Dışişleri Bakanlığı, Gürcistan-Rusya çatışmasının ardından
NATO ve ABD savaş gemilerinin Karadeniz'e geçmesiyle birlikte Montrö sözleşmesi üzerindeki tartışmaların sağlıklı yapılabilmesi amacıyla Sözleşme'nin içeriğine ilişkin bazı detaylara dikkat çekti.
Bakanlık açıklamasında, "Montrö Sözleşmesi Türk Boğazlarından uluslararası seyrüsefere ilişkin olarak ticaret gemileri bakımından geçiş serbestisi sağlamakta, askeri gemilerin geçişi açısından ise bazı kısıtlamalar getirmektedir" denildi.
Açıklamada, 20 Temmuz 1936 tarihli Montrö Sözleşmesi'nin 72 yıldan bu yana tarafsızlık içinde titizlikle uygulandığı vurgulanarak şu ifadelere yer verildi:
"Bu çerçevede, Montrö Sözleşmesinin aradan geçen süre zarfında başarıyla uygulanmış olması, Sözleşmeyle oluşturulan dengenin kalıcılığının bir göstergesi, aynı zamanda da teminatıdır.
Montrö Sözleşmesi Türk Boğazlarından uluslararası seyrüsefere ilişkin olarak ticaret gemileri bakımından geçiş serbestisi sağlamakta, askeri gemilerin geçişi açısından ise bazı kısıtlamalar getirmektedir.
Bu bağlamda, Karadeniz'e sahildar olan ve olmayan ülkeler bakımından bir ayrıma gidilmiş ve Karadeniz'e sahildar olmayan ülkelerin askeri gemileri hem tonaj hem de Karadeniz'de kalış süreleri bakımından bazı kısıtlamalara tabi tutulmuştur"
Bakanlığın verdiği bilgi notunda sözkonusu kısıtlamalar şöyle sıralandı:
"-Bu çerçevede, sahildar olmayan ülkelerin Karadeniz'de bulundurabilecekleri askeri gemilerin toplam tonajı 45.000 tonu geçememektedir.
-Sahildar olmayan bir ülkenin Karadeniz'de tek başına bulundurabileceği askeri gemilerin toplam tonajı 30.000 tonla sınırlandırılmıştır.
-Türk Boğazlarından aynı anda geçiş yapan yabancı bayraklı askeri gemilerin toplam tonajı 15.000 tonu aşamamaktadır.
-Sahildar olmayan ülkelerin askeri gemileri Karadeniz'de en fazla 21 gün süreyle kalabilmektedir.
-Türk Boğazlarından geçmesi öngörülen yabancı bayraklı askeri gemiler için ülkemize bildirimde bulunulması gerekmektedir. Montrö Sözleşmesi uyarınca Karadeniz'e sahildar ülkeler için bu süre 8 gün, sahildar olmayan ülkeler için ise 15 gün olarak uygulanmaktadır."
(ANKA)