan insanların "uyku apne" hastası olmalarından şüphelenilir. Siestalar (öğle uykuları) insan için gerekli değildir.
* Sağlıklı uyku nedir?
Yeterli sürede, devamlı ve sağlıklı uyku halini yakalamaktır. Yaşa göre, uykunun süresi değişebilir. 20-50 yaş arasında sağlıklı bir uyku için yedi - sekiz saat yeterliyken, bu çocuklukta 15 saate çıkar, yaşlılıkta ise beş - altı saate düşer. Uykunun kesintiye uğraması, kalitesini ciddi şekilde etkiler. Horlama ya da uykuda nefes kesilmesiyle ya da dışardan gelen gürültülerle uykunun sürekli kesilmesi durumunda, kişi ne kadar uzun süre uyursa uyusun, hep bir uykusuzluk hali çekecektir.
* Çok uyumak iyi midir?
İnsan için uykunun kalitesi, süresi ile değil, kesintisiz olmasıyla ilgilidir. Kişi sabah yataktan kalktığında kendini dinlenmiş, tazelenmiş hissediyorsa, gün içinde zihin ve fiziksel aktivitesini yeterli düzeyde yerine getirebiliyorsa, yeterli uyku almış demektir. Tek başına "uyku süresi" uykunun yeterli olduğu anlamına gelmez. Uykunun kalitesi de burada çok önemlidir. İnsanlarda ortalama gece uykusu yedi - sekiz saattir. Ancak beş - altı saatlik bir uyku ile gününü aktif bir biçimde geçiren insanlar kadar, 9-10 saat uyuması gereken insanlar da vardır. Bunu belirleyen; biraz bizim genetik durumumuz.
* Uyku konusunda insanın kendini terbiye etmesi mümkün mü? Daha az zamanı uykuda geçirmeyi nasıl sağlayabiliriz?
Hayatımızın üçte biri uykuda geçiyor. Ancak bu süreyi bir miktar kısaltabiliriz. Uykuda geçirdiğimiz zamanı, ne kadar uğraşırsak uğraşalım, hayatın aktif bölümüne dahil edemeyiz. Genetik yapının elverdiği ölçüde, her zaman alışılagelen uyku süresini bir miktar azaltabiliriz, ancak tamamen değiştiremeyiz.
* Uykusuzluk çekenlere, uyku ilacı alarak uyumayı tavsiye ediyor musunuz?
Uyku ilacı alarak uyumak uykunun kalitesini bozar. Uyku ilacı alkolle benzer etkiyi gösterir. Sağlıklı uyku döngülerinin oluşmasını engeller. Uykunun süresi uzun olabilir ama verimi iyi olmaz. Ancak gerginlik ya da psikolojik rahatsızlık nedeniyle uykusuzluk çekenlere tavsiye ediyoruz.
* Yastığa başını koyar koymaz uyumak nasıl mümkün olur?
Bu aslında çok da özenilecek bir durum değildir. Hatta, sağlıksız bir uyku durumunun sonucudur. Normal bir insanın yatağa girdikten sonra, beş dakika içinde uyuması beklenmez. Eşler arasında en büyük uyumsuzluk konularından biri de budur. Normalde kişinin yatağa girdikten 10 dakika sonra uykuya dalması beklenir. 10 dakikadan erken uyuyor olması ya da televizyon karşısında uyuyor olması, sinema, tiyatroda uyuyor olması, öğlen yemeklerinden sonra uzanma isteğinin olması, hep uykusunu sağlıksız yaşadığının göstergesidir.
KİMLER FİZİKSEL OLARAK UYKU HASTALIĞINA UYGUNDUR?
* İdeal kilosundan en az beş kilo fazlası olanlar Fazla kilolar yalnızca göbekte birikmez, ağız içerisinde ve küçük dilde de birikir. Ve o bölgeleri daraltır. Hava da dar yerden geçerken zorlanır. Gürültü çıkar, yani horlama olur. Kişinin vücuduna giren oksijen miktarı azalır. Kalp, beyin ve solunum yolu hastalıklarına yatkınlık ortaya çıkar.
* Kalın boyun çevresi olanlar Kalın boyun çevresi ağız içerisinin daralmasına yol açacağından, fazla kilo ile benzer etki göstererek olumsuzluk yaratır.
* Burnundan nefes alamayanlar Burundaki bir hastalık nedeniyle, gece uykuda burnunu kullanamayan kişiler ağızlarını açarak uyumak zorundadırlar. Ağız açıldığında da, dil arkaya düşer ve bu düşüş yine ağız içinin daralmasına yol açar.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
