Win-Türkçe
ASCII

KAHRAMAN GİBİ KARŞILANDI
UNMIK, BM Kosova Geçici Yönetimi'nin kısa adı. Bu yönetim, savaşın ardından kuruldu. Kosova'da düzeni sağlamakla yükümlü. Güvenlik ve adalet de haliyle ondan soruluyor. İleride özerk bir statüye kavuşacak Kosova'nın geçici anayasasını şekillendirmekle de görevli... Cem de, bu taslak anayasada azınlık olarak gösterilmek istenen Türkler'in haklarını aramak için Priştine'de...

Dışişleri konvoyu, gelecekte belki de Türk konsolosluğu haline gelecek Türk Eşgüdüm Bürosu'nun sokağına yaklaştığında, sağlı sollu Türk bayrakları görülüyor. Kalabalık "Türkiye" diye bağıran ve bayrak sallayan insan seline dönüşüyor. İzdihamdan konvoy ilerleyemiyor. Cem bir kahraman ve kurtarıcı gibi karşılanıyor. "Tüm yolların sonunda, Damarımda kanımda Türkiye!.." Ardından bir başkası;

"Türkiyem Türkiyem cennetim, Benim eşşiz milletim..." Yetmiyor, devam;

"Dağ başını duman almış..."

Bunlar, Kosova'da yaşayan 60 bin Türk'ün yüreğinin sesi. Aralarına karışıyorum. Abdullah Çarıkça... Şemsettin Sami Okulu'nda 16 yıllık lise öğretmeni: Burada dolar-mark geçiyor. Ayda 318 mark (165.3 milyon lira) kazaniyorum çojugim. Haftada 20 saat çalişiyorim. Saati 4 marktan (2 milyon 80 bin lira). 20 saati geçsen de be çojugim daha fazla ödemiyorlar. Sigortam falan da yok. İlkokul öğretmeni maaşı ise 290 mark (150.8 milyon lira).

"TOMTEZ 3 MARK"
Meliha Hüdaverdi, evkadını...

"Teyze bu file kaça doluyor?"

-Pahalidir çok. Her şey vardir ama yoktur para. Tomtezin kilosu 3 mark (1 milyon 560 bin lira). Paattez 2.5 mark (1 milyon 300 bin lira). Pirinç 3-4 mark (1.5-2 milyon lira). Kiraz çikmiş da alayim dedim pahali geldi, 3 mark... Ekmek 50 fening (260 bin lira), 1 kilo un 1 mark (520 bin lira), kıymanin kilosu 8 mark (4 milyon 160 bin lira). Yemiyoruz tabi...

Tülay, lise 2'nci sınıf öğrencisi: Adidas ayakkabi 160-200 mark (83-104 milyon lira). Marka bir kot pantalon da o kadar. Kırk yılda bi aliyoruz... Lafa Enis karışıyor: Kitap yok. Var bizim ders kitapları hep abiden abladan kalmak. Kitap olsa da müfrezat Türkiye ile ayni değil. Ben okumak istiyorum Türkiye'de... ÖSS sınavına girdim. Oraya gidecem...

Konuştuğum öğrencilerin hepsi de geleceğini ve umudunu Türkiye'ye bağlamış. Hepsinin bir e-mail adresi var. İnternet kafelere rağbet çok. Geçtiğimiz haftalarda ÖSS sınavı yapılmış. Yüzlerce Türk genci, Trakya, İstanbul, ODTÜ, Eskişehir gibi üniversitelere kapağı atabilmek için yarışmış. Ama nafile... Çoğu Türkiye'ye gelemeyecek. Çünkü ÖSYM, Kosova'ya 40 kişilik bir kontenjan hakkı tanımış.

Ekonomi sıfır. Fabrikalar çalışmıyor. Çoğu, güvenliği sağlayan Barış Gücü (KFOR) karargâhı olarak kullanılıyor. Sadece termik santral işliyor. Balkan Lastik fabrikası ve pil fabrikası da yarı kapasite devreye girmiş. Un, şeker, çay gibi temel ihtiyaç gıdaları dahil, meyvesinden sebzesine her şey dışarıdan geliyor. Dükkânlar açık, ama alışveriş yapan yok. Çünkü para yok. Sokakbaşları işsiz gençlerin toplanıp zaman öldürdüğü köşeler haline gelmiş.

CEM'İN AKLI KIBRIS'TA
Cem Kosova'nın ardından bir başka sıcak nokta Makedonya'ya "gece" ziyareti yapıyor. Balkanlar'ın merkezinin Türkiye olduğu gerçeği çok açık. Ancak tek günlük bu gezide Cem'in aklı Balkanlar'dan çok Kıbrıs'taydı. Gidişte olduğu gibi dönüş yolunda da her fırsattı şunları tekrar etti: Kıbrıs sorunu çok tehlikeli bir hal aldı. Herkese bunu anlatmaya çalışıyorum. Gidişat hiç iyi değil...

PRİŞTİNE'DE GS-FB KAVGASI
Kosova'nın dış dünya ile bağlantısı televizyon. Priştine'de neredeyse her balkonda uydu anten var. Herkes Atv, Kanal D, TRT, Show TV gibi Türk kanallarını seyrediyor. Bu kanalların Türk kültürü ve dilinin gelişmesinde çok önemli katkısı var. Öyle ki, ülkede 250 bin kişi Türkçe biliyor. Bu Kosovalı Arnavutlar'ın televizyon sayesinde Türkçe öğrendiğinin açık kanıtı. GS-FB derbisinde de kıyamet kopmuş. Fenerliler'le Galatasaraylılar arasındaki kavgaya polis müdahale etmek durumunda kalmış.

TÜRKLER HİÇE SAYILIYOR
Cem'in tek günlük gezisi, zamanlama açısından yerindeydi. Kosova'yı özerk yapacak geçici anayasanın ana hatları üzerinde henüz uzlaşılmıştı. Ancak taslak anayasada, Türk dili resmi dil olarak tanınmıyor. Arnavutça ve Sırpça resmi dil olarak kabul ediliyor. Yani Türkler, 1974 anayasasında kazandıkları bu haktan vazgeçiyor. Cem bunu BM Kosova özel temsilcisiyle görüştü. Azınlık statüsüne düşen Türkler için eğitimden, sosyal ve sağlık hizmetlerine kadar her hakkın verileceği garantisini aldı. Ancak taslak anayasada Türkler azınlık olarak kabul edildiğinden, genel seçimler sonrası kurulacak hükümetin Türk azınlığa ne denli maddi ve manevi yardım yapacağı ya da hakkını koruyacağı belirsiz.

PASAPORT SORUNU!
Kosovalı Türk gençleri, ÖSS sınavını kazansa da Türkiye'ye gidemiyor. Makedonya ve Bulgaristan, savaş sonrası sınırı geçişe kapatmış. Bu ülkeler, UNMIK seyahat evrakı olanlara dahi geçiş hakkı tanımıyor. Türkiye'ye sivil uçuş yok. Gençler içeride mahsur. Tek engel bu değil. Pasaport yerine geçen evrakı UNMIK'ten şu an sağlayamıyorlar. Nüfus cüzdanı lazım. Ancak ne kayıtları ne de seçmen kütükleri var. Geçen yıl yapılan nüfus kayıtlarında UNMIK belgeleri Sırpça ve Arnavutça düzenlediğinden, Türkler'in büyük kısmı protesto etmiş. UNMIK, 15 Mayıs'tan başlayarak Türkçe nüfus kaydı formları dağıtacak.

GÜNEY ÖZTÜRK