kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
İlker Sarier @ SABAH
Fax:
0212 354 34 69
 

F-16 nasıl düştü?

Hava Kuvvetleri'nde yıllarca savaş pilotluğu ve filo komutanlığı yapmış Kaptan pilot dostuma sordum: "F-16 Kütahya'da nasıl düşmüş olabilir?" Gökyüzünde yıllarca İt Dalaşı yapmış olan dostum, muhtemel "senaryoları" şöyle sıraladı. Mealen yazıyorum.

Hava Kuvvetleri pilotları, eğitimlerini "savaş kriterleri" içinde sürdürür. Eğitim sırasında "barış kavramı" yoktur. Bu "sürekli savaş halinde" bulunmak anlamına gelir. Planlanmış eğitimlere göre, herhangi bir üsten "sanal" düşmanı temsil eden bir tim havalanır. Buna karşılık başka bir üsten de "dost" kuvvetler harekete geçer geçer. Düşman timimin görevi önceden belirlenmiş bir hedefe ulaşmak ve görevi tamamlamaktır. Dost timin görevi de, onları önlemektir. Alarm durumları, eğitimin gereklerine veya ciddi politik gerginliklere göre değişik türdedir. 5 dakikalık alarm da olabilir, 15 dakikalık alarm veya yarım saatlik alarm da olabilir. En yüksek alarm 5 dakikalık alarmdır, pilot jetin içindedir ve 24 saat bile nöbette kalabilir. Diyelim ki, "düşman" rolündeki Fantomlar ile "dost" rolündeki F- 16'lar, bir süre sonra havada karşı karşıya gelirler. Fantomlar görevlerini yapmaya çalışacak, F-16'lar ise önleyeceklerdir. Böylece gökyüzünde İt Dalaşı başlar. Pilotlar için, düşman jetin "kilitlendiği bir hedef haline" gelmemek ve düşmanı kilitlemek temel amaçtır.

Her tim, düşmanı önüne alarak, hedefe kilitlenip, fotoğrafını çekmeyi amaçlar. "Hedef" haline gelmiş ve fotoğrafı çekilmiş pilot, it dalaşını kaybetmiş sayılır. Üsteğmen Karakuzulu, dost kuvvet F-16 kullanıyordu.

"Sanal düşman" jetini, Kütahya semalarında, büyük ihtimalle "tam olarak" sıkıştırdığını düşündü. Olası ki, o sırada, 10 000 feet'lik (3 bin metre) "disengage" sınırına gelmişlerdi. Bu sınır, yere çok yakın olduğu için İt Dalaşı'nın terkedilme sınırıdır. Bu sınırda "savaş oyunu"nun bitirilmesi temel prensiptir. Fakat düşmanın peşinde saatte 750-800 km hızla dalmış olan pilot üsteğmen, "başarabilirim" ümidiyle en son çabasını ortaya koymuş olabilir. Ama burada ağır riskler devreye girer. Yer yüzeyi, kar ile kaplı olduğu için, "ufuk kaybı" denilen tehlike başgöstermiş, pilot "oryantasyon bozukluğu" yaşamış olabilir. Yer ve gök ayrımını kaybetmiş, "yükseleceğim" derken, "inişe yönelmiş" olabilir ama müthiş hız nedeniyle saniyeler sayılıdır artık...

İkinci olarak, kurtarma manevrasında oluşacak yüksek "G" basıncı (yer çekimi veya merkezkaç) nedeniyle şuur kaybı yaşanabilir. Kazada, şehit pilot Karakuzulu'nun "disengage" sınırını aşmış olması ihtimali yüksektir. Bu da, pilotlarımızın yüksek görev bilincinden ve kendilerine aşırı güvenlerinden kaynaklanır genellikle...

Havacılık jargonunda, bir savaş pilotu için hedef ve görev esastır, uçakların milyonlarca dolarlık ekonomik değeri, tekerlekler yerden kesildiği anda sarfınazar edilmiştir. Hedef gerçekleşmişse, pilotun üsse sağ salim dönmesi "artı" bir başarıdır. Bu ilke, gerçek savaşların başarıyla yürütülmesi için olmazsa olmaz bir prensiptir.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 "Alo Boğa Hattı" büyük bir hizmet   / 25-01-2004
 Vatan hainliğinden Star Gazetesi'ne...   / 23-01-2004
 F-16 nasıl düştü?   / 22-01-2004
 Tüpraş ihalesini Popstar çözebilir   / 18-01-2004
 Tekzip metni   / 17-01-2004
 Tekzip metni   / 16-01-2004
 Sayın Maliye Bakanı Ruşen Cankardeş açıklama bekliyor   / 15-01-2004
 En kısa yoldan general manager olmanın yolları   / 13-01-2004
 Koç-Ford ortaklığı Kocaeli fabrikası ve "akıl oyunları"   / 11-01-2004
 Halka hizmet olayı nasıl "iyi" yazılır?   / 09-01-2004
YAVUZ SEMERCİ
Fenerbahçe TV ve komşuda pişen
Artık Fenerbahçe her...
İLKER SARIER
İş Bankası'nın kumbarasından yükselen duygu
Çarşamba...
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Yatırım fonları borsaya yetişti bir de getiri uçurumu...
OKAN MÜDERRİSOĞLU
Çukurova gerilimi
BDDK, YKB hisselerinin North Petroleum...
Akıl akıldan üstün
Zekice bir planla Antalya'nın yerle bir olduğu fırtına sırasında...
Ailece sobaya kurban gittiler
AFYON Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü'nde tekvando antrenörü...
Gözden ırak olunca...
Gözden ırak olunca...
Gönülden de ırak olur, diye boşuna dememiş atalarımız! İşte...
Aşıklar Su Otel'de
Aşıklar Su Otel'de
Athena'nın solisti Gökhan Özoğuz ile podyumların marjinal...
IMKB
E: 17,900 D:% -2.49
DOLAR
S: 1,323,000 D:% 0.23
EURO
S: 1,660,000 D:% 0.18
 
    Ana Sayfa | Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon
Spor | Hava Durumu | Günaydın | Bizimcity | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.