DSP lideri Bülent Ecevit, koalisyon konusunda adım atmadan önce MHP'nin Meclis Başkanlığı seçimindeki tavrını gözleyip, kararını ona göre verecek

MHP-FP işbirliği
Başbakan Ecevit, hükümet seçenekleri konusunda DSP'li milletvekillerinin düşüncelerini almak amacıyla başlattığı toplantıları dün tamamladı. Ecevit'in hem partisinin nabzını tutmayı, hem de yeni milletvekillerini daha yakından tanımayı amaçlayan toplantılarında "MHP'yi muhalefette FP ile başbaşa bırakmayalım" görüşü dün de ağırlıklı olarak dile getirildi. Ancak, MHP'nin Meclis Başkanlığı'nda FP ile işbirliği sinyalleri vermesi, DSP kanadında rahatsızlık yarattı.

Seçim bekleniyor
Ecevit, dün Meclis'te gazetecilerin sorularını yanıtlarken "Liderlerle görüşme programı netlik kazandı mı" sorusuna "Hayır. Biraz çalışmam lazım" yanıtını verdi. "Görüşme hafta başını bulur mu" sorusu üzerine ise Ecevit, "Daha kararlaştırmadım" diye konuştu.

Ecevit'in ilk tur görüşmelerinde sadece parti liderlerinin görüşlerini dinleyeceği, tekliflerin ikinci turda götürüleceği öğrenildi. DSP, müstakbel ortaklarının Meclis Başkanlığı konusundaki tutum ve tercihlerini gördükten sonra hükümet kurma çalışmalarını şekillendirecek.

DSP'de Meclis Başkanlığı için Milli Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu ile Milli Savunma Bakanı Hikmet Sami Türk'ün isimleri ön plana çıktı. Ancak Başbakan Yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı'nın Mesut Yılmaz'a verilmesi durumunda İsmail Cem'in ismi de Meclis Başkanlığı için geçiyor. DSP'nin aday adayları arasında konuşulan bir başka isim de Uluç Gürkan.

MHP de istiyor
MHP Genel Sekreteri Koray Aydın, hükümetin Ecevit başkanlığında kurulması halinde TBMM Başkanlığı'nın MHP'ye verilmesi gerektiğini söyledi ve "İçimizden bir arkadaşımız çıkıp aday olacaktır. Henüz bir isim tesbit etmedik." dedi. Aydın, bakanlık dağılımı konusunda ise "Biz herkese gücü oranda bakanlık verilmesi görüşündeyiz. Eşit dağılım talebimiz yok ama sayılara uygun dağılım istiyoruz" diye konuştu.

Türban sorununun çözümü için Meclis Başkanlığı'nı kritik bir konum olarak gören DSP'liler, en büyük parti olarak bu makamı almak istiyor. Buna karşılık MHP de, Meclis Başkanlığı'na Sadi Somuncuoğlu ya da Murat Sökmenoğlu'nu aday göstermeye hazırlanıyor.

MHP'nin Meclis Başkanlığı'nı DSP'ye bırakmaması "centilmenliğe yakışmayan bir tutum" olarak görülüyor. MHP'nin aday çıkarması halinde, FP'nin; DSP adayına karşı MHP adayını destekleyeceği ve "MHP-FP bloku"nun hem türban sorununu aşmayı güçleştireceği, hem de olası bir koalisyonda ortaklar arasında güvensizlik doğuracağı vurgulanıyor.

Başkanlık turları
Meclis Başkanlığı'na aday olmak için 10 günlük süre 11 Mayıs 1999 Salı günü saat 24.00'te sona eriyor. Meclis Genel Kurulu, 12 Mayıs 1999 Çarşamba günü saat 15.00'de toplanacak. Ancak Genel Kuruldan önce Meclis Danışma Kurulu toplanarak, seçimlerin takvimini belirleyecek. Başkanlık seçimi, en geç 22 Mayıs'ta tamamlanmış olacak. Bu sürede Meclis Başkanını belirlemek için 4 tur yapılacak. Danışma Kurulu'nun alacağı karara göre, 4 turun tamamı 12 Mayıs'ta yapılabileceği gibi, turlar birer ya da ikişer gün arayla 22 Mayıs'a kadar yayılabilecek.

MHP'nin şartı: Türban
MHP'lilerin 'olmazsa olmaz' dediği üniversitelerde türban yasağının kaldırılması, koalisyon görüşmelerinin en çetin maddesi olacak

Mehmet ÇETİNGÜLEÇ

DSP ile MHP arasında bir-iki gün içinde başlaması beklenen koalisyon görüşmeleri öncesinde MHP yönetimi, kritik konularda pazarlık masasında nasıl davranacaklarını belirliyor. MHP yönetiminin vardığı ilke kararlarına göre, DSP azınlık hükümeti döneminde Milli Eğitim ve Kültür Bakanlıkları'nda görevden alınan kişilerin görevlerine iade edilmesi talep edilecek. Ayrıca, türbanın üniversitede serbest bırakılması konusunda taviz verilmeyecek.

Türban
MHP'liler, üniversitelere kıyafet serbestisi isteyerek, koalisyon protokolünde, "Milli Güvenlik Kurulu kararlarıyla çelişmeyecek şekilde türban konusuna düzenleme getirelecektir" maddesinin yeralmasını isteyecek. MHP yönetimi, kıyafeti düzenleyen meclis iç tüzük değişikliğinin gündeme getirilmesi halinde DSP ile aynı tavrı takınacak, ancak üniversitelere türban serbestisi getirilmesi için sağ partilerle birlikte hareket edecek. MHP yönetimi, üniversitede türban serbestisine karşılık, sekiz yıllık kesintisiz eğitime aynen devam edilmesini kabul edecek.

2 bin 600 okul müdürü
MHP yönetimi pazarlık sırasında, DSP azınlık hükümeti ve Anasol-D Hükümeti döneminde görevden alınan 2 bin 600 okul müdürünün öncelikle göreve iadesini de isteyecek. Atamalarda, oluşacak hükümetin biçimine göre "4'lü kararname ve atamaları gözden geçirmek üzere bir üst kurul" oluşturulması sağlanacak.

MHP lideri Devlet Bahçeli'nin, Ecevit'in "görevden alınanların iadesine" karşı çıkması halinde, son dönemde yürürlüğe giren büyükelçiler kararnamesi, yönetim kurulu atamaları ve SSK hastanelerinde başhekimken DSP'den aday olan kişileri kadrolaşmaya örnek göstereceği bildirildi.

MGK'da temsil
Olası bir koalisyonda Devlet Bahçeli, "Başbakan Yardımcısı" olarak Milli Güvenlik Kurulu'na katılabilecek. Ancak MHP'nin "MGK'nın asli üyeleri içerisinde bulunmamız gerekir" ısrarı halinde, "Milli Savunma Bakanlığı verilerek aşılması" düşünülüyor.

DSP'den randevu bekleyen MHP yönetimi, koalisyon görüşmelerinde "yolsuzluk dosyalarını" pazarlık konusu yapmamayı kararlaştırdı. Hükümetin üçüncü ortağı olması beklenen ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz'la ilgili Meclis'te bekleyen dosyaların koalisyon görüşmelerinde soruna neden olması bekleniyor.

NEVİN BİLGİN