Çocuğuma bırakacağıma hayır kurumuna bağışlarım

Süreyya Yalçın, Babamın Servetini Nasıl Yiyorum? diye bir kitap yazıyormuş. İlham kaynağı da, Servet Nasıl Yenir?'i yazdığı iddia edilen Paris Hilton imiş. Bir kere Paris'in bu ismi taşıyan bir kitabı yok. Herhangi bir 'yapıtını' okumadım. Ama Confessions of an Heiress veya Your Heiress Diary kitaplarında, Yalçın'ın planladığı gibi servet yeme inceliklerini anlatmış olabilir. Bu da dedesi Barron Hilton'un 2.3 milyar dolarlık mirasından kendisine neden 2.4 milyon dolar bıraktığını çok güzel açıklıyor aslında. Barron Hilton, mirasını Conrad-Hilton Vakfı'na bağışlamayı tercih etti. Diğer birçok zengin gibi... Ultra zenginler arasındaki yeni trend, varlıklarının büyük kısmını çocukları yerine hayır kuruluşlarına bırakmak. Hayat boyu çalışıp çabalayıp kazandıklarının, Paris Hilton gibi şımarık varisler yerine gerçekten işe yarayacak yerlere gideceğinden emin olmak. The Body Shop'ın kurucusu Anita Roddick, girişimci Peter de Savary, Sir Tom Hunter... Liste uzadıkça uzuyor. Hareket noktaları ise belli: Bu işin pirleri Bill Gates ile milyarder işadamı Warren Buffet. Son olarak Charles Saatchi'nin karısı; ünlü aşçı Nigella Lawson da, 15 milyon pound'luk servetinden çocuklarına bir şey bırakmayacağını aynen şöyle açıkladı: "Onların hiçbir finansal güvencesi olmaması konusunda kararlıyım. Para kazanmak zorunda olmamak, insanların hayatını mahvediyor!"

MİRAS EĞİTİMİ
1999 yılında yapılan bir araştırmaya göre 2050'ye kadar, sadece ABD'de el değiştirecek paranın miktarı 41 trilyon dolar! İnternet şirketleri ve 'hedge fund'lar sağ olsun, miraslar eski zamanlara göre çok arttı. Hal böyleyken, bu paranın kaderi de sadece sahiplerini değil, yatırımla ilgilenen herkesi ilgilendirmeye başladı. Mirasının tamamını veya büyük bir kısmını çocuklarına geçirecek aileler de bu yüzden profesyonellerden yardım alıyor. Özel kursların ve workshop'ların yanı sıra Coutts gibi bankalar da bu hizmeti sunuyor. Derslerde ağırlıklı olarak yatırım ve risk yönetimi gibi finansal konular işleniyor. Ama tabii her zenginin bilmesi gereken 'saygınlığı koruma', 'basınla ilişkiler' temalarına da değiniliyor. Zengin annebabaların en çok önem verdiği konu ise, 'evlilik anlaşması' imzalamaya ikna etme yöntemleri. Ya boşanırlarsa? Milyarlarca dolarlık servetin aileden olmayan birine gitmesi işten bile değil!

PARAYLA SAADET YOK
Malvarlıklarıyla ilgili tereddüt yaşayanların korkulu rüyası, tabii ki Paris Hilton. Mutsuz evlilikler yapıp talihsiz bir şekilde ölen Christina Onassis, uyuşturucudan tutuklanıp daha sonra bir köprüden atlayan Fiat ailesinin veliahtı Eduardo Agnelli de paranın mutlu etmediği varisler olarak hafızalarda. 'Parayla saadet olmaz' lafı geyik değil. Zenginlerin tarihine bakıldığında, 'mirasyedilerin' yüzde 80'inin, sadece şımarmakla kalmayıp, hayatlarının karardığını görüyoruz. Her ebeveyn çocuğu için en iyisini ister. Ama çok yüksek miktarlarda paralar bırakan aileler, onların sadece yeteneklerini köreltmiyor, 'işe yaramaz insanlar' haline gelmelerine de neden oluyor. Hayatın anlamsızlaşması, motivasyon eksikliği, bozulan ilişkiler ve yalnızlaşma; alkolizm, uyuşturucu bağımlılığı ve intihar riskini de beraberinde getiriyor. En doğrusu deniyor, 'yaşam şartlarını biraz daha iyileştirecek ama sabahları yataktan kalkmasına engel olmayacak bir miktar' bırakmak. Sonuç olarak Süreyya Yalçın'a da tavsiyem, Paris'in durumuna düşmemek için (ki Paris kendi parasını da kazanıyor!) bu kitap işinden vazgeçmesi; dikkatleri 'şımarık zengin çocuk' olarak üzerine daha fazla çekmemesi!