  
Vergiden inceleme oranı yine yüzde 1
Bu oranı nasıl bulduğumuzu merak ediyorsanız açıklayalım. 2000 yılında yapılan inceleme sayısı, vergi mükellefi sayısına bölündüğünde, yaklaşık yüzde 1 oranı bulunuyor. 1999 yılında da, vergi inceleme oranı yüzde 1 idi, yani değişen birşey yok...
İnceleme ve mükellef sayısı
Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü'nün, resmi açıklamalarına göre, 2000 yılındaki inceleme sayısı 60 bin 335. Bu sayı; Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, KDV ve diğer vergilerle ilgili inceleme raporlarının sayısına göre bulunuyor.
Vergi mükellefi sayısının ise; Gelir, kurumlar ve KDV mükellefi sayısı itibariyle dağılımı şu şekilde.
Buna göre, inceleme sayısı, vergi mükellefi sayısına bölündüğünde, 2000 yılındaki vergi inceleme oranının yaklaşık yüzde 1 olduğu ortaya çıkıyor... Hesaplamayı yaparken, Gelir, Kurumlar ve KDV mükellefleri sayısının toplamını esas almamızın nedeni, incelenen aynı mükellef adına gelir ya da kurumlar vergisi, KDV ve geçici vergi açısından üç ayrı rapor düzenlenmesiyle ilgili. Daha açık bir anlatımla, inceleme sayısı 60 bin civarında ama incelenen mükellef sayısı bunun yarısı bile değil...
2000 yılında yapılan 60 bin 335 vergi incelemesinin 55 bin 310'unu vergi denetmenleri yapmış. Merkezi denetim elemanları olan; Maliye Müfettişleri, Hesap Uzmanları ve Gelirler Kontrolörlerinin, 2000'deki toplam inceleme sayısı ise 5 bin 025.
Merkezi denetim elemanlarının yaptığı vergi incelemesinin oranını hesapladığımızda ise, yüzde 0,08 yani yaklaşık binde 1 oranı bulunur. Buna göre, merkezi denetim elemanlarının vergi inceleme oranı binde 1 civarında...
Bu sonuçlara bakarak, mevcut denetim elemanlarının görevlerini yapmadıkları ya da yeterince yapmadıkları gibi bir yoruma varmak hatalı olur. Şu anda, toplam 10 bin 466 denetim elemanı kadrosu var. Bunun 7 bin 724'ü boş, 2 bin 742'si ise dolu. Türkiye genelinde, tüm vergi incelemeleri, bu 2 bin 742 kişi tarafından gerçekleştiriliyor. Bunlar da zor koşullar altında, olağanüstü bir çaba ve fedakarlıkla görevlerini yapıyorlar. Etkin bir vergilendirmenin unsurlarından biri de, etkin denetimdir. Bu aşamada, denetim elemanlarının sayısının artırılması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesine bağlı olarak, etkin bir denetim ve etkin bir vergilendirme sağlanabilir...
Derviş'in açıkladığı "Türkiye'nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı"nda, gelir artırıcı düzenlemeler sıralanırken vergi kayıp ve kaçakçılığının en aza indirilmesi amacıyla vergi denetimlerinin artırılacağı da vurgulanıyor. Denetimin artırılması olayında, yukarıda belirttiğimiz gerçeklerin üzerinde durulması ve önlemler alınması gerekiyor...
Vergi mükellefi sayısı
| Vergi Türü | Mükellef |
| Sayısı |
| Kurumlar Vergisi | 560.411 | |
| Gelir Vergisi (Gerçek) | 1.988.007 | |
| Gelir Vergisi (Basit Usul) | 736.639 | |
| KDV | 2.730.891 | |
| TOPLAM | 6.015.948 | |
Kaynak: Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü
|
Magazin
