Hayır, bugün artık Merve'yi değil Mithat'ı yazacağım...
"Maksat değişiklik olsun" değil; Mithat'ın mesleki yaşamı Cumhuriyet'in kıyafet devrimi ile başlamış da ondan.
Ondan Mithat diye bahsetmem, adını öncü bir markaya basmış olmasından, 80 küsur yaşında bir beyefendiye saygısızlık yapmak değil niyetim...
Cumhuriyet'in ilan edildiği yıl, Türk hazır giyimini başlatan Mithat Giyim Sanayii A.Ş.'nin kurucusu henüz 14 yaşında. Orta Anadolu'nun Aksaray ilçesinde hafızlık eğitimini yeni tamamlamış, kendi anlatımıyla "beyaz sarıklı, uzun cüppeli sevimli bir hoca müsveddesi" olarak dolaşmakta ortalıkta.
Aynı Mithat Gürsoy, 1928'de cebi mendilli blazer ceketiyle çektirdiği fotoğrafta hafız olma fikrini çoktan kafasından uzaklaştırmış, modernleşme sürecinin önünde koşan genç bir adam.
Yıl 1937... Mithat Gürsoy Londra'daki Tailor and Cutter Akademisi'nden mezun oluyor ve tüccar terzi olarak Ankara'ya yerleşiyor. 1944'te onu İstanbul Sultanhamam'daki Hacopulo Han'da buluyoruz. 1945'te Türkiye'nin ilk pardösü üretimini o başlatıyor. Konfeksiyonda ilk radyo reklamını 1955'te o veriyor. 1960'ta da Anadolu'nun çeşitli sinemalarında reklam filmini o gösteriyor. O yıllarda Türkiye artık Mithat'ın terilen pardösülerini giymekte...
Türkiye'nin ilk konfeksiyon ihracatı Mithat Giyim tarafından gerçekleştirildiğinde yıl 1967.
İstanbul Ticaret Odası konfeksiyon ihracatında ilk altın madalyayı 350 bin dolarlık ihracatı için 1971'de Mithat Giyim'e veriyor. Firmanın ihracatı 1985'te 3.5 milyon dolara çıkıyor, 1987 de ise 6 milyon dolara. Bu arada mağazalar çoğalıyor, ihracat 1994'te 10 milyon doları, 1995'te 15 milyon doları aşıyor. Mithat Giyim, 1998'de Rusya, Uzak Doğu ve Çin pazarına giriyor.
Mithat Giyim bütün bunları yaparken giyim sektöründe ilk sendikalı kuruluş olmanın onuruna sahip (1970). Çünkü Mithat Bey "doğru dürüst sanayicilik" yapmak istiyor. "Medeni memleketler gözümüzün önünde. Sendika da bu medeniyetin bir parçasıdır" diyor...
Mithat'ın öyküsünü çok sevdim. Firmanın 60'ıncı yılını kutlamak için hazırlanan belgeseli yazan Alper Görmüş'ün önsözünden bir alıntı ile noktayı koyalım:
Rejimin (Cumhuriyet) ve insanın (Mithat Gürsoy) paralel öyküsü başladığında, her ikisi için de ufukta büyük umutlar görünmüyordu. Ama rejim de insan da başarısızlığı aklından bile geçirmiyordu; çünkü onlar, "bir şeyi başaramamışsan, onu yeterince istememişsindir" düsturuna inananlardı. Ve onlar akıllarına koyduklarını gerçekleştirmeyi delicesine istiyorlardı...
İstediler ve başardılar.
