80 yılın Oscar'lık kıyafetleri

Protest şıklık
1930'ların ortasında Akademi törenleri çılgın bir sosyal olay haline gelmişti. Metro Goldwyn Mayer film şirketinin sürekli olarak ödülleri süpürmesi insanlarda bir tür danışıklı dövüş hissi uyandırmıştı. Bunu protesto eden Screen Actors Guild sendikasına üye pek çok kişi, kırmızı halıda yürümek üzere limuzinlerinden inenlere, Akademi karşıtı pankartlarını gösterdi. 1936'da Bette Davis'in patronu Jack Warner, 8. Akademi Ödülleri'ne Dangerous'daki rolüyle aday olan Davis'in törende yer alması gerektiğini buyurdu. Ama Davis'e söz geçirmek kolay değildi; törene diğer konukların ciddi ve sıkıcı kıyafetleriyle hiç uyuşmayacak bir elbiseyle geldi. Bu olaydan Davis'in biyografisinde 'sessiz bir başkaldırı' olarak bahsediliyor.

Bunları giymeyiniz
"Beyaz kravat, smokin ve dekolte bu sene kesinlikle out!" Birleşik Devletler, İkinci Dünya Savaşı'na girdikten sonra Akademi'nin üyelerine gönderdiği 1942 tarihli uyarı notunda böyle yazıyordu. Yaşanan kötü günlere uygun düşecek, daha koyu renkli kıyafetler giyilmeliydi. Dedikodu yazarı Hedda Hopper ise Oscar töreninin sıkıcılaşmasına isyan etti. Herkes simsiyah giyinmişken o kendini boncuklara boğdu.

İsyankâr Ingrid
İkinci Dünya Savaşı döneminde Akademi'nin önerdiği sıkıcı elbiselerden hoşlanmayanlardan biri Ingrid Bergman'dı. Los Angeleslı tasarımcı Howard Greer'e şöyle dedi: "Ben şıklık delisi tiplerden değilim, içinde kendimi iyi hissedeceğim bir elbise de işimi görür." Bunun üzerine Greer "Görkemli bir köylü kostümü," dediği kıyafeti hazırladı, 1945 Oscar'larında Bergman'ın giydiği kıyafet buydu. Gaslight filmindeki rolü için en iyi kadın oyuncu Oscar'ını alan Bergman'ın kıyafeti, gazeteci Frances Scully'e göre 'çok basit'ti: Üstü dar altı bol kesimli etek, bluz ve süslü bir kemer.

Göstericileri gölgede bıraktı
1970 yılında Elizabeth Taylor, Vietnam savaşını protesto eden göstericilerden rol çalıyordu. İki defa Oscar kazanan yıldızın yanık teni, efsanevi menekşe gözlerine dikkat çekecek biçimde, mavi bir Edith Head gece elbisesinin içine tam oturmuştu, baştan çıkarıcıydı. Head, Taylor'un bir başka güzelliğini göstermek için bütün tasarımcı marifetlerini sergilemiş, kocası Richard Burton'ın hediye ettiği 69.42 karat, iki buçuk santim kalınlığındaki Cartier-Burton elmas ise göz kamaştırmıştı.

Meselesi olan bir yıldız
Ödül sezonu açılınca eski aktris yeni aktivist Jane Fonda da muhalefet sezonunu açardı. 1972 Altın Küre ödül töreninde Vietnam'da devam eden savaşa olan isyanını, Klute filmindeki rolü için kazandığı Oscar'ını almak üzere, bir askeri sahneye çıkararak ifade etti. Oscar töreninde ise Fonda'nın üzerinde YSL Rive Gauche marka bir kıyafet vardı.

Baba, Oscar'ı reddedince
Apaçi Sacheen Littlefeather, 1973'te yapılan 45. Akademi Ödülleri töreninde, Oscar tarihinin en çarpıcı olaylarından birine imza attı. Marlon Brando'nun, Baba filmindeki rolüyle kazandığı en iyi erkek oyuncu ödülünü reddettiğini, sahneye çıkan Littlefeather açıkladı. Brando yıllar sonra ödülü neden almadığını şöyle açıklayacaktı: "Dünyada bu kadar ciddi sorunlar varken, böylesine lüzumsuz bir etkinliğin bu kadar önem kazanmış olması çok rahatsız edici..." Maria Cruz olarak da bilinen Littlefeather işte bu şekilde sahneye çıktı.

Reagan vuruldu, şova devam
Başkan Ronald Reagan, 30 Mart 1981 günü yapılan Oscar töreninin başlamasına saatler kala vurulmuştu. Beyaz Saray ısrar edince tören yapıldı. Gazeteci Steve Wulf'a göre: "Başkan Reagan'ın durumu iyiydi, ama bu büyük gecenin tadı epey bir bozulmuştu." En iyi kadın oyuncu ödülünü kazanan Sissy Spacek, siyah pantolonlu süitiyle Coal Miner's Daughter filmindeki rolü için kendisine verilen ödülü alırken çok havalıydı.

Protesto ediyorum
1986 yılında Oscar sahnesinde Cher'in isyankâr kızı oynamak için çok önemli bir nedeni vardı. 58. Akademi Ödülleri töreninde en iyi yardımcı erkek oyuncu Oscar'ını verirken üzerindeki Bob Mackie tasarımı, bu protestoyu dile getirecekti. Ünlü oyuncu, Peter Bogdanovich'in Mask isimli dram filminde büyük övgüler toplayan oyunculuğunu göz ardı eden akademiye bu kostümle mesaj vermeye çalıştı.

'Yuh sesleri' arasında
Oscar sahnesine politik bir bomba atmaya hazırlandığınızı düşünün, seremoni için hangi kıyafeti giymeyi tercih ederdiniz? Susan Sarandon'ın iki parçalı altın lame Calvin Klein elbisesi, 1993'te yapılan 65. Akademi Ödülleri töreninde kurgu ödülünü eşi Tim Robbins'le almak için sahneye çıktığında herkesi büyüledi. Ama asıl etkileyici olan, ikilinin, Küba'daki Guantanamo Üssü'nde bulunan 250 AİDS hastası hakkındaki konuşmasıydı. İkiliye bir yıl boyunca ödül sunma yasağı getirildi. Ama törenden bir gün sonra Birleşik Devletler hükümeti, bahsi geçen mültecileri salıverdiğini açıklamıştı.

Örümcek kadın
2003 yılında Irak'ın işgali Oscar haftasının tam ortasında başladığında, tören de mütevazı bir olaya dönüştü. Tören öncesi partiler iptal edildi. Seremoninin meşhur kırmızı halıları kullanılmadı. Akademi, törene katılanlardan elbiselerinin renk tonlarını 'düşürmelerini' istedi. Savaş karşıtı grupların dağıttığı iğneleri kıyafetlerine iliştirenler savaşı protesto etti. The Hours filmindeki rolüyle en iyi kadın oyuncu Oscar'ını alırken, Nicole Kidman'ın üzerinde çok zarif, siyah bir Jean Paul Gaultier elbise vardı. Bu elbisenin adı, Night Spider'dı (Gece Örümceği).

Üstüme oturuyorsa tamam
Yarın gerçekleşecek 80. Oscar törenine katılanların da politik gelişmelere uygun giyinmeleri bekleniyor. Hollywood senaristlerinin greve gitmesiyle iptal edilen Altın Küre Ödülleri hakkında yorum yapan, Giorgio Armani'nin Hollywood temsilcisi Wanda McDaniel, "Payet giyme zamanı değil," diyor. Bu seneki tören için Givenchy'nin iki parçalık elbisesi ya da Anne Valerie Hash'ın vücuda hoş bir şekilde oturan siyah smokini çok şık durabilir.