kapat
29.06.2001
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi


Dünyadan
Spor

Magazin
Astroloji

Para Durumu
Hava Durumu

Bizim City
Sizinkiler

Sarı Sayfalar
İstanbul

Cumartesi Eki
Pazar Eki

Künye
E-Posta
Reklam
Arşiv

A T V

Win-Türkçe
ASCII

Finansbank

 
ZÜLFÜ LİVANELİ(livaneli@sabah.com.tr )

Gün olur, alır başımı giderim!

Türkçe'nin gündelik kullanımından büyük bir şiir dili yaratan Orhan Veli böyle yazmıştı işte.

Bu gencecik şair, yelkovan kuşlarının peşine takılıp, denizden yeni çıkmış ağların kokusunda yitip gitmek isteğini, dayanılmaz bir yürek coşkusuyla açığa vuruyordu.

Susanna Tamaro "Yüreğinin götürdüğü yere git!" adlı romanında, yine insanın içindeki alıp başını gitmek isteğine değiniyordu.

Goncourt ödüllü "Ben Gidiyorum!" romanı da öyle.

Hanif Kureishi'nin "Intimacy"si de.

Oysa büyük şair Konstantin Kavafis bir şiirinde hiçbir yere gidemeyeceğini anlatıyordu büyük bir iç sıkıntısıyla. O şehirden hiç çıkamayacaktı.

***
Bu sıralarda gelen mesajların birçoğu "alıp başını gitmek" ten sözediyor.

Bir başka diyara temelli göçmek isteyenlerin sayısı hiç de az değil.

Amerika'da oturma izni veren yeşil kart için milyonun üstünde başvuru yapılmış olduğunu öğreniyoruz.

Zaten dört beş milyon insanımız dışarıda.

Nedir bu insanları ülkelerinden böylesine soğutan şey?

Orhan Veli gibi şairlerin Rimbaud tarzı "Sarhoş Gemi" özlemlerini anlayabilmek mümkün.

Zaten sanatçılar hep bir iç sıkıntısı ile yaşar ve ömürleri boyunca bundan kurtulmak için kendilerini olmadık yaşam ve yazı badirelerinin içine atarlar.

Ama bu "varoluş" sıkıntısını duymayan ve huzurlu bir yaşamda çocuk büyütmek isteyen insanlara ne oluyor?

Onlar niye ülkelerinden kaçmak istiyorlar?

***
Galiba bu soruların cevabı, benim "ülkenin ruhu" diye tanımlamaya çalıştığım kırılgan yapıyla ilgili.

Bir ülkenin ruhu yüzyıllar içinde oluşuyor: Kuşakların birbirine aktardığı yaşam deneyimleri, masallar, atasözleri, yemekler, gündelik yaşam usülleri, ahlaki kurallar gibi binlerce unsur, bir halkın ruhunu yaratıyor.

Geleceğe umutla bakan, zor günlerde dayanışma gösteren ve ulusal bir amaca yönelmiş toplumsal ruh, kişileri bir arada tutuyor.

Yazılı olmayan kurallar, insanların özgürlük alanını ve ilişkilerini belirliyor.

***
İşte bugün yara alan kavram bu ülkenin ruhu!

İnsanlar umutlarını ve güven duygularını yitiriyorlar.

Daha önce de birkaç kez yazdığım gibi belki ekonomideki yaraları okyanus ötesinden gelecek 19 milyarla sarabilirsiniz.

Ama dünyanın hiçbir hazinesi, bir halkın kırılan gururunu ve yaralanan ruhunu tedavi etmeye yetmez.

Hergün televizyonlarda, onur kırıcı bir biçimde ; "IMF'nin verdiği ev ödevini yaptık." sözlerini duyan bir halk, ülkesine güvenemez.

Kendi idarecilerinden ve geleceğinden kuşku duymaya başlar.

***
Doğrusu içinde bulunduğumuz durum, hepimizin ağırına gidiyor.

Sık sık, "alıp başını gitme" duygularına kapılmamız bundandır.

www.sigortam.net


Copyright © 2001, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır