kapat
16.06.2003
YAZARLAR
ATV
EKONOMİ


TÜRKİYE
DÜNYA
POLİTİKA
SPOR
MEDYA
SERİ İLANLAR
METEO
TRAFİK
ŞANS&OYUN
ACİL TEL


ASLI AYDINTAŞBAŞ


Ziyaret-i Ziyal

Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Uğur Ziyal, birkaç saat içinde Amerika'yla ilişkileri tamir etmek amacıyla uçağa atlayacak. Ziyal, Washington gezisinde, Dışişleri, Savunma, Ulusal Güvenlik ve Ticaret bakanlıklarında kendi seviyesindeki müsteşarlarla biraraya gelip, Ankara'nın vermek istediği temel mesajları iletecek, onların derdini dinleyecek. Müsteşar en son gezisinde, kendi seviyesinin de üstünde Amerikan hükümetinde kilit isimlerle biraraya gelmiş, Dick Cheney'le yaptığı video-konferansta BM onayı olmadan Irak'ta savaşa gitmenin "orman kanunu" olacağını söylemişti. Ama bu, henüz savaşın olmadığı, Ankara'nın Irak denkleminin dışında kalmadığı, milyarlarca dolarlık yardım paketinin hmasada olduğu apayrı bir dönemdi. Şimdiki amaç, gönül almak...

Dışişleri Müsteşarı'nın önüne gelecek en çetrefilli konunun sinyali, geçen hafta hükümete yakınlığıyla bilinen düşünce kuruluşu American Enterprise Institute'da Washington şahinlerinden Richard Perle tarafından verildi. İran'ın nükleer programı ve rejimin terörle ilişkisinin ABD için bir tehdit olduğunu belirten Perle, "Türk-Amerikan ilişkilerini tamir etmenin yolu İran'da işbirliğinden geçer" mesajını verdi.

İran'a saldırı hayali...
Amerikalılar'ın İran konusunda henüz ne yapacağı belli değil. Perle gibi şahinler, rejim muhaliflerini desteklemek ve gerekirse daha sert tedbirlere gitmek istiyor. Ama henüz tam olarak ne yapılması gerektiğini bilmiyorlar. Kimsenin İran'a saldırmak gibi bir hayali yok. Ama sınırlı bir operasyonla İran'ın nükleer santrali bombalamak söz konusu olabilir. Beyaz Saray ise henüz bu derece "aktif" bir çalışmaya ikna olmuş değil. Bush da bu rejimin gitmesini istiyor ve ABD Dışişleri Bakanlığı'nın İran'daki ılımlı mollalarla başlattığı anlamsız flörtün gerçek bir açılım yaratmadığının farkında. Bu temaslara son verdi. Fakat terör ilişkileri ve sunduğu köktendinci modelle İran devriminin hayalini kurduğu "Yeni Ortadoğu" için "existansyel" bir sorun olduğunun da farkında. Beyaz Saray, Tahran'da insanların sokağa döküldüğü dönemde, kendi halkının nefretini kazanmış bu rejime yönelik baskıyı devam ettirmek istiyor. Ama nasıl?

AKP ve İsrail (?)
"İşte bu noktada Ankara'dan beklenen, netlik" diyor bir Amerikalı. Yani Washington, Ziyal'den İran rejimine yönelik (askeri olmayan) bir kampanyada Türkiye'nin yanında olup olmayacağını bilmek istiyor. Bu anlamda Abdullah Gül'ün Tahran'da yaptığı "demokrasi" konuşması, Washington'da beğeniyle karşılandı. Yine de Amerikan hükümeti içinde ve dışında AKP'nin İran ve Suriye'yle "yakınlaşma" siyaseti izlediği paranoyası içinde olanlar var. Ziyal, AKP adına konuşmuyor olsa da, hükümetin böyle bir siyaseti olmadığını tüm kuşkuları giderecek şekilde dile getirmeli. (Aynı çevreler AKP'nin İsrail'e bakışından da kuşkulu.)

Amerikalılar ayrıca açıkça İran konusunda Türkiye'den akıl istiyor. Perle gibi şahinler, ufak bir iteklemeyle bu rejimin kendi iç dinamikleriyle devrilebileceğine inanmış durumda. "Biz bunu hızlandırmak için ne yapabiliriz?" diyorlar. Beyaz Saray ise, sert tutumunu sürdürmek istemesine karşın, henüz "rejim değişikliği" projesine yeşil ışık yakmış değil. Türkiye'nin bu konudaki tutum ve analizi ne?

Gelelim Irak'a. Washington, devam eden bazı sorunlara rağmen, Irak savaşını kendi açısından önemli bir başarı olarak görmekte. Bu anlamda Ziyal, Ankara'da bazı çevrelerde hüküm süren "Bakalım Amerikalılar Irak'ta nasıl çuvallayacak" ruhundan olabildiğince sıyrılıp, bir müttefik olarak "Irak Projesi"nin gerçek anlamda Türkiye'nin güneyine istikrar ve demokrasi getirmesi için samimi temenni ve görüşlerini sunmalı. Bu zor değil. Çünkü Ziyal, Türkiye'de Ortadoğu'yu en iyi anlayan bürokratlardan biri...


Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya tıklayın

<< Geri dön Yazıcıya yolla Favorilere Ekle Ana Sayfa Yap
TEMA
Sarı Sayfalar


Sizinkiler
ArboMedia

Copyright © 2002, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır