Honduras Lempirası, Latvinya Latsı ve Panama Balboası'nı hiç duydunuz mu?

Peki, Balerus ya da Belarus Ruble'sini duydunuz mu? Nereden duyacaksınız. Muhtemelen, haritada da yerini bulamazsınız. Adını duymadığınız, haritada bile yerini bulamayacağınız Beyaz Rusya'daki 10 milyon nüfuslu, 207 bin kilometrekare yüzölçümü olan, Polonya, Litvanya ve Ukrayna'nın sınır komşusu bu ülkenin, milli parası olan Belarus Rublesi 2000 yılında 1 lira iken, 2001 yılında TL. karşılığında olağanüstü bir değer kazanarak 554 lira olmuş. Başka bir anlatımla, Belarus Rublesi, son bir yılda TL. karşılığında 554 misli değer kazanmış... 2002'ye girerken de 2000'e kıyasla 898 misli değer kazanmış. "Acaba, bu Balerus Rublesi'nin 2000'de iki sıfırı mı atıldı?" diye düşünerek geçmiş yılları araştırdık. 2000'de 1 TL. karşılığı olan bu para, 1999'da da 1 TL. karşılığıymış (Bkz. 29.01.1999 ve 19.01.2000 tarihli Resmi Gazeteler).

Haritada bile yok!
Bir kısmını haritada bulamayacağınız, yamyamlar diyarındaki yoksul ülkeler de dahil, çok sayıda ülkenin parası, TL. karşısında sürekli değer kazanıyor. Maliye Bakanlığı'nın 27 Ocak 2001 ve 31 Ocak 2002 tarihli Resmi Gazeteler'de ilan ettiği, bazı ülke paralarının TL. karşısındaki değeri, 2000 ve 2001 yılları ile kıyaslamalı olarak tablodaki gibi.

TL, Afganisi karşısında değer kaybetti

ÜLKE ADI	2000	2001	2002
Afganistan Afganisi	116	142	303
Arnavutluk Leki	4.053	4.729	10.581
Azerbaycan Manatı	124	151	302
Bangladeş Takası	10.641	12.477	25.278
Belarus Rublesi	1	554	898
Botswana Pulası	117.250	125.821	207.586
Estonya Kronu	35.108	40.481	81.130
Honduras Lempirası	37.197	44.702	91.112
Latviya Latsı	928.650	1.092.593	2.280.322
Laos Yeni Kipi	83	89	189
Lesotho Malutisi	88.237	89.168	120.214
Nepal Rupisi	7.897	9.051	18.811
Panama Balboası	542.703	675.004	1.439.567
Sri Lanka Rupisi	7.565	8.162	15.453

Bu arada, çok az da olsa, bazı ülkelerin, parası karşısında, TL.'nin değer kazanması da sözkonusu. Ancak bu paralar da, TL. karşısında hemen toparlanmış ve 2002'ye girerken, TL. karşısındaki değeri yükselmiş. Bunlar da tablodaki gibi.

Sevincimizi yarıda kesen ülkeler!

ÜLKE ADI	2000	2001	2002
Ekvator Sukresi	29	27	58
Gana Sedisi	157	93	195
Romen Leyi	30	26	45
Zambia Kvaçası	192	150	377

Yukarıda birkaç örnek de olmazsa, 2001'de TL. neredeyse tüm yabancı ülke paraları karşısında değer kaybetmiş olacaktı. Tam iyi ki Ekvator Sukresi, Gann Sedisi, Romen Leyi ve Zambia Kvaçası var diyorduk ki, hevesimiz kursağımızda kaldı. Bu ülkelerin parası da hemen toparlanıp 2002'ye girerken TL. karşısında ciddi bir değer kazandı. İşin doğrusu TL. karşısında değer kaybeden para Dünya'da yok...