1-Olimpiyat ruhu nedir? Olimpiyatlar hâlâ amatör mü, olmalı mı?

Abdülkadir Yücelman
Olimpiyatlar artık ekonomiye dönüştüğü için ancak zengin ülkelerin yapacağı bir organizasyon haline geldi. Bir yandan uluslararası markaların yarıştığı bir yandan da dopingcilerin kıyasıya mücadele ettiği bu alanda giderek amatörlerin ancak adı kalacak.

Cüneyt Koryürek
Olimpiyatlar, tarihinin hiçbir anında amatör olmamıştır. Klasik Olimpiyatlar devrinde dahi, tüm kentler, kendilerini temsil edecek şampiyonlara sahip olmak için sporculara çok büyük imkanlar tanırlardı. "Amatör" ise, aslında Yunanca olmayıp, Fransızca'dır ve spor yapma haklarına sadece kendilerinin sahip olduklarına inanan XIX. yüzyıl aristokratlarınca uydurulmuş bir kavramdır.

Erdoğan Arıpınar
Olimpiyat ruhu sporu, dostluğu barışı solumaktır. Olimpiyat, çağın gerçeklerine uymuş ruhen amatör, fiilen profesyonel olmuştur. Çıtayı yükseltmenin çaresi de budur.

Kenan Onuk
Olimpiyat, artık amatör niteliğiyle ön planda değil. Bütçeler büyüdü, TV yayınlarıyla Olimpiyat yayınları büyük izleyici kitlelerine ulaştı. Artık dünya çapındaki sporcuları amatör olarak yarıştırmak mümkün değil. İyi bir sporcu iyi kazanmayı hak ediyor. Olimpiyatlara ilgi çığ gibi büyüyor.

Togay Bayatlı
1966 yılından itibaren amatörlük Olimpiyatlardan kaldırıldı. Bunun iki nedeni vardı. Birincisi, komünist rejim altındaki ülkelerin sporu bir propaganda aracı olarak kabul edip, devletten maaş vererek sporculara gizli profesyonelliği getirmesi sonucu diğer ülkelerin gerçek amatör sporcularının bunlarla mücadelede zayıf kalması. İkincisi ise Olimpiyatların dünyada büyük ilgi görmesi nedeniyle eski Başkan Juan Antonio Samaranch'ın ister amatör ister profesyonel olsun, dünyanın en iyi, en üstün sporcularının Olimpiyatlarda yarışması gerektiği kararıdır.

2-Anavatanı Atina'da bile neredeyse organize edilemeyecek kadar pahalı, zahmetli bir ticari yatırım haline dönüşen Olimpiyat Oyunları'nın geleceğini nasıl görüyorsunuz?

Abdülkadir Yücelman
Olimpiyat organize etmek zengin ülkelerin işi oldu. Ancak sosyalist ülkelerin daha önce yaptıkları oyunlarda sponsor devletti ve sorun olmadı. İlk kez ABD'deki 1984 Olimpiyatları büyük kâr elde edince bu iş tatlı geldi ki, biz de bunun ateşine kapıldık. Olimpiyat büyük yatırım ister. Ama sonuçta Olimpiyata ev sahipliği yapacak kent kendini yenileme fırsatı yakalamış olur. Atina bugün altyapısı, üstyapısı ile A'dan Z'ye değişmiştir. Olimpiyatlar gelecekte belki de atletizm ve diğer branşlarda değişik ülkelerde organize edilecek, bunun parasal karşılığını üstlenecek zengin ülkeler dışında kimse buna cesaret edemeyecek.

Cüneyt Koryürek
Bu kadar pahalı bir yatırım olan Olimpiyatlar, pek çok ülke ve kent tarafından arkasında koşulacak bir fırsat olarak görülür ve her ülke ve kent, kendi çıkar ve beklentileri paralelinde Olimpiyatları kullanır. Böyle bir organizasyonun ticari kazançları olduğu gibi, yapılan tüm yatırımlar o kente kalır, kent ve ülke Olimpiyatların alınışından kapanışına kadar geçen yedi yıl içinde tüm dünyaca tanınır.

Erdoğan Arıpınar
Olimpiyatların büyük sorunu mali olduğu kadar güvenliktir. Atina 2004, oyunlar kadar güvenliğe de dev bir bütçe ayırmanın zorunlu olduğunu ortaya koymuştur. Uygulama böyle sürerse G-7'lerden başka bir ülke Olimpiyatı taşıyamaz. Tek çare, Avrupa Futbol Şampiyonaları gibi Olimpiyat Oyunlarını komşuların paylaşarak yapmaları olacaktır.

Kenan Onuk
Olimpiyat Oyunları'nın getirisi, giderinden fazla. Olimpiyatlar 1984 Los Angeles Oyunları'ndan beri büyük para kazanıyor. 10'un üzerinde ülke Olimpiyatı almak için yarışıyor. Türkiye gibi 125 milyon dolar harcayıp Olimpiyat stadı yapan, Olimpik park oluşturan ülkeler var. Olimpiyat, özellikle atletizmde yeni yıldızlarını yaratmalı ve rekabetin boyutlarını büyütmeli. Olimpiyatın önündeki en büyük engel bu olabilir. Sistem "TV'den heyecanla izlenecek rekabetleri" yaratmak zorunda.

Togay Bayatlı
2012 Yaz Olimpiyatları'na tam 9 ülkenin aday olmak için başvuruda bulunduğunu söylersek sorunun cevabı verilmiş olur. Aslında Yunanistan'da politik nedenlerle yatırımların yapılması gecikti. Çünkü, güçlü siyasetçiler kendi seçim bölgelerinde spor tesislerinin kurulması için mücadeleye girdiler. Olimpiyatlara spor dışı yatırımlar, kentlerin alt yapılanması, düzeltilmesi, trafik akışının çağdaş sinyalizasyon sistemleri ile donatılması, metro gibi ucuz ve çabuk ulaşım araçlarının kullanılması için yapılır. Ana yatırım budur, bu da o kentin insanlarının insanca yaşamasını sağlar.

3-Olimpiyat oyunlarında madalya umudu olan yerli sporcular kimler? Atina Oyunları'nda madalya umudu taşıyan sporcularımız dışında sürpriz yapabilecek isimler var mı?

Abdülkadir Yücelman
Oyunlarda sürpriz, atlama, atma veya kronometre ile ölçülen, ağırlığı ölçülen spor dışında olması zor. Ancak judo, boks, güreş gibi sporlarda sürpriz olabilir. Takım sporlarında da sürpriz beklenebilir.

Cüneyt Koryürek
Atina'da madalya almaları normal olan sporcularımızın başında halterci Halil Mutlu ve bayan atletlerimizden Süreyya ile Elvan sayılabilir. Bunların dışında, kuvvet sporlarında erkek ve bayanlarda, rengini tahmin edemeyeceğim madalyaları alabilecek sporcuların olduğuna da inanıyorum.

Erdoğan Arıpınar
Atletizmde Süreyya Ayhan, Elvan Abeylegesse, Eşref Apak ve Lale Öztürk sürpriz yapabilirler. Güreşte, madalya alacağımızı umuyorum. Madalyanın rengini söylemek ve isim vermek zor. Okçulukta Natalia ile madalya şansımız var. Atıcılıkta, Oğuzhan Tüzün'den madalya bekliyorum. Halterde, başta Halil olmak üzere üç veya dört madalya alabiliriz. Boksta ve judoda madalya şansımız var diye düşünüyorum.

Kenan Onuk
Süreyya Ayhan'ın 1500 metrede, Elvan Abeylegesse'nin 1500 ve 5000 metrelerde madalya kazanmaları beklenen bir sonuç. Halterde Halil Mutlu, yine altın madalyanın en güçlü adayı. Güreşte, boksta, halterin diğer dallarında madalya kazanabiliriz. Judoyu ihmal etmeyelim. Nasaridze okçulukta her zaman iddialı.

Togay Bayatlı
Yüzme ve atletizmde B kategorilerinin içinde katılanların dışında her sporcunun madalya kazanma şansı vardır. Bu iki spor derece ile ölçüldüğü için B kategorisinde olanların ancak mucize bir yarış çıkarması ile madalya kazanmaları yüzde bir ihtimalle mümkündür.

4-Olimpiyat oyunlarında mutlaka izlenmesi gereken yerli-yabancı sporcular kimlerdir? Atletizm dalında en büyük rekabet hangi finallerde ve hangi isimler arasında yaşanacak?

Abdülkadir Yücelman
Atletizmde en büyük rekabet 100, 200, 400 metrelerde ve bayanlar 1500, 3000, 5000'de yaşanacak.

Cüneyt Koryürek
Olimpiyatlarda en heyecanlı spor dalları mutlaka atletizm ve yüzme olacaktır. Buna ilaveten, bizi ilgilendirdiği için halter ve güreş büyük ilgi ile takip edilecektir. Bilhassa bayanlar dalındaki jimnastik sporu büyük bir zevkle seyredilecektir. Atletizmde, beklenen favorilerin yanında bazı sürpriz sporcular da çıkacak, buna rağmen, beklenen dünya rekorları pek gerçekleşemeyecektir. Erkekler ve bayanlarda 100, 800, 1500 ve 5000 metre düz koşular, yüksek, sırıkla ve üç adım atlama finalleri, rekabetin koyuluğu nedeniyle, adeta nefes kesecektir. Erkekler 110 engelli ve bayanlar 100 engelli finalleri ise büyük heyecanla seyredilecektir.

Erdoğan Arıpınar
Ben bu listeyi oluştururken seçmeler sürüyordu. Favorilerim şunlar:
Erkekler: *100 m. Maurice Greene (ABD), Shawn Crawford (ABD), Asafa Powell (JAM), Justin Gatlin (ABD); *110 m engelli, Allen Johnson (ABD), Xiang Liu (CHN) Larry Wade (USA); *800 m. Wilson Kipketer (DEN), Yuriy Borzakovskiy (RUS), Hezekiel Sepeng (ABD), William Yianpoy (KEN), Joseph Mutua (KEN), Micheal Rotich (KEN); *1.500 m. Rashid Ramzi (BRN), Bernard Lagat (KEN), Paul Korir (KEN), Mehdi Baala (FRA), Isaac Kiprono Songok (KEN), Rui Silva (POR), Hicham El Guerrouj (MAR); *10.000 m. Kenenise Bekele (ETH), Sileshi Shine (ETH), Haile Gebrselassie (ETH); *3.000 m. engelli, Paul Kipsiele Koech (KEN), Saif Saaeed Shaeen (QAT), Brimin Kipruto (KEN) Bayanlar: *1.500 m. Süreyya Ayhan (TUR), Elvan Abeylegesse (TUR), Olga Yegorova (RUS), Yelena Zadorozhnaya (RUS), Tatyana Tomashova (RUS); *5.000 m. Elvan Abeylegesse (TUR), Paula Radcliffe (GBR), Trinunesh Dibaba (ETH), Ejegayehu Dibaba (ETH); *10.000 m. Paula Radcliffe (GBR), Lydiya Grigoryeva (RUS), Jane Wanjiku (KEN), Derbe Alemu (ETH), Kayoko Fukushi (JPN), Alla Zhilyayeva (RUS); *Yüksek atlama, Yelena Slesarenko (RUS), Hestrie Cloete (RSA), Venelina Veneva ( BUL), Inha Babakova (RUS), Tisha Waller (ABD), Blanca Vlasic (CRO); *Sırık atlama, Svetlana Feofanova (RUS), Yelena Isinbayeva (RUS), Stacy Dragila (ABD); *100 m. LaTasha Colander (ABD), Ivet Lalova (BUL), Torri Edwards (ABD), Lauryn Williams (ABD), Sherone Simpson (JAM), Christine Arron (FRA).

Kenan Onuk
Atletizm yarışmaları, hele bizim sporcularımızın katıldığı yarışmalar, Olimpiyat'ın en çok izlenen yarışmaları olacak. Birçok ünlü atlet sporu bıraktı. Marion Jones ve dünya 100 metre rekortmeni Tim Montgomery ABD elemelerini kaybettiler. Yine aralarında El Guerrouj gibi, Bekele gibi ünlü atletlerin bulunduğu mücadeleci atletler Olimpiyata renk katacak. Yeni yıldızları keşfedeceğiz. Atletizmdeki en büyük rekabetin, 100 ve 200 metreler, bayanlar yüksek ve sırıkla yüksek atlama, 1500 metre bayanlar (Süreyya ve Elvan son düzlüğe birlikte girecekler, temenni ediyorum) 5000 ve 10000 metre erkekler finalleri ve tüm field yarışmalarında yaşanacağını düşünüyorum.
Bu arada Amerikalı yüzücü Phelbs ABD seçmelerini birer birer kazanıyor. Hedefi efsanevi yüzücü Mark Spitz'in 1972'de Münih'te elde ettiği 7 altın madalyanın üstüne çıkmak. Hedef 9 altın. Merakla beklemeye değer.

Togay Bayatlı
Atletizmde bayanlarda ve erkeklerde bütün koşu ve atlama finalleri çok heyecanlı olacaktır. Atmalar ise çok fazla ilgi çekici değildir. Ancak çekiç finallerinde Eşref Apak'ı izlemek heyecanlı olacaktır.

5- Tüm zamanların en etkileyici beş Olimpiyat sporcusu kim?

Abdülkadir Yücelman
Lasse Viren, Zatopek, Owens, Naim Süleymanoğlu ve Mark Spitz.

Cüneyt Koryürek
Jim Thorpe, Paavo Nurmi, Jesse Owens, Nadia Comaneci, Mark Spitz ve Carl Lewis.

Erdoğan Arıpınar
Jesse Owens, Paulo Nurmi, Vera Cavlaska, Zatopek, Naim Süleymanoğlu.

Kenan Onuk
Michael Johnson, Paavo Nurmi, Mark Spitz, Carl Lewis ve Naim Süleymanoğlu. Bu isimlere kuşkusuz Atina'daki başarısıyla Halil Mutlu da katılacak.

Togay Bayatlı
Jim Thorpe, Jesse Owens, Abebe Bikila, Mark Spitz, Carl Lewis, Naim Süleymanoğlu.

6-Madalya umudu taşıyan sporcularımızın varlığı ve Atina'nın yakınlığı Türkiye'den Olimpiyatı yerinde izleyeceklerin sayısında anlamlı bir artış sağlayacak mı?

Abdülkadir Yücelman
Türkiye'den Atina'ya gidenler elbette olacaktır. Ama bana göre Atinalılar da ya başka ülkelere ya da kendi adalarına kaçacaklardır. Çünkü 13 Ağustos tarihinde bir zamanlama hatası yapılmış; o tarihlerde Atina yılın en sıcak günlerini yaşıyor.

Cüneyt Koryürek
Atina'nın yakınlığı ve kendilerinden madalya beklenen sporcularımızın kişilikleri nedeniyle, imkan buldukları takdirde pek çok sporseverin Atina'ya gideceğini sanıyorum.

Erdoğan Arıpınar
Atina 2004'ün bilet organizasyonu iyi değildi. Atina'da kalınacak yerler olağanüstü pahalı. Türkiye'den mutlaka Sidney'e nispetle daha fazla seyirci gidecek. Çoğu Pire'deki otel-gemilerde kalacak diye düşünüyorum.

Kenan Onuk
Atina'nın en büyük problemi; otel azlığı, aşırı sıcaklar, tesislerin henüz tamamlanmamış olması. Konaklamak için yer temin edebilen pek çok Türk sporsever Atina'ya gidecektir.

Togay Bayatlı
Evet, özellikle atletizmde ve halterde belirgin ve anlamlı bir artış bekliyorum.