|
 |
|
MUHARREM SARIKAYA
Çayırhan ve Beypazarı gerçeği
15 Yıl kadar önce bir yangın dolayısıyla Beypazarı'na gelmiştik. O dönemde, teneke çatılı, yanları yıkılmış evler dikkatimizi çekmişti. Ankara'nın yanı başında olup da bu kadar yoksulluk çeken başka bir yer olamazdı. Oysa başkent başta olmak üzere, Orta Anadolu'daki birçok kentin meyve ve sebze ihtiyacını bu bölge karşılıyordu.
Beypazarı'na dün geldiğimizde, 15 yıl öncesinden eser kalmamış. İlçe açık hava müzesi haline gelmiş. Eski evler restore edilmiş. Tarih yeniden canlanmış. Prag'dan, Tanin'den farkı kalmamış. Sanki bir film platosu gibi.
"Bir ilçe, kısa zamanda nasıl böyle gelişir?" diye sorulursa Beypazarı örneğini görmek gerekir. Restoranlar, alışveriş merkezleri, trafiğe kapatılmış sokaklar. Öğle yemeğimizi restorana dönüştürülmüş Taş Mektep'te yiyoruz.
Bir konak ancak bu kadar güzel hale getirilebilir. Tarihi özelliği aynen korunmuş. Hemen önündeki caddede ise sokak satıcıları.
Hepsi bir düzen içinde. Müşteriye karşı oldukça saygılılar. İlçe halkının da köylü kadının da müşteriye yaklaşımı Ahi Evran ahlakı içinde.
Tarladan topladığı ürünü satan köylü kadınlar, dokuduğu masa örtülerini sergileyip inceliklerini anlatan dokumacılar.
Belediye Başkanı Mansur Yavaş'ın aktardığına göre, cumartesi ve pazar günleri ilçenin nüfusunda büyük patlama yaşanıyor.
Beypazarı'nın yaprak sarması dahi patent almış. Sadece bununla kalmamış, havuç tatlısından, baklavaya kadar 10 ürünün patenti var.
İlçenin bu hale gelmesinde, sokaktaki satıcısından, caddede yürüyen köylü kadınına kadar herkesin gösterdiği bir adres var Çayırhan.
Kömür madenleri ve termik santral özelleştirilince çevrede de işletmelerde de zihniyet de değişmiş.
Zihniyet devrimi
Sadece Beypazarı'nda değil, Çayırhan'ın bağlı olduğu Nallıhan'da da aynı değişim gerçekleşmiş.
İşletmelerdeki değişim ise rakamlara bakıldığında hayret edilecek düzeyde.
Nitekim, Çayırhan'da karşılaştığımız AK Parti Grup Başkan Vekili Salih Kapusuz'un yaklaşımı da aynı oldu.
İşte bazı rakamlar
Kömür ocaklarından özelleştirme öncesi günlük 0.9 ton kömür çıkıyormuş. Özelleştirme sonrasında ileri teknolojiye dayalı yatırım gerçekleştirilmiş. Bugün çıkarılan kömür miktarı 14 ton. Yani devletin elindeki durumundan neredeyse 15 katı.
Hem de aynı işçi ve aynı ekipmanla.
Yeni açılan ocaklardaki teknoloji ise inanılmaz.
Günlük 29 bin ton...
Yıllık üretimi ise 5 milyon ton civarında.
Türkiye'nin yıllık yeraltı kömür üretimi Zonguldak havzası dahil yaklaşık 7.5-8 milyon ton.
5 milyon ton kömürü bin 200 kişi Çayırhan'da çıkarıyor. Geri kalan 3 milyon ton kadar kömürü ise 25 bin kişi çıkarıyor.
Yerin 200 metre altına inildiğinde bunun nasıl olduğu da açıkça görülüyor.
Dev bir topuz 220 metrelik bir konveyörün üzerinde gidip geliyor.
Her dönüşünde yüzlerce kilo kömür bantların üzerine dökülüyor.
Ne tren hattı kalmış ne de katır...
Yaklaşık 2.5 kilometrelik bir bant üzerinde kömür yukarıya taşınıyor.
Oradan da Termik Santral'e...
Elektrik üretiminde de zihniyet değişikliği rakamlarla ortada.
Özelleştirme öncesi santralin 14 yıllık kapasite kullanımı yüzde 50.
Bugün yüzde 85...
Dünya standardının optimum noktasında.
Geçen yıl devletin elinde bulunan termik santrallerin ortalaması ise yüzde 48...
Verimlilik artışı maliyete de yansımış. Devir öncesi bir kilowatsaat elektriğin maliyeti 15.6 cent. Bugün ise 4.3 centten fatura ediliyor. Bunun içinde işletme hakkı devir bedeli ve yatırımların geri dönüşü de var. Devlete giden vergiler, sigorta primleri düşüldüğünde bir kilowatsaatin bedeli 2.8 cente geliyor.
Devletin özelleştirmeden umduğu tüm beklentilerin gerçekleştiği bir yer aranırsa Çayırhan'a bakmak yeterli.
Aynı işçi sayısıyla maliyet düşmüş, verimlilik artmış. Sosyal problem yaratılmamış.
Aksine, 15 yıl çirkin bir görüntüye sahip olan çevre ilçeler bugün birer film platosu, halk da zengin bireyler haline gelmiş...
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
