Tepe: Üçte birini yaparız

Marmara depremi ardında inşaa sorunu bıraktı. Evsiz barksız binlerce insanı kış koşullarında çadırda barındırmanın olanaksızlığı üzerine Bakanlar Kurulu yerleşik düzene geçmeden önce, depremzedelere geçici konut sağlamayı uygun gördü.

Bu depremde YÖK eski Başkanı İhsan Doğramacı'nın kurduğu Bilkent Üniversitesi'ne bağlı Tepe Grubu, hafif prefabrik yapılarda Türkiye'nin en uzman kuruluşlarından biri olarak gösteriliyor. Ancak bir o kadar da iddiaya maruz kalıyor. Tepe Grubu Murahhas Üyesi Ali Kantur bu iddialara yanıt veriyor. Bunlardan birincisi; prefabrik yapı elemanı betonpana yapılan 25 Ağustos'ta yüzde 40'lara varan oranda zam yapmaları. Kantur bu zammın şirketlerinin periyodik enflasyon ayarlaması olduğunu, yüzde 7.8 olarak gerçekleştiğini vurguluyor. Ayrıca prefabrik şirketlerinin betonpanı kullanmadığını, bu ürünü üreten başka firma olduğunu da vurguluyor.

Büyüklüklerine gelince onaylıyor: "Avrupa'nın en büyüyüz" diyor.

Örneğin Körfez Savaşı'nda Irak'a 3 ayda 10 bin konut, Azerbaycan'a 16 bin konut-okul binası, Bosna-Hersek'te 1680 konut yaptıklarını anlatıyor. Bunların parasının da BM'ler veya yardım kuruluşlarından alınması kaydıyla.

Türkiye'nin vermiş olduğu prefabrik yapı kararını onaylıyor. Benzer deneyimlerinden yola çıkarak, önce çadırla korunma altına alınan halkın geçici konutlardan sonra sürekli oturulacak mekanlara geçmelerinde yarar görüyor.

Aceleye gelmemeli
Sürekli konutların aceleye gelmemesi gerekiyor. Hem zemin etüdleri için uygun fiziki koşulların olması, hem de maliyetlerin hızla yükselmemesi için talebin belirli bir zamana yayılması gerekiyor.

Kantur yaptıkları hesaba göre, kasım ayına kadar 15 bin prefabrik konutu inşaa edebileceklerini söylüyor. Bu sayı, yapılması planlanan konutların üçte birine denk düşüyor.

Sektör bastırdı
Sayıları 16'yı bulan hafif prefabrik yapı üretecisinin bu kapasiteyi dolduramaması durumunda da, yabancı firmalara gidilecek. Bugün işi alacaklar kimse için sır değil.

Tartışılan bir diğer konu da, devletin 85 trilyonluk kaynağı konutlar için seferber etmesinin ne kadar doğru olduğu. Bu konutlar, ucuz kredi getiren yabancı firmalara yaptırıldığında, devlete yükü ne kadar olurdu? Hükümet bu hesabı yapacak aralık bulamadı. Zira ekonomik krizi de öne süren inşaat sektörünün temsilcileri, konutların iç piyasaya verilmesi yönünde baskı kurdular.

Bir ayda bitiren de var
Yılda 4-5 bin prefabrik konut üreten Yapı Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Arıoğlu, devletin deprem bölgesinde yaptıracağı geçici konutlara talip olmayacaklarını söylüyor. Çünkü "Biz onlara uyamayız" diyor. Hiç mi yapmayacaklar, yapacaklar. Fabrikalarının bulunduğu Adapazarı'nda evlerini kaybeden 24 işçi ailesine sürekli konut inşaa edecekler. Hem de 1 ayda teslim edilmek üzere, 70-80 metrekare arasında. Şirketlerinde 15 deprem mühendisi çalıştıran Arıoğlu, Adapazarı'ndaki konutlar için zemin etüdünü de kendilerinin yaptıklarını belirtiyor. Anlaşılan devlet şimdiden depremzedelere konut yapmak isteyenlere yer gösterirken, ellerine zemin etüdü raporu vermiyor.

Ecevit Mustafa Koç'u davet etti
Eylül ayının son haftasında Başbakan Bülent Ecevit, ABD Başkanı Bill Clinton'la görüşmek üzere Washington'a gidecek. Bu ziyarette ağırlıklı olarak Türkiye'nin içinde bulunduğu ekonomik sorunlar dile getirilecek. Ancak bir yandan da ABD, Türk-Yunan meselesini çözmek için yakaladığı fırsatı değerlendirmek için zemin yoklaması yapacak. Başbakan Ecevit, ekonomik yardım paketinin masaya yatırılacağı görüşme için, Türk-Amerikan İş Konseyi Başkanı Mustafa Koç'u aradı. Koç'tan "THY uçağı ile yapacağı Washington gezisinin bir işadamı heyeti gezisi olmayacağını, kendilerine eşlik etmesini" istedi.