Win-Türkçe
ASCII

YURTDIŞI KAOSU
Sabah ilk saatlerde gözler döviz piyasasındaydı. Merkez Bankası'nın spekülatif işlemlere izin vermeyeceğini, fiyatlarda aşırı tırmanış oluştuğu taktirde, direkt olarak müdahale edeceğini açıklaması oluşabilecek paniğin önünü kesti.

Bankalararası piyasada sabah ilk kotasyonlar 1 milyon 470 bin lira alış, 1 milyon 520 bin lira satış seviyesinde girildi. Bu fiyatı cazip bulan müşterilerden efektif satışlar geldiği belirtildi. Fiyatlar daha sonra kademe kademe geriledi. Akşam saatlerinde dolar 1 milyon 460 bin lira civarına indi.

Ancak döviz piyasasında işlemlerin tam anlamıyla yapılabildiği çok söylenemez. Bankalar, piyasa likiditesinin sağlanması için müşterileriyle yaptıkları işlemlerde aynı gün valörünü kullandı. Ancak ABD'nn 'yarı' tatile girmesi, Türk bankalarının ABD'deki muhabirlerinin kimilerinin çalışamaz durumda olması döviz piyasasındaki işlem hacmini de düşürdü. Bankalararası bazı işlemler dünkü valörle, bazıları bugünkü valörle, bazıları da iki gün valörle yapıldı.

SIĞ PİYASA
Çok dar ve sağlıksız bir piyasa olmasına rağmen dolar önce 1 milyon 500 bin liranın üzerine fırlayıp, daha sonra yaklaşık 50 bin lira geriledi. ABD'ye yapılan terörist saldırının içerideki ilk faturası doların bir önceki güne göre 15 bin lira artışıyla ortaya çıktı.

Dolar TL'ye karşı yaklaşık yüzde 2 oranında değer kazandı. Ancak mark bazında bakıldığında fiyatın bir önceki gün göre yüzde 3 arttığı görülüyor. Önceki gün 655 bin liradan kapanan Alman Markı dün 675 bin liraya çıktı. Çünkü saldırı sonrasında dolar, gelişmiş ülke para birimlerine karşı değer kaybetti.

"Yeni bir krizimiz oldu"
ABD'de yaşanan terör dalgasının uluslararası mali piyasalarda yarattığı tedirginlik, Merkez Bankası'nın usta manevrasıyla Türkiye'de ciddi dalgalanma yaratmadan atlatıldı.

Merkez Bankası'nın, Kasım 2000 ve Şubat 2001 Krizleri'ndeki deneyimi ve Ağustos ayında dövizde yaşanan spekülatif atak konusundaki piyasa birikimi bu kez işe yaradı. Bu kararlılık sayesinde şu adımlar atıldı:

1-Merkez Bankası erken davrandı ve kriz masası oluşturdu.

2- Önemli bankaları aradı ve soğukkanlılık tavsiye etti.

3- IMF ile görüşerek, parasal limitlerde esneklik sağladı.

4- Piyasaları açık tutacağını açıkladı.

5- Gereken likiditeyi vereceğini belirterek paniği önledi.

6- 20 milyon dolarlık döviz satış ihalesini iptal edip, gerekirse daha yüksek miktarda satış yapacağı sinyalini verdi.

ATAK DAVRANDIK
Merkez Bankası Süreyya Serdengeçti, SABAH'a yaptığı açıklamada, Türkiye'nin yaşadığı mevcut krizin üstüne yeni bir krizi yönetme durumuna geçtiklerini belirtti ve "Böylesi durumlarda Merkez Bankalarının temel görevi piyasaların işlemesini sağlamak ve bu amaçla istikrarı temin edici önlemleri almaktır. Şüphesiz uygulamamız gereken bir program var ama aynı zamanda piyasaların yeni gelişmeye karşı göstereceği tavrı dikkate alarak davranma zorunluluğumuz da ortaya çıktı."

Ayrıca dün bir açıklama yapan Serdengeçti, piyasaya verilecek likiditeyi spekülatif amaçlarla kullanmak isteyenlere de doğrudan müdahale edileceğini bildirdi.

Okan MÜDERRİSOĞLU