Hastaların umudu yapay kalp

Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastenesi'nin Kalp Nakli Bölümü'nün cerrahlarından Doç. Dr. Kaan Kırali kalp nakli bekleme listeleri ile ilgili sorularımızı yanıtladı:

* Kalp yetmezliğine giren biri ne kadar süre organ bekleyebiliyor? Bu sorunun cevabı kişide ne tip bir kalp yetmezliğinin olduğuna, ne kadar sürede geliştiğine ve bu durumun seyrine bağlıdır. Kalp nakli için gerekli kriterlerden biri de, hastanın bir yıllık yaşama şansının yüzde 50'nin altında olmasıdır. Günümüzde modern tedavi seçenekleri ile bu süreyi biraz uzatabiliyor ve daha konforlu geçmesine yardımcı olabiliyoruz. En kötü ihtimalle bu süre; 3-6 ay arasında değişiyor.

* Hastaları yapay kalbe mi bağlıyorsunuz? Göğüs boşluğuna takılan ve bir yumruktan daha ufak olan cihazlar ile kalbin yapamadığı kanı pompalama görevi yerine getirilebiliyor. Bu sayede yorgun olan kalp, görevini bu pompaya devreder ve kendi daha az yorulur. Bazen kalp yetmezliği gelişen hastaların kalbi bu tedaviden 3-6 ay sonra eski gücüne kavuşabiliyor. O zaman da artık kalp nakline gerek kalmıyor. Ancak bu programın esas hedefi; kalp bekleyen hastaların bekleme süresini bir yıl daha uzatabilmektir. Bizim ekibimiz bu konuda yeterli eğitimi almış ve gerekli çalışmalara başlamış durumda.

EN ÇOK 8 SAAT SÜRER
* Toplam kaç saatte tüm operasyon tamamlanmalıdır? Ameliyat süresi diğer kalp ameliyatlarından çok farklı değil. Tüm aşamaları göz önüne aldığınızda, toplam ameliyat süresi 3.5 saat civarında. Ancak tüm organ nakillerinde olduğu gibi, yaşayan bir organı bir hastaya nakledecekseniz dikkat edilmesi gereken nokta; vericiden alınan organın alıcıya en kısa süre içinde takılmasıdır. Yani kalp nakli için bağışlanan kalbin sökülüp hastaneye ulaştırılması arasında geçecek süre son derece önemlidir. Tüm süreçler dahil edildiğinde, en kısa mesafede kalbin alınıp nakledilmesi * saati, en uzak mesafede ise 8 saati geçmez. Bu zaman içerisinde alınan kalbin beslenmeden kalabileceği sürenin en fazla 4-6 saat olabileceği bilinmekte ise de, bizim tecrübemize göre bu süre ne kadar kısa olursa (tercihen 3 saatin altında) nakledilen organın performansı o oranda artmaktadır. Bu nedenle aynı şehirde kalbin alınıp bir hastaya nakledilmesi en iyi seçenek olarak görünmektedir. Bu durumda nakledilecek kalbin beslenemediği süre bir saati aşmaz. Esas cerrahi girişim kısmı ise; yaklaşık 45 dakika sürmektedir. * Organ bulunduktan sonra size nasıl haber gelir? Ülke çapında organ bağışı yapıldığında, bu bilgi önce Sağlık Bakanlığı Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Merkezi'ne bildirilir. Bağışlanan kalbin kan grubu ve acil listeleri karşılaştırılır ve en uygun alıcının olduğu merkez bilgilendirilir. Daha sonra da diğer merkezlere bu durum haber verilir. Bugün için kalp nakli yapan merkez sayısı 10'un üzerindedir. Örneğin bizim acil bir hastamız varsa, öncelikle bizim ekip arkadaşlarımız aranır. Onlar da bize haber vererek kabul edip edemeyeceğimizi sorarlar. Bize gelen bilgide vericinin yaşı, cinsiyeti, vücut boyutları, beyin ölümü nedenleri ve kalbin kabaca durumu mevcuttur. Eğer aynı ilde isek veya başka bir ilde değerlendirme yapılamıyorsa, hastanemizden bir ekip vericinin bulunduğu yere giderek son değerlendirmeleri yapar. Eğer başka bir ilde değerlendirme yapılabiliyorsa, bu değerlendirmeler bize telefon ve faksla bildirilir. Biz de toplam bir saat içinde toplanırız.

BİZ HER ZAMAN HAZIRIZ!
* Siz hastaları seçip onlara nasıl haber verirsiniz? Acil listesinde hastanede yatmakta olan hastamız varsa, zaten o ilk tercih olmaktadır. Nakil yapılacak hastamızın verici ile aynı kan grubundan olması gerekir. Bu nedenle alternatif aday varsa, onu da çağırırız. Alıcı listemizi gözden geçirir ve hastalara ulaşıp nakil için organ bulunduğunu iletiriz.
* Siz kendinizi her an kalp nakli ameliyatına girecek gibi mi hazırlıyorsunuz? Büyük müsabakalara hazırlanan sporcular gibi biz kalp cerrahları da devamlı hazır halde bulunabilmek için aralıksız olarak çalışırız. Kalp nakli için organın ne zaman bulunabileceğini bilemediğimizden ve kalp nakli ameliyatını daha önceden planlayamadığımızdan, her an kalp nakli yapacak gibi kendimizi tetikte ve hazır tutmamız şarttır. Ben her akşam kafamda kalp nakli ameliyatını ve tedavi protokollerini yaşarım. Bu, bir kalp cerrahını her an kalp nakline hazır tutar. Bugüne kadarki kalp nakillerinde karşılaştığımız değişik durumları hatırlayarak, kendimizi olası sürprizlere hazırlarız. Bizim için en iyi antrenman ameliyat yapmaktır. Zaten her gün kalp ameliyatı gerçekleştirdiğimiz için beceri ve tecrübe açısından yeterince hazır durumdayızdır.