Özelleştirmede 1.5 yıldan sonra ilk büyük satış bugün yapılıyor. Petrol Ofisi'nin yüzde 51 hissesi blok olarak Türk özel sektör kuruluşlarına devredilecek. Bu özelleştirmenin sadece hisse satışı olmaması ve şirketin yönetiminin tümüyle devredilmesi, satış tutarının da geçen sene ortaya çıkan 1.160 milyon dolarlık fiyatının üstünde beklenmesi konuyu önemli hale getiriyor.
İhale ayrıca bugünkü hükümetin ilk büyük özelleştirme icraatını oluşturacak. Ardından GSM ve Tüpraş geliyor.
* Enflasyonla birlikteliği - Özelleştirme için bu yılki programa konulan rakam 7.6 milyar dolarlık bir hacim. Veya GSMH'nın yüzde 3.5 düzeyinde çok ciddi bir rakam. Ayrıca bu rakam bugüne kadar yapılan özelleştirmelerin toplamına da eşit.
25 yılda çözülemeyen enflasyon sorununa el atılan bir dönemde 15 yıldan bu yana yapılamayan özelleştirmenin de normalde yapılması gerekir. Zaten ikisi birbirine çok bağlı. Enflasyonu düşürmede kararlı olan bir hükümet özelleştirmeyi de yapar. Veya özelleştirmeyi yapamayan enflasyonu da düşüremez.
* Kamu borcunu azaltacak - İşte POAŞ'ın satışı böyle bir hedefe ulaşılmasında ilk önemli halka. Özelleştirmelerden elde edilecek gelirler geçmiş yıllardakinden farklı olarak kamu borçlarının azaltılmasında kullanılacak. IMF'e verilen niyet mektubunda taahhüt edilen de bu: "Hangi kaynaktan olursa olsun elde edilecek özelleştirme gelirleri borç azaltımında kullanılmak üzere Hazine'ye aktarılacaktır" deniliyor. Konu da zaten 2000 yılında özelleştirme gelirleri ve borç yönetimi başlığında işlenmiş.
Dolayısıyla POAŞ'ın satışından sağlanacak 1.5 milyar dolara yakın kaynağı aynen iç ve dış borç stokundan düşmek gerekiyor. Yine ay sonunda Tüpraş'ın halka arzından 1 milyar dolar bekleniyor.
Halbuki özelleştirmeden sağlanan gelirler geçmiş yıllarda maaş ödenmesinde ve kamunun diğer harcamalarının finansmanında kullanıyordu.
* Faizlere etkisi - Şimdi bu gelirler kamu borçlarının tasfiyesinde kullanılırsa öncelikle kamu kesiminin borçlanma ihtiyacını azaltacak. Kullanılabilir fonları özel sektöre bırakacak. Borçlanma ihtiyacı azalınca da faizler daha da düşecek. Üstelik bu faiz düşüşü enflasyonist olmayan bir düşüş olacak. Faizler düştüğü ölçüde de bütçe açıkları azalacak.
Özelleştirme ile bir anlamda borç-hisse takası dolaylı olarak gerçekleşmiş oluyor. Kamu borçları azaltılırken enflasyonu düşürecek bir programın uygulanması özelleştirmeleri en önemli icraat haline getiriyor. Bu arada özelleştirmelere yabancıların katılması da sermaye girişi anlamına geliyor.
Bu haliyle yapılacak her özelleştirme ekonomide moralleri yükseltecek ve belirlenen hedeflere yaklaşılmasını kolaylaştıracak.
Sonuç - "Hiç kimse, hiçbir şey söylemeyen karıncadan daha iyi öğüt veremez"
