|
 |
 |
 |
 |
|
Dedemin örgütü hapse girecek!
12 Eylül 1980 sonrasının ünlü Dev-Yol davası 23 yıllık yargılamada tarihi sona geldi
O gün öğrenciydiler, bugün dede yaşındalar. O gün askeri mahkeme 7'sine idam vermişti, o karar bozuldu, bugün sivil mahkeme 29'una idam, hemen hepsine hapis verdi. Yarın Yargıtay'da son karar verilecek haklarında, çoğu bu yaşta hapse girecek. SABAH karar öncesinde onları buldu, konuştu.
***
Askeri mahkemeyi bile arar oldular
DEV-YOL davası 23 yılını tamamlıyor. Sıkıyönetim Mahkemesi 7 idam cezası vermişti, Yargıtay cezayı az buldu. Sivil mahkeme de Yargıtay'ın kararı uyarınca idam cezalarını 29'a çıkardı. Tarihi davada yarın Yargıtay son kararı verecek.
12EYLÜL döneminin en ünlü davası Devrimci- Yol ana davası, aradan geçen 24 yılın sonunda tarihi sona geldi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle Türkiye'yi büyük miktarda tazminat ödemeye mahkum etmesine rağmen yılan hikayesine dönen davanın yarın Yargıtay'da temyiz duruşması yapılacak. Ünlü dava, Ankara 1 No'lu Sıkıyönetim Mahkemesi'nde, 574 sanıkla 18 Ekim 1982 tarihinde başladı, birleştirilen dosyalarla sanık sayısı 723'e çıktı. Askeri Mahkeme, 17 Temmuz 1989'da, 7 kişi hakkında idam, 39 kişi hakkında ömür boyu, 346 kişi hakkında 2 ile 20 yıl arasında değişen ağır hapis cezaları verdi.
İDAMLAR ARTTI
SANIKLARIN çoğu, yargılamanın başında cezaevinde kaldıkları tutukluluk süreleri, aldıkları hapis cezasını fazlasıyla karşıladığı için tahliye edildi. Ancak Yargıtay 11. Ceza Dairesi, verilen cezayı az bularak 22 idam cezası daha verilmesi doğrultusunda yerel mahkemenin kararını bozdu. Bu arada, sivil hayata geçildi ve Dev-Yol Davası'nda yeniden yargılama sivil mahkemede başladı. Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi, 7 idam cezasına ek olarak 22 idam daha, ayrıca 20 müebbet hapis, 2 kişiye de 16 yıl 8 ay hapis cezası verdi, savunması alınamayan bir sanığın dosyasını ise ayırdı. Davanın başladığı tarihlerde 20'li yaşlarda olan sanıklar, bugün 50'li yaşlara merdiven dayadı. Yeniden başladıkları hayatlarında işe girdiler, şirketler kurdular, evlendiler, çocukları evlilik çağına geldi. Davaya konu olan olaylar kamuoyu tarafından unutuldu, yargılama açısından ise çok şey değişti, tanıkların kimi öldü, kimi taşındı, adresi belli değil. Ama çeyrek yüzyıldır değişmeyen tek şey bitmeyen Dev-Yol davası ve sanıkların idam korkusu altındaki yaşamları.
SANKİ SAATLİ BOMBA
YARIN (19 Mart), Yargıtay 11. Ceza Dairesi, Devrimci Yol ana davasıyla ilgili temyiz istemine ilişkin ilk duruşmasını yapacak. Ancak işkencelerle başlayan bu davanın içinden Yargıtay'ın nasıl çıkacağı da kuşkulu. Zira ısrarlı başvurularına rağmen hala yüzlerce klasör ve binlerce belgeden oluşan dava dosyası sanık avukatlarına verilemedi. Üstelik sanık avukatları dava dosyasında bulunması gereken bir çok klasörün bulunamadığını, altında Yargıtay hakiminin de imzası bulunan tutanaklarla belgeledi. Dün bu konuda bir de suç duyurusu yapıldı. Belki de bu usul eksikliği, davanın tümden ortadan kalkmasına yol açacak. Bu ihtimal, haklarında idam istenen sanıkların da en büyük isteği. Zira 12 Eylül döneminde yargılandıkları Ankara 1 No'lu Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi'ndeki her duruşmada, sivil mahkemelerde yargılanmak istediklerini belirtmişlerdi. Ama, sivil mahkeme, askeri mahkemenin kararını katlayınca büyük bir hayal kırıklığı yaşadılar. Sanıklardan Cahit Akçam, sivil mahkeme süreciyle ilgili olarak "Sanki saatli bomba gibi görüyorlar ve kapağını açmaktan korkuyorlar" diyor ve devam ediyor:
6 YIL SÜREN YAZIŞMA
"YARGITAY 23 sanık hakkındaki kararı bozarak yeniden yargılanmalarını istedi. Daha önce tahliye olan bu sanıklardan 3'ü yurtdışındaydı. Mahkeme bu sanıkların ifadesini almak yazışmalara başladı. Yazışmalar 2002'ye kadar sürdü. Almanya'daki sanık kendi istekleriyle ifade verdiler. Ancak Yeter Güneş'in ifadesi alınamadı. Avusturya vatandaşlığı kazanan Güneş'le ilgili talebe Avusturya 'Yasalarımıza göre vatandaşımıza bu tür siyasi sorular soramazsınız' yanıtı verdi."
HAKİMİN SERT TEPKİSİ
MAHKEMENİN hemen Yeter Güneş'in dosyasını ayırarak davaya bakmaya başladığını kaydeden Akçam şöyle devam ediyor: "Haziran 2002' dosyaların incelenmesine izin vermeden son savunmaları istediler ve Temmuz'da da kararı açıkladılar. Kararın açıklandığı duruşmada hakim bizi duruşma salonuna bile sokmadı. Biz kapı eşiğindeyken 'Girmenize gerek yok, hepinize idam verdik, temyiz açıktır' diyerek koşar adım duruşma salonundan çıktı. Zaten dava dosyasını inceleme dilekçemize de 'Biz onları Yargıtay'a gönderdik, gidin orada inceleyin' diyerek topu Yargıtay'a attı."
465 DOSYA KAYIP
SANIK avukatlarından Ömer Kavili, dava dosyasını inceleme dilekçelerini Yargıtay'a da verdiklerini, ama hala sonuç alamadıklarını söylüyor. Yarın yapılacak temyiz duruşmasında belki de son kararın verileceğini belirten Avukat Kavili şöyle diyor: "İki yıl içinde 5 kere dilekçe verdim, yüzlerce kez gidip geldim. Ama davanın avukatı olduğum halde, daha dosyaları göremedim. Kapaklarının rengini bile bilmiyorum. Oysa savunmada yargılanan kişi hakkındaki suçlamanın dayandırıldığı tek bir tanığın, tek bir cümlesi bile tüm kararı baştan aşağı değiştirebilir. Başvurularıma yanıt verilmeyince Ankara Barosu Avukat Hakları Merkezi'ne başvurdum. Buradan iki yetkili ile birlikte Yargıtay'a gittik. Bize sağdan soldan çıkara çıkara üç dosya çıkarabildiler. Onların da üzerinde ne bir numara vardı, ne de içindeki belgelerin numarası ve mührü. Üstelik bu dosyalardan birindeki yazışma evrakında dava dosyasındaki klasör sayılarının tahrifatla 471'den 465'e indirildiğini tespit ettik. Oysa bu dava dosyasına ilişkin bir defterin olması ve bu defterde tüm belgelerin sayı ve sıra numaralarının olması gerekir. Böyle bir defter de ortada yok. Bizim daha önceden bildiğimiz bu klasörlerin sayısının 700 civarında olduğu. Ama ne bu klasörlerden, ne de belgesini yakaladığımız 465 klasörden eser var."
SAYGIN İNSANLARIZ
YILLARDIR idamın gölgesinde yaşadıklarını, haklarında bir an önce adil bir kararın verilmesini istediklerini söyleyen Cahit Akçam, bu saatten sonra onlarca kişinin yeniden cezaevine girip 2-3 yıl yatmasının kime ne gibi bir faydası olacağını soruyor. Her birinin 100-150 gün süren gözaltında insanlık dışı işkencelere maruz kaldığını belirten Akçam şöyle devam ediyor: "Mamak'ta geçen tutukluluk ve mahkeme süreci de zaten cazalandırma yöntemi olarak kullanıldı. Ama tüm bu yaşattıklarına rağmen bugün bizim 12 Eylül'e ve devlete karşı en ufak bir kinimiz kalmadı. Ama her nedense 12 Eylül'ün bize olan kini artarak devam ediyor. Oysa biz cezaevinden sonra inançlarımız ve fikirlerimiz doğrultusunda iyi ve saygın birer insan olduk. Aramızdan kimse ne adli, ne de siyasi en ufak bir suça bulaştı."
Nevzat ATAL
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
