OBEZLER ÇOĞALIYOR
Kongre için gittiğim Los Angeles ve New York obezlerle dolu. Hani Beyaz'ın Beyaz Show'da canlandırdığı Obez Usta tipi var ya, işte onlarla... İstatistiklere göre de sayıları giderek de artıyor. Kadın nüfusunun yüzde 50'si, erkeklerin de yüzde 30'u fazla kilonun üstünde...

Tıp dilinde onlara "obez" deniyor. Hasta olarak kabul ediliyorlar ve hastalıklarına da "obezite" adı veriliyor. Obezlerin en fazla olduğu ülkelerin başında ABD geliyor. Dünya nüfusunun yüzde 75'inin fazla kilolarıyla başı dertte. Örneğin Avrupa'da 35-65 yaş gurubunun yarıdan fazlası obezite sınırları içinde. Avrupa'da okul çağında her yüz çocuktan 10'u obez. Almanya'da çocuklarda aşırı şişmanlık oranı 20 yılda iki katına çıkmış.

Arap ülkelerinde, hatta en zayıf insanların yaşadığı Hindistan'da bile obezite görülüyor. Türkiye'de de obezite giderek artıyor. Roche'un sponsorluğunda Türk Obezite Vakfı tarafından 1999 yılında ve altı kentte yapılan araştırmaya göre, Türk toplumunda her üç kişiden birinin kilo sorunu var.

Araştırmalar, Türkiye'de fazla kiloluk ve obezitenin özellikle 30 yaşından sonra artmaya başladığını gösteriyor. 55-64 yaşları arasında en yüksek oranlara ulaşıyor. Obezlerin sayısı kırsal kesimde daha fazla. Yüzde 17.0 civarında. Fazla kilolular ise kentlerde toplanmış. Oranı da yüzde 19.6

Aşırı kilolar başta hipertansiyon, dislipidemi (kanda bulunan yağ oranları arasındaki dengesizlik), eklem rahatsızlıkları ve şeker hastalığı olmak üzere birçok hastalık riskini artırıyor. ABD'de yapılan araştırmalar, önlenebilir ölüm nedenleri arasında obezitenin, sigara içiminden sonra ikinci sırada geldiğini gösteriyor. Bu nedenle, bu hastalıği tedavi etmek ve önlemek için milyarca dolar para harcanıyor.

ABD'de obezite harcamalarının geçen yıl 100 milyar doları aşması, bu hastalığın nasıl bir tehdit oluşturduğunu ortaya koyuyor. Aslında obezitenin yol açtığı hastalıkları tedavi etmenin en iyi yolu, hastalığın kendisini tedavi etmek. Bu yolla şişmanlığın eşlik ettiği birçok hastalığın neden olduğu sakatlıklar, ölümler ve büyük tıbbı harcamalar da önlenebiliyor.

ŞİŞMANLIĞIN NEDENİ
Şişmanlığa neden olan faktörler, araştırmaların temelini teşkil ediyor. ABD'de Roche Labarotuvarlarında görevli Dr. Attila Kuşlu bu faktörlerin başında genlerin geldiğini söylüyor. Başta Leptin adı verilen gen olmak üzere bazı genlerin şişmanlığa neden olduğu biliniyor. Şişmanlığa neden olan bir başka neden; tembellik, hareketsiz yaşam. Teknolojinin ilerlemesi, modern hayatın sağladığı kolaylıklar sonucunda daha az hareket ediyoruz, hatta hiç etmiyoruz. Üçüncü etken ise beslenme alışkanlığı. Atalarımız çok az yağ tüketip, çok hareket ederken biz daha yağlı yiyecekler yeyip az hareket ediyoruz. Hazır gıdalara yöneldikçe, daha çok şeker ve karbonhidrat tüketiyoruz.

BEDEN KÜTLE ENDEKSİ
BKE= Kilo/boyun karesi

Örnek: Boy 1.70 ve kilo 64 ise Beden Kütle Endeksi: 64/1.70x170= 22

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre sınıflama ise şöyle:

18.5'in altı...zayıf

18.5-25.....normal

25- 29.9...fazla kilolu

30-35...obez (şişman)

35'in üzeri.....morbid obez (yataklı tedaviye muhtaç)

seda KAYAGÜLER