|
 |
|
Savaş tutkusu 100 milyar dolarlık endüstri yarattı
Ülkelerini korumakta yetersiz kalan ülkeler, özel askeri şirket ve orduların yıldızını parlattı. 110 ülkedeki 90 şirketin cirosu 100 milyar dolara ulaştı
Son yıllarda sayıları hızla artan uluslararası terörist saldırılar ve iç savaşlar, özel askeri şirketler ve orduları adeta bir endüstriye dönüştürdü. Özellikle son 20-30 yıldır ülkelerini korumakta yetersiz kalan birçok devletin çaldığı ilk kapı, bu şirketler oluyor. Bu şirketler yaptıkları kontratlar karşılığında lojistik hizmetten, savaş için gerekli araç ve gereçlere kadar her alanda hizmet veriyor. Hem hizmet sunan hem de aktif savaşta bizzat görev alan bu kuruluşlar, soğuk savaş sonrasında tam bir sektöre dönüşmüş durumda. BM'nin artan harekatları, Latin Amerika'da uyuşturucu ticaretine karşı mücadele, etnik çatışmalarda uluslararası müdahaleler, büyük doğa facialarında askeri yardım, savaş kurbanlarına insani yardım ve son olarak uluslararası teröre karşı mücadele... Tüm bunlar özel askeri şirketlere büyüyen bir pazar sunuyor.
Orduların özelleştirilmesi anlamına gelen bu endüstri, başta ABD, İngiltere ve Fransa olmak üzere büyük devletlerin ülke güvenliklerini korumak ve sağlamlaştırmak için kullandıkları bir yöntem haline geldi. Aslında bu özel ordular ile özel savaş şirketleri ülkelerin iç ve dış politikalarında oldukça önemli bir yere sahipler. Savaşta aktif rol üstlenen bu şirketlerin de yönetim kurulu, idari merkezi, hissedarları ve müşterileri var.
PENTAGON MÜDAVİMİ
Dünya genelinde sayıları 90'ı bulan bu özel askeri şirketler, 110 ülkede faaliyet gösteriyor. Bu şirketlerin yıllık gelirleri de son yıllarda hızla artış gösterdi. 1998'de 58 milyar dolar olan ciroları 2002'de 100 milyar dolara kadar çıktı. Eğer Pentagon'un bu özel şirketlere ülkesini korumak için yılda 30 milyar dolar ayırdığı gözönüne alınırsa, bu rakam hiç de fazla değil. Zaten 1994'ten bu yana Pentagon, 12 şirketle 300 milyar dolar değerinde kontratlara imza atmış. Pentagon onlarsız savaşa girmeyi göze alamıyor.
ÇALIŞANLAR ASKER
Şirketlerin çoğu ABD'nin en büyük 500 firmasının sıralandığı Fortune 500'e girmeyi başarmış. DynCorp, MPRI, Sandline International, Armor Holdings, Vinnell Corporation ve AirScan, en büyükler arasında. Hükümetlerle yaptıkları kontratlar, genelde 200-800 milyon dolar arasında. Bunun için de büyük şirketlerin yıllık gelirleri 2-3 milyar dolardan aşağı pek düşmüyor.
Büyük şirketlerin elemanlarının çoğunluğu eski askerlerden oluşuyor. MPRI'nin kadrosu adeta ABD ordusunun 'kim kimdir' listesini andırıyor. Balkanlar'da orduları, Kolombiya'da uyuşturucuyla mücadele için polis ve askerleri eğitiyor. Ayrıca aktif savaşa da katılıyor.
İrem OKUMUŞ
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
