|
 |
|
Milas AB'ye girdi bile
Güllük'te, Balık Hali'nin üstündeki Ege Restoran'a oturduk.
"Ziraat Mühendisi Cafer Yurtsever" balıkları pişirirken...
Milas Kaymakamı Hulusi Doğan'a sorduk
- Ne var, ne yok?
Kaymakam bey "Milas'ta yok, yok... Ne isterseniz var" dedi.
Gerçekten de "herşey var."
* Tarım var... Özellikle de zeytincilik... Yılda 40 bin ton zeytinyağı.
* Sanayi var... 158 zeytinyağı fabrikası.
* Narenciye, susam, pamuk, tütün var... Seracılık var.
* Arıcılık var... Yılda üç bin ton çam balı.
* Turizm var... Milas'ın hem Akdeniz'de kıyısı var, hem de Ege'de... Örneğin Ören Akdeniz'de... Güllük Ege'de.
****
Tabii "tarih" var, "kültür" var.
Milas'ta tam 27 antik kent var.
Labranda (Şimdi, Kargıcak Köyü)
İasos (Kıyıkışlacık)
Euromos (Selimiye)
Heraklia (Kapıkırı)
Seramos (Ören)
Beçin (Şimdi adı yine Beçin Köyü... Sadece bu köyün adını değiştirmemişiz.)
****
Milas'ın dağında, taşında, ovasında elinize kazma, küreği alsanız...
Kazdığınız yerden mutlaka "tarih fışkırır."
Zira burası tarihte iki kez "başkent olmuş." Karya medeniyetinin ilk başkenti.
Sonra Menteşeoğulları Beyliği'nin başkenti.
Eski bakanlardan Nahit Menteşe de "Milas kökenli."
"Var"lar listesi oldukça uzun.
"Madencilik" var. Milas'ta Feldispat var.
Demiroksit var. Boksit var. Zımparataşı var.
Linyit var. Var oğlu var.
****
İki de "termik santral" var.
Kemerköy ile Yeniköy.
Bu kadar çok "varı" olan 40 bin nüfuslu Milas'ta (köyleriyle birlikte 130 bin) huzur var, barış var. İnsanlar mutlu. İşsizlik yok.
Konya'dan, Yozgat'tan, Van'dan, Şanlıurfa'dan... Her yerden gelen ve Milas'ta çalışan var.
****
"Her şeyin başı" ekonomi.
Ekonomi iyi durumdaysa... (Milas'ta çok iyi)
Gelir dağılımı düzgünse... (Milas'ta düzgün.)
İnsanların aşı, işi, başını sokacak bir evi varsa... (Milas'ta var)
Orada ne kavga çıkıyor... Ne gürültü... Ne kan davası... Ne gasp, kapkaç... İnsanlar kardeşçe geçiniyorlar... Türk, Kürt, Laz, Çerkez... (Milas'ta olduğu gibi)
****
Paranın, bolluğun, bereketin, huzurun olduğu yerde tabii "davul da, zurna da, eğlence de" olur.
Muğla'nın "üç köyü" var ki...
Bu üç köy sanki "müzik atölyesi... Davulcu, zurnacı, kemancı, darbukacı fabrikası."
****
Ah, Türkiye bir an önce AB standartlarını çoktan yakalamış olan "Milas gibi olsa."
İşte bu ayıp
Milas'ta nereyi gezdiysek, güzel. Sadece "Güllük Limanı" hariç.
Liman artık Güllük'ün göbeğinde kalmış. Günde 400 kamyon limana "yük" getiriyor.
Kömür... Mermer... Demiroksit... Diğer madenler.
Toz deseniz var.
Gürültü deseniz var.
Liman "küçük."
Rıhtımına "iki gemi" yanaşabiliyor.
Diğer gemiler "koyda... Açıkta."
Bu çağda, bu turizm beldesinin ortasında, bu liman "yanlış."
Ve gelene, gidene... Yerliye, yabancıya "saygısızlık."
****
Yeni bir "proje" hazırlanmış.
Liman "Güllük'ün dışına" çıkarılacak. Ve şimdiki liman da "yat limanı" olacak.
Güllüklü de rahatlayacak, madenci de, turist de.
Yeni proje "Yüksek Planlama'dan" geçmiş.
"Yap-İşlet-Devret" modeli ile ihale aşamasına gelmiş.
Ama "ihale ne zaman?"
İşte onu "bilen yok."
Zira böyle işler "büyüklerin işi... Ankara'nın işi."
****
Aslında Güllük beldesine "neyin" yapılacağı, "nasıl" yapılacağı "Muğla'nın işi."
Zamanında bu yetki Muğla'ya verilseydi, Güllük limanı "Güllük'ün en güzel yerine... Merkezine" yapılabilir miydi?
****
İspanya'nın "850 kilometre" sahili var.
Muğla'nın ise "1.124 kilometre."
Altından kıymetli.
Petrolden değerli.
Sahillerde bazı "yanlış işler" görüyoruz.
En güzel koylarda "balık çiftliklerine" rastlıyoruz.
"Nasıl olur" diye sorduğumuzda, "hep aynı yanıt" geliyor
- Ankara izin verdi... İşi, Ankara'da bağladılar... Ankara böyle istedi.
****
Ey Ankara.
Şu "Yerel Yönetimler Yasası"nı bir an önce çıkar ve yerel yönetimlere güven.
Muğla Valisi'ne güven.
Milas Kaymakamı'na, Bodrum Kaymakamı'na güven.
Belediyelere güven.
Yerel meclislere güven.
Canlı tarih "Halıcı nine"
Kaymakam bey... Halıcılık nasıl?
- İyi... Çok iyi... Çok, çok iyi.
Milas halısı "kök boya."
30 çeşit desen var.
Fiyatı ise "değişken.
Milas halısını Milas'ta alırsanız fiyat farklı, Bodrum'da alırsanız farklı. Köyde farklı, beldede farklı. Türk alırsa farklı, İngiliz alırsa farklı.
- Kaymakam bey, nine nasıl?
Milas Kaymakamı Hulusi Doğan'dan önce Ali Sürücü yanıt verdi
- Yüz yaşını çoktan geçti.
Kaymakam bey
- Allah ömrünü uzun etsin, ninenin sağlığı iyi.
- Ne yapıyor?
Kaymakam ile Ali Sürücü "bu nasıl soru" dercesine bize baktılar.
Kaymakam bey
- Ne yapacak?.. Halı dokuyor.
Ali Sürücü
- Akyol Köyü demek, nine demek... Nine demek, halıcılık demek... Halı dokumak, ninenin dünyası.
****
Sahi, Havaalanı'nın yanıbaşındaki Akyol Köyü'nde yaşayan, kendini bildi, bileli halı dokuyan bu "canlı tarihin" adı ne?
Kaymakam bey dedi ki "onun adı nine."
Ali Sürücü
- Vallahi bugüne kadar adını sormak aklıma gelmedi... Kendi köylüsü bile bilmez... Onun adı nine.
- Lokantacı... Sen biliyor musun?.. Akyollu ninenin adı ne?
- Adı mı?.. Nine.
ERKEK NERMİN
Milas-merkez ilçe "deniz kenarında değil" ama...
Milas'ın 2002'deki balık ihracatı "60 milyon dolar."
"Balıkçı"da otururken...
Sorduk
- Neler var?
Mühendis bey (burada balıkçı bile mühendis... Cafer Yurtsever) de bize sordu
- Sizin tercihiniz nedir?
Bu defa "farklı birşey" sorduk
- Yiyeceğimiz balığı kim yakaladı?
- Balıkçı yakaladı.
- Hangi balıkçı?
Lokantadakiler de şaşırdı.
Öyle ya...
Yakalasın da hangi balıkçı yakalarsa yakalasın.
Ali Sürücü de masamızdaydı.
"Gülerek" bir açıklamada bulundu
- Yavuz bey, bu akşam yiyeceğimiz balığı Erkek Nermin'in tutup, tutmadığını öğrenmek istiyor.
Soyadı nedir, kimse bilmez.
O "Nermin'dir." "Erkek Nermin."
Güllük'te balıkçıdır.
"Erkeklerle birlikte" balığa çıkar.
Belki 25, belki 30 yıldır.
****
Madem 40 yılın başı Güllük'e geldik.
"Erkek Nermin'i görmek... Onun tuttuğu balığı yemek" istedik.
Ama "habersiz geldiğimiz için..."
Ünlü balıkçı Erkek Nermin'i ara ki bulasın.
Sosyal Market
Bir marketten "övgüyle" söz edeceğiz.
"Diğer marketçiler" alınmasın.
Bizim "favori" marketimiz, "Sosyal Market."
Çocuğunuz sınıfını geçti.
"Eski kitapları" ne olacak?
Hastaydınız, ilaç alıp, iyileştiniz.
Kutudaki "artan ilaçlar" ne olacak?
Yeni bir yıl... Yeni bir yaz... Yeni moda... Bazı kıyafetlerinizi yenileyeceksiniz.
Eskileri ne olacak? Mutfağa, banyoya, salona yeni bir takım beğendiniz?
Eski masa, eski iskemle ne olacak?
Ve daha akla gelebilecek her şey.
Tencere, tava. Ayakkabı.
Radyo, TV, beyaz eşya.
Lütfen bunları "Sosyal Market"e verir misiniz?
Markette size para ödenmeyecek ama... "Teşekkür" edilecek.
Sonra toplanan eşyalar, bir komisyon tarafından, "ihtiyaç sahiplerine" dağıtılacak. Kitap alamayan bir çocuğa...
Kıyafet alamayan bir kadına.
Ve onlar da size "dua edecek."
****
Sosyal Market, Nisan ortasında açılmış.
Ve "tutmuş."
Bu proje "yurt genelinde" yaygınlaşmalı. Milas Kaymakamı'nı "devletin kesesinden beş kuruş çıkmayan... Ama önemli bir sorunu kucaklayan" bu projeden dolayı kutluyoruz.
****
Sosyal Market'in en beğendiğimiz yanına gelince...
Bazen biri "birkaç fakiri giydirir."
TV'lere, gazetelere haber verir.
"Üç paralık gömlek için" insanların gururlarıyla oynanır.
Sosyal Market'te "işte bu yok."
"Veren" reklam yapmıyor.
"Alan" ise incinmeden, gururu zedelenmeden, kimsenin haberi olmadan alıyor. Bravo Milaslılar'a.
Böyle bir projeye sahip çıktıkları için.
Hayvancılığa geri dönüş
Son yıllarda hayvancılık "çöktü." Doğu'da da çöktü, Batı'da da. Hayvanlarını satan "taksiciliğe" başladı. Milas'ta gördük ki...
"Hayvancılığa dönüş" var.
Taksiyi satıp "hayvan alan" var.
Sorduk
- Nasıl oldu?
****
Dediler ki
- Eskiden süt elimizde kalıyordu... Büyük firmalar ya köyümüze kadar süt almaya gelmiyordu, ya da sütümüzü ucuza alıyordu... Biz de hayvancılığı boşluyorduk.
****
Milas'ta bir "Süt Toplama Merkezi" yapılmış.
Bu merkez köylüden hergün "kırk ton" süt topluyor.
İhaleyle satıyor.
Şu anda "Pınar süt" alıyor.
"40 köye" bu yolla para giriyor.
Hem de "yüzmilyarlar."
****
Bu proje bir "Ankara projesi" değil.
Kaymakamlığın "öncülük ettiği... Akıl verdiği" yerel bir proje.
"Sivil" proje.
Ve "başarılı bir proje."
Öyle olmasaydı "hayvancılığa hızla dönüş" başlar mıydı?
Pehlivanköy
Türkiye'de "Güreş Eğitim Merkezi" olan başka ilçe var mı, bilemiyoruz.
Ama Milas'ta var. Hem de yıllardır. Ali Sürücü "orman mühendisi." İşadamı. Ve "Milaslı güreşçilerin babası." Güreşçileri "yetiştirir." "Okutur." "Jübilelerini" yaptırır.
Sorduk
- Güreş Eğitim Merkezi'nde şu an kaç öğrenci var?
Ali Sürücü
- 40.
- Hocaları kim?
- Mehmet Güçlü... Eski şampiyon.
- Ya Güçlü'nün çocukları?
- Üniversitede okuyorlar.
- Güreşmiyorlar mı?
- Nasıl güreşmezler?.. Güçlüler'de, tüm sülale güreşçi... Onlar Kızılcayıkık Köyü'nden... Köyün bütün erkekleri güreşçi.
- Mehmet Güçlü'nün hiç oğullarıyla güreş tuttuğu oluyor mu?
- Oluyor ama... Bazen sonu kötü oluyor.
- Kavga mı çıkıyor?
- Hayır... Bazen, bir oğlu, eski şampiyon Mehmet Güçlü'nün sırtını yere yapıştırıveriyor... Mehmet Güçlü o akşam köye zor gidiyor.
- Neden?
- Ben şimdi hanımın yüzüne nasıl bakacağım diye.
Pazarda siyaset
Salı günleri Milas'ta, pazar kurulur. Pazar ama ne pazar?
"Çeşit" bol. "Fiyat" ucuz.
Aklınıza gelen, gelmeyen "herşey" var.
Milas pazarı öylesine ünlü ki...
Müşterilerin çoğu "Milas dışından."
Pazaryeri "nabız tutmak için" en uygun yer.
Pazarcı da "en iyi denek."
Zira "yüzlerce kişiyle konuşuyor."
Ama biz "nabız tutamadık."
Kimine "AK Parti'yi" sorduk, kimine "Tayyip beyi."
Aldığımız yanıta gelince
- Yavuz bey hiç nefesini tüketme... Bu yörede merkezde oturanlar CHP'ye oy verir... Köylerde oturanlar da sağ partilere... Hükümet doğru da yapsa, eğri de yapsa, bizim oyumuz da budur, görüşümüz de.
Muğla'nın altı milletvekili var.
Dördü CHP'li.
İkisi AK Parti'li.
****
"Başbakan nasıl?.. Deniz Baykal nasıl" diye üsteleyince...
"Acele etme" yanıtını aldık
- Çocuk bile 9 ay 10 günde doğar Yavuz bey...Acele etme... Hele sonbahara kadar bir bekle.
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
