kapat
09.07.2003
YAZARLAR
ATV
EKONOMI


TURKIYE
DUNYA
POLITIKA
SPOR
MEDYA
SERI ILANLAR
METEO
TRAFIK
SANS&OYUN
ACIL TEL

Kriz derinlesiyor

Turkiye ile ABD iliskilerinde "derin kriz" yasaniyor. Suleymaniye'de gozaltina alinan askerlerin birakilmasi da gerginligi bitirmedi. Irak'ta baskinin ele alinacagi Sorusturma Komisyonu, ABD'nin "dusuk duzeyde temsilci" gondermesi nedeniyle ertelendi.

Tezkerenin reddinden sonra nisan ayinda ABD Kongresi'ne sunulan sozde Ermeni Soykirimi Yasa Tasarisi tekrar raftan indirildi . Bu gelismeler hukumeti de harekete gecirdi. MGK'nin ay sonundaki toplantisinda, masaya ABD ile iliskiler ve stratejik ortaklik yatirilacak


Turkiye ve ABD iliskilerinde tezkerenin Meclis'te reddedilmesinden sonra baslayan sogukluk, Suleymaniye baskiniyla iki ulke arasinda "derin krize" donustu. Basbakan Recep Tayyip Erdogan'in ABD Baskan Yardimcisi Dick Cheney ile yaptigi gorusme sonucunda Turk askerlerinin serbest birakilmasi saglansa da iki ulke arasinda "kriz" yaratacak yeni gelismeler kapiya dayandi.

ABD Kongresi'ne 4 ay once sunulan sozde Ermeni Karar Tasarisi raftan indirildi ve yarin karara baglanmasi bekleniyor.

Suleymaniye baskinina iliskin Irak'ta iki ulke temsilcilerinden olusacak Sorusturma Komisyonu da ABD'nin "dusuk duzeyde temsilci gondermesi" ve ardindan toplantiyi erteleme karari dolayisiyla dun sabahki bulusmasini gerceklestiremedi.

Turk askerinin tamamen Irak'i terk etmeye zorlanmasi ve 1 milyar dolarlik yardimin askiya alinmasi gibi kotumser senaryolar da Baskent kulislerinde konusulmaya baslandi.

ABD'YE ALTERNATIF
Bu gelismeler hukumeti de harekete gecirdi. Genelkurmay Baskani Orgeneral Hilmi Ozkok'un "En buyuk guven bunalimi" olarak nitelendirdigi ABD ile iliskiler ve stratejik ortaklik, MGK'nin ay sonunda yapilacak toplantisinda tum yonleriyle masaya yatirilacak. MGK, yeni ABD politikasi ve alternatifleri degerlendirecek.

Bir bakan, konuyla ilgili olarak SABAH'a sunlari soyledi "MGK, bu kadar hayati bir konuyu mutlaka gorusecektir. MGK'nin asli fonksiyonu da bunu gerektirmektedir. Cunku Turkiye cok kritik bir donemden geciyor. Irak politikasi, ABD ile iliskiler her yonuyle degerlendirilecektir. Cunku, Suleymaniye'deki uzucu olay, mahalli bir olay mi yoksa ABD'nin resmi politikasi mi? Bunun degerlendirilmesi ve ona gore tedbir alinmasi gerekmektedir."

ERMENI KARTI MASAYA
Tezkerenin reddinden sonra Amerika'nin Ermeni kartini yeniden masaya surmeye hazirlandigi da derinlesen krizin bir baska boyutu. Uc yil aradan sonra Nisan ayinda ABD Kongresi'nde yeniden gundeme getirilen sozde Ermeni Soykirimi Karar Tasarisi, raftan indirildi ve yarin karara baglanmak uzere gundeme alindi.

ASKERI CEKIN' UYARISI
Ankara, Beyaz Saray'in da destegiyle bu onergenin kabul edilme ihtimalini yuksek goruyor. Cumhuriyetci Parti'den California Milletvekili George Radanovich tarafindan gundeme getirilen bu onerinin kabul edilmesi halinde, iki ulke arasinda yeni bir krizin dogmasi kacinilmaz goruluyor. Hukumet de konuyla ilgili karsi atak yaparak Adalet Bakani Cemil Cicek vasitasiyla ABD Buyukelcisi Robert Pearson'i Ermeni Karar Tasarisi'nin Kongre'den gecirilmemesi icin uyardi.

Bu gelismeler, Baskent kulislerinde kotumser senaryolari da tetikledi. Suleymaniye baskinina iliskin iddialarin ele alinacagi Komisyon, calismalarina baslayabilirse, ABD'nin Turkiye'nin Turkmen politikasina iliskin tum iddialari da gundeme gelecek.

Bir senaryoya gore; Komisyon calismasindan sonra ABD'nin "Askerinizi Irak'tan cekin" seklinde Turkiye uzerinde baski kurma ihtimali yuksek goruluyor. Kulislerde, Genelkurmay Baskani Ozkok'un "En buyuk bunalim" sozunun gerisinde, bu ihtimalin yer aldigi konusuluyor.

Baskent kulislerinde konusulan kotumser senaryolar icerisinde , Turkiye'ye verilmesi planlanan 1 milyar dolarlik yardim ya da 8.5 milyar dolarlik kredi garantisinin de askiya alinabilecegine iliskin yorumlar da yapiliyor.

ILISKILERIN TAMIRI ZOR
Bu konuda SABAH'a bilgi veren AK Partili bir yonetici, "Oyle anlasiliyor ki, Turkiye ile ABD arasindaki iliskiler tamiri zor bir noktaya dogru surukleniyor. Hatta ABD, Turkiye'yi bir stratejik ortaktan ote ikinci konumda gormek istiyor. Bu cercevede yardim paketi de askiya alinirsa sasmamak lazim" dedi.

NATO Komutani geldi
NATO Avrupa Muttefik Kuvvetler Komutani Amerikali General James Jones'un Ankara'ya gelerek ust duzey askeri yetkililerle temaslarda bulundu.

Jones'un Ankara ziyareti, Turk askerlerinin Irak'ta gozaltina alinmasinin ardindan planlandi. Ankara'ya bugun geldigi belirtilen General Jones'un, Genelkurmay Baskanligi yetkilileri ile gorusmeler yaptigi ve kisa ziyaretinin birkac saat icinde sona erecegi belirtildi.

Samil TAYYAR


Haberleri gazete sayfasi goruntusunde okumak icin
SABAH e-Medya"ya tiklayin

<< Geri don Yaziciya yolla Favorilere Ekle Ana Sayfa Yap
TEMA
Sari Sayfalar


Sizinkiler
ArboMedia

Copyright © 2002, Bilgin Elektronik Yayincilik ve Iletisim A.S. - Tum haklari saklidir