Telekom satılamayacak

Türk Telekom'un satışı için yarın çıkılacak tanıtım turuna şu ana kadar Deutsche Telekom dışında hiç bir kurum ilgi göstermedi

Başkentte görüştüğümüz üst düzey bürokratların ortak görüşü bu. Özelleştirme İdaresi'nin Telekom'un yüzde 33.5'ini "en az biri uluslararası sabit telefon altyapısına sahip telekomünikasyon işletmecilerine" satmak üzere açtığı ihaleye son başvuru tarihi 14 Mayıs. Ama Özelleştirme İdaresi'nin danışmanlarının temaslarından herhangi bir başvuru gelmeyeceği anlaşılıyor. Nitekim, danışmanların temas ettiği yabancı telekomünikasyon şirketlerinden sadece Deutsche Telecom Türkiye'den telekom özelleştirmesi ile ilgili brifing istedi.

Eğer son dakikada bir değişiklik olmazsa Özelleştirme İdaresi'nden bir grup yarın Almanya'da Deutsche Telecom ile görüşecek. Ancak, başkentte yüksek finans bürokratlarından edindiğimiz izlenim bu roadshow'un (tanıtma turnesinin) formaliteden ileri bir amaca hizmet etmeyeceği.

İŞTAHLARI KALMADI
Özelleştirme İdaresi ve ihale sürecinde danışmanlık hizmeti veren Merrill Lynch Ğ ABN Amro Ğ Rothschild Ğ İş Yatırım A.Ş. konsorsiyumu ile konuşan yabancı telekom şirketleri "hiç olmazsa" TT'nin cep telefonu şirketinde çoğunluk hissesine sahip olmak istiyorlar. Ama bunun sağlanması mümkün görünmüyor. Türk şirketleri geçen yıl cep telefonu lisansı ihalesine katılırken yabancı ortak bulmakta zorlanmamışlardı. Bu ihaleye Koç ile Medya Holding US SBC Communications (Amerikan) ile; Sabancı, Doğan, ve Doğuş grupları İspanyol Telefonica ile; ihaleyi kazanan İş Bankası Telecom Italia ile, Fiba Holding, Enka İnşaat; Süzer ve Finansbank France Telecom ile girmişlerdi.

Telekom sektörüne giriş yapmak isteyen şirketler bu defa uluslararası arenada o eski iştahı göremedi. Doğuş grubundan bir kaynak "Biz ilgileniyoruz ama yabancı şirket bulamadık," dedi.

Caydırıcı diğer nedenler; çoğunluk hisselerinin devletin elinde kalması ve yabancı şirketin yönetimdeki ağırlığı ile ilgili belirsizlik. Aşırı borçlanmanın uluslararası telekom hisselerinde meydana getirdiği düşüş ve bankaların telekomünikasyon sektörünün finansmanı konusunda duyduğu endişeler, olumsuz havanın diğer ünitelerini meydana getiriyor. Uluslararası piyasalar da TT özelleştirilmesinden ümidini kesmeye başladı. Deutsche Bank, Türkiye ile ilgili son raporunda TT'nin özelleştirme şansı olmadığını yazdı ve 2001 özelleştirme gelirlerini hesaplarken Telekom'dan beklenen 3.4 milyar doları hesaba katmadı. Buna rağmen Özelleştirmeden Sorumlu devlet Bakanı Yüksel Yalova Telekom özelleştirmesinin önünde durmaya devam eden yasal engelleri kaldırmak konusunda yeni bir uğraşa hazırlanıyor.

Hatırlanacağı üzere üç özel kuruluş Telekom'un özelleştirmesininin iptali için idare mahkemesine başvurmuştu. Hükümet kısa bir yasayla bu itirazlara temel teşkil eden yasal nedenleri ortadan kaldırmak istiyor. Yalova birkaç maddeden oluşan bir tasarıyı imzaya açtı veya açmaya hazırlanıyor.

Görüştüğüm bir yetkili "eğer bu tasarı yasalaşmazsa Danıştay'ın özelleştirmeyi iptal edeceği kesin" dedi.

Ancak yasa tasarısının Meclis'e sunulabilmesi için Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz tarafından imzalanması gerekiyor. Türk Telekom'un özelleştirilmesine şiddetle karşı olan Öksüz'ün, piyasaları sarsıcı dramatik gelişmelere neden olmadan, tasarıyı imzalamasına uzak bir olasılık olarak bakılıyor.

Özelleştirilememesinin ekonomiye maliyeti ne olabilir? Bu konuda İktisat Yatırım'ın yaptığı ilginç bir hesap var. Hükümet özelleştirmeden 3.4 milyar dolar bekliyor. Ama eğer özelleştirme olmazsa ekonomiye maliyeti 3.4 milyar değil 15 milyar dolar olacak. İktisat'ın bunu nasıl hesapladığını yarın anlatacağım.

Almanlar'ın dev şirketi
Telekom dünyasının devlerinden Alman Deutsche Telekom özellikle Avrupa piyasasının kontrolü konusunda çok iddialı. Şirket sektördeki ağırlığını korumak için büyük harcamalarda bulunuyor. Şirket birbuçuk yıl içerisinde dünyanın dört bir tarafından toplam on telekom şirketine 95 milyar dolar ödedikten sonra şimdilik "yeter" dedi. Deutsche Telekom Başkanı Ron Sommer global bir şirket olmak için gerekli olan büyümeyi başardıklarını belirtti. Deutsche Telekom'un künyesi şöyle:

* Avrupa'nın en büyüğü.

* 2000 cirosu 39 milyar $.

* 226 bin çalışanı var.

* Almanya'da 40 milyon sabit telefon abonesi var.

* 7.9 milyon abonesi bulunan T-Online International internet servisi Fransa, İspanya, Portekiz ve Avusturya'da hizmet veriyor.

* T-Mobil International cep telefonunun ise 31 milyon abonesi var.