Soru: Aralık 1999'da, 63 milyar lira olan evimin değerini, 20 milyar liraya yeni beyanname vermek suretiyle düşürdüm. 2000 yılında, hangi değer üzerinden, ne kadar Emlak Vergisi ödeyeceğim?
Gülniz ÇAKIR/İSTANBUL
Yanıt: Aralık 1999'da beyan ettiğiniz 20 milyar lira değeri, yüzde 26.05 oranında artırıp, bunun üzerinden vergi ödeyeceksiniz. Buna göre, evinizin 2000 yılı Emlak Vergisi değeri 25 milyar 210 milyon lira, Emlak Verginiz de 25 milyon 210 bin liradır. Verginin yarısını, Mayıs sonuna kadar ödemeniz gerekiyor.
Babanın mirasını red, babaanneninkini kabul
Soru: Babamızın vergi borcunu ödeyemeyeceğimiz için, öldüğünde 3 ay içinde mirasını reddettik. Bir ay önce babaannemiz öldü. Babaannemizin de mirascısıyız. Onun mirasını kabul edersek, babamızın vergi borcundan sorumlu olur muyuz?
Özlem ÖZGÜR/İZMİR
Yanıt: Babanın mirasını reddeden çocuklar, daha sonra ölen bu babaannenin yasal mirasçıları olmaları halinde, mirasını reddetmiş oldukları babalarının vergi borcundan sorumlu olmazlar. Maliye Bakanlığı'nın 20 Temmuz 1999 Tarih ve 3760-1436 sayılı özelge ile yaptığı açıklama da bu yöndedir. Sonuç olarak babaannenizin mirasını kabul edebilirsiniz.
Fransızlar'ın Türkiye'de ev alması
Soru: Fransız uyrukluyum. Tatile geldiğim Türkiye'yi çok sevdim. Türkiye'den ev almamda yasal bir engel var mı?
Pierre JOURDIN/PARİS
Yanıt: Yabancıların, Türkiye'den konut alabilmeleri olayında, mütekabiliyet yani karşılıklılık esası geçerlidir. Buna göre, Türkler Fransa'da konut satın alabildikleri için siz de Türkiye'de konut satın alabilirsiniz.
Birden fazla daire satışı ticari faaliyet sayılır mı?
Soru: Bir sanat galerisi sahibiyim. 1997 yılında, arsamın üzerindeki evi yıktırıp üzerine 5 daire 4 dükkandan oluşan yeni bina yaptım. 1998'de 3 daire ve 2 dükkanı sattım. Bir inceleme elemanı, "Yıl içinde birden fazla satış ticari faaliyettir, burada devamlılık unsuru var" dedi. Şimdi ya dünyanın vergisini ödeyeceğim ya da bir yol gösterirseniz kurtulacağım. Siz ne derseniz onu yapacağım...
Uğural GAFUROĞLU/ANKARA
Yanıt: Bir kazancın ticari kazanç sayılabilmesi için, ticari faaliyette devamlılık unsuru bulunması gerekir (GVK Md. 37). Bazı inceleme elemanları, yıl içinde "birden fazla" daire ya da dükkan satışını, "devamlılık" unsurunun bulunduğu şeklinde yorumlamaktadırlar. Bize göre, her olayı ait olduğu koşullara göre değerlendirmek gerekir. Örneğin, çocuğunu yurtdışında tedavi ettirmek için üç dairesini satan birine "Devamlılık var, ticari faaliyette bulunmuşsun" denilemez. Aynı şekilde arsasına bina yaptıran ya da daire karşılığı müteahhide veren herkese de, birden fazla daire satışı yaptığında, "Devamlılık unsuru var" denilmesi doğru değil. Nitekim Danıştay'ın görüşü de bu yönde. Danıştay Üçüncü Dairesi'nin, Yaklaşım Dergisi'nin Mart 2000 sayısında yayımlanan 20.10.1998 Tarih ve E.1997/2428, K. 1998/3583 sayılı bir kararına göre; mülkiyetinde bulunan arsa üzerindeki evini yıktırarak inşaata başlayan ve yaptırdığı inşaattan 3 daire 4 dükkan satan kişinin, faaliyetinin devamlılık arz ettiği kabul edilemeyeceği için, bu kişinin ticari kazanç sahibi olarak vergilendirilmesinde yasal isabet yoktur.
Sonuç olarak, olayınızda, emsal Danıştay Kararı'na göre ticari kazanç elde etmiş sayılmıyorsunuz.
