Cep telefonu pazarındaki rekabete yeni bir boyut geliyor. Koç Holding, ABD'li ortağı SBC ile yeni cep telefonu (GSM) ihalesine iddialı bir şekilde hazırlanıyor.
Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi Koç, "Bu ihale, sadece ülkemiz insanının geleceğini ilgilendirmemekte aynı zamanda ülkemize yatırım yapmak isteyen tüm yabancı sermayenin gözlerini ülkemize çevirmektedir" dedi.
Rahmi Koç, Holding'in yeni iş alanlarındaki gelişim stratejisini emanet ettiği oğlu Ali Koç'un yanısıra ABD'li ortağı SBC'nin Avrupa Dışı Yatırımlardan Sorumlu Başkan Yardımcısı Rick Moore ve Ortadoğu Bölgesi Başkan Yardımcısı Henry Towster'le basın toplantısı düzenledi.
Koç, açılışta yaptığı konuşmada şunları söyledi: "GSM işi sadece bir telefon meselesi değildir. GSM, bilgi teknolojisinin bir ürünüdür. Bu ürün, bilgi otoyolunun diğer araçlarıyla entegre edilebildiği takdirde Türk halkının yaşamı kolaylaşacaktır. Biz Türkiye'ye güveniyor ve memleketin istikbaline yatırım yapıyoruz. Özelleştirme, ülkemizin yeni ekonomi politikasında çok önemli bir yer işgal etmektedir. Yapılacak bütün ihalelerin şeffaf, objektif ve uluslararası kriterlere uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir."
Önceki iki treni kaçırdık
SunuŞ konuşmasının ardından Rahmi ve Ali Koç, soruları şöyle yanıtladılar:
Türk Telekom'un ihalesine katılacak mısınız?
Ali Koç: Türk Telekom ve GSM özelleştirmesiyle Balkanlar, Ortadoğu ve Türki Cumhuriyetler'de lider telekom firması olma rüyamız vardı. Bu noktada Türk Telekom ihalesi konusunda belirsizlikler var. Türk Telekomla ilgili çalışmalarımızı durdurduk. GSM ihalesine agresif şekilde hazırlandık.
Telekom'la ilgilenmekten neden vazgeçtiniz?
Ali Koç: Telekomünikasyon sektörü 2003 yılında liberalleşecek. Türk Telekom'un kendini hazırlaması için 2-3 yılı kaldı. Ancak Telekom'un içinde normal telefon şebekesi bırakılarak katma değerli hizmetler çıkarıldı. 2003'de sektördeki imtiyaz bitecek. Bu şartlar bizi rahatsız etti.
GSM işine girmekte geciktiniz mi, bir özeleştiri yapar mısınız?
Rahmi Koç: Geciktik demeyelim de önceki iki treni kaçırdık. O tarihte ihaleye Siemens'le birlikte girecektik. 500 milyon dolar fiyat belirlendi ve ne zaman tahsil edileceği sarahate (açıklık) kavuşmamıştı. 400 bin abonelik bir potansiyel öngörülüyordu. Tahsilatın ne zaman yapılacağı belli olmadığı için 400 bin müşteriyle bu işe girmeyiz dedik. O tarihte pahalı geldi. Ancak tahsilat daha sonra yapıldı. Bir şeyde yanıldık ki, Türkiye'de potansiyel çok büyükmüş. Ne biz ne de Siemens bunu tahmin edebildi.
Bugünkü rekabet ortamında nasıl kazanacaksınız? Yatırım pahalı olmayacak mı?
Ali Koç: Şartlar çok çetin. Ulusal dolaşım ve numaraların taşınabilirliği konularının şartnamede olmasını gönül isterdi. Adil rekabet ortamında başarılı olacağımızdan şüphemiz yoktur. Tek şüphemiz adil rekabet ortamının sağlanıp sağlanamayacağı. Numaralar değiştirilmeden operatörün değiştirilmesi mümkün olmalıydı. Daha fazla parayı daha kısa zamanda vereceğiz. O yüzden numaranın taşınabilirliği ve geçici dolaşım konusunu gündeme getiriyoruz. Bugüne kadar yanlışlar yapılmıştır. Mevcut işletmecilerin tavrı abone kaydını artırıp servis değiştirmeyi zorlaştırma yönündedir. Bugün esnaf mobil telefonunu birinci araç olarak kullanıyor. Numaralarını değiştirmek insanların işine gelmiyor. Önerim bir yıl 532'li numara arandığında bir makina çıkar ve aradığınız numara şu numarayla değiştirilmiştir diyebilir.
Rahmi Koç: İki operatörün olduğu bir piyasada 3., 4. ve 5. operatörler için çok zor bir saha ve durum ortaya çıkıyor. İhaleye girme tarihi bu sefer fevkalade kısa oldu. İki ay süre tanınır diye düşünüyorduk. Niçin böyle oldu bilemiyoruz. İhaleden önce hukuki altyapının oluşturulması ve oyunun kurallarının belirlenmesi çok önemlidir. Bu maalesef olmadı. Geç kalınmış değil. Bazı ülkelerde yeni lisans verilirken, ilk iki şebekenin müşteri kaydı donduruluyor. Hukuki altyapı tamamlanmış olsaydı bu belirsizlikler olmayacaktı. Yine de düzeltilebilir.
GSM ihalesini kesin alacak mısınız?
Ali Koç: Kesin alacağız diye bir şey yok. Ama iyi hazırlandık.
Rahmi Koç: İhaleye giren her firma tabii ki, 'Ben alacağım' diye girer ama sonuç yarışmada belli olur.
Hizmet Alanı: Beş kıta.
Çalışan Sayısı (ABD): 204.000
Hissedar Sayısı: 1.2 milyon
1999 Yılı Kârı: 7,41 milyar $
Piyasa Değeri (15.2.2000): 146 milyar $
Telefon Hat Sayısı (ABD): 66 milyon
GSM Müşteri Sayısı (ABD): 11.2 milyon
Yatırım Potansiyeli: 716 milyon müşteriyi ve 260 milyon hattı kapsayabilecek büyüklükte.
Yatırım Yaptığı Ülkeler : Avusturya, Belçika, Brezilya, Kanada, Çin, Çek Cum., Danimarka, Fransa, Almanya, İsrail, Macaristan, Japonya, Litvanya, Meksika, Hollanda, Norveç, Polonya, Rusya, G. Afrika, İsveç, İsviçre, Tayvan ve Ukrayna