Geçen Çarşamba günü, sizlerin gerçekleri öğrenebilmesi için ABD dosyasının kapağını araladık.. Pandora'nın kutusu bir açılmaya görsün.
İşte size, "Bakü-Ceyhan ve Türkmenistan-Türkiye doğalgaz hattı" yapımında gerçek durum:
Türkmenistan, İran ve Rusya korkusunu yenemeyince, bölgedeki bütün şirketleri çağırıp "Ya bizimle ya da Azerilerle çalışacaksınız" deyip işi kesip atmış.. Türkmenistan'da en güçlü konumda olan Shell şirketi geçen hafta Ankara'da noktayı koymuş:
"Türkmen gazı, Kazakistan üzerinden Rusya'ya gidecek.."
Gelelim "Bakü-Ceyhan işi tamamdır" diyen bizimkilerin aksine, bu hattı yapacak olan konsorsiyum ve Rusların yaptıkları girişimlerine..
Yine geçen hafta Rus Lukoil'in başkanı Valek Peroz Sofya'ya gitmiş. Boğazların by-pass edilerek Azeri ve Kazak petrolünün Bulgaristan üzerinde Yunanistan'a indirilmesini ele almış..
Washington'da AIOC denilen Azeri konsorsiyumun bir derdi daha var. Diyorlar ki:
"Kazaklar yılda 85 milyon ton petrolü Boğazlar'dan beş kuruş bile ödemeden ellerini kollarını sallayarak geçirecekler. Azerbaycan'dan bizim çıkartacağımız 35 milyon ton için, Türkiye, bizden ton başına 1 dolar istiyor.. Bu hakkaniyet mi?"
Washington'da enerji ile son derece yakından ilgilenen kişilerle bir yemek yedik.. Bakın bize neler söylendi:
"Sizler ya çok iyi niyetlisiniz ya da enayi.. ABD yönetimi eğer ciddi biçimde Bakü-Ceyhan'ı isteseydi, AIOC'ye çağırtıp 48 saatte bu işi hallederdi. Hangi şirket kuvvetli Amerikan baskısına dayanabilir? Bakın Chevron'un 2 numarası Richard Metake, Washington'a geldi.. Yönetim kendisine bak kardeşim Kazakistan'dan çıkartacağı petrolün tümünü Boğazlar'dan geçirtemezsin.. Bakü-Ceyhan hattına da vereceksin dedi mi? Demedi.."
"Birisi kalkıp bize, kazak petrolünün nasıl Bakü-Ceyhan hattından akıtılacağını anlatabilir mi? Anlatamaz.. Çünkü bu mümkün değil.. yalnız şu sıralar Bakü-Ceyhan için küçük de olsa bir pencere açıldı. OPEC'in üretimi kısması size yarayabilir.. Fiyatlar yükselecek.. Size bir şey daha anlatalım; Amerika, sadece Bakü-Ceyhan'a değil, ama Körfez petrolüne olan ilgisini de kaybediyor.. Yani, yönetim içinde, buraların stratejik öneminin azaldığını savunanların sayısı hızla artıyor.. Angola, Nijerya ve Güney Amerika öne çıkıyor.. Sonra siz, Washington'da son derece güçlü olan Rusya ve Suudi lobilerinin neler yaptığını biliyor musunuz? Kendinizi kandırmayın.."
Uzun uzun dinledikten sonra soruyu sorduk:
"Bugün itibariyle, Bakü-Ceyhan hattının gerçekleşme şansı nedir?"
Cevap şu oldu:
"Sadece yüzde 20..."
Sonra başka yemeklerde başka gerçeklerle karşılaştık.. "ABD'nin Körfez'e azalan ilgisi ve Suudi Arabistan'ın parçalanma olasılığını konuştuk.. Türkiye ve İsrail'in, önümüzdeki yıllarda, ABD ilgisi konusunda neler yapabileceğini anlattılar.."
Bunları da Pazartesiye yayınlayacağız..
Bölge, önümüzdeki 5-10 yıl içinde, bizi de sarsacak gelişmelere gebe..
Bu, Washington'dan bakınca açıkça görülüyor.. Yepyeni politikalara ihtiyacımız var.. Çünkü, haritalar değişecek gibi...
