Demir eksikliği bizden bebeğimize geçer mi?
Dr. Metin Okucu
31.10.2007
Hamileyim ve kansızlık problemim olduğu için demir hapları alıyorum. Geçen hafta, eşime de kansızlık teşhisi kondu. Bebeğimizde de kansızlık ve demir eksikliği gelişir mi? Fatma T./Trabzon
Fatma Hanım, kansızlık her yaşta görülebilir. Kanda yeterince hemoglobin olmayınca kansızlık ortaya çıkar. Hemoglobin kırmızı kan hücrelerinde bulunur ve akciğerlerden alınan oksijeni tüm vücuda taşır. Kansızlığın en yaygın nedeni demir eksikliğidir. Vücudumuzun hemoglobin üretmek için demire ihtiyacı vardır. Peki demir eksikliği neden olur? Bunun başlıca nedenlerini şöyle sıralayabilirim: Yemeklerle yeterince demir alınmaması: Bu durum genellikle çocuklar ve genç kadınlarda görülür. Demir içeren gıdalar almayan çocuklar ve diyet adına kötü beslenen genç kadınlar risk altındadır. Büyüme gelişme dönemleri: 3 yaş altındaki çocuklar öyle hızlı büyürler ki, vücutları, ihtiyaçları olan demir miktarını sağlamakta zorlanır. Gebelik: Hamile veya bebek emziren kadınların demir ihtiyacı erkeklere göre iki kat artar. Bu yüzden gebelerin düzenli kan sayımları yapılır ve gerektiğinde demir hapları almaları istenir.
Nedenini araştırın!
Kan kaybı: Yetişkinlerde en sık görülen demir eksikliğine bağlı kansızlık nedenidir. Fazla kanamalı adet günleri kansızlık yapar. Mide veya bağırsaklardaki iç kanama nedeniyle de kan kaybı olabilir. Mide ülseri, bağırsak iltihapları, kanser, aspirin veya romatizma ilaçları kanamaya neden olabilir. Yetişkinlerde demir eksikliğine bağlı kansızlık bulunursa, nedeni mutlaka araştırılmalıdır. Asla sadece demir hapları verilerek tedavi yapılmamalıdır. Kanser ihtimalini de gözden kaçırmayın! Genellikle hiçbir şikayet hissedilmeyen kansızlık vakalarında, durumun ilerleyen günlerinde, solukluk, yorgun hissetme, yolda yokuşta kolay yorulma ve nefes darlığı yaşanabilir. Çarpıntı, el ve ayaklarda üşüme ve tırnaklarda bozulma da görülebilir. Dönem dönem yaşanan baş ağrılarınızın kaynağı da kansızlık olabilir. Saydığım şikayetleri olanlar, basit bir kan sayımıyla kansız olup olmadıklarına ilişkin tam ve doğru teşhisi edinebilirler. Kansızlığın nedenlerini araştırmak için ileri tetkikler de gerekebilir.
Yan etkilere dikkat!
Kansızlık önlenebilir mi? Yetersiz beslenmeye bağlı olanlar için önlem alınabilir. Zengin demir içeren besinler hastalıktan korur. Bunlar arasında, et, ciğer, deniz ürünleri, kuru üzüm ve kayısı, fındık, fasulye, ıspanak ve brokoli yer alıyor. Tahıllar ve demir eklenmiş ekmek ile müsli de tüketilebilir. Kansızlık nasıl tedavi edilir? Kansızlık her zaman nedenine göre tedavi edilmelidir. Kan kaybı neden olmuşsa kanama yeri tedavi edilmeli, beslenme yetersiz ise demir alımı arttırılmalıdır. Vücudumuz demiri en iyi etlerle beraber alındığında emer. Bu nedenle yukarıda saydığım demirden zengin besinleri bir miktar et ile beraber yemek işi kolaylaştırır. Meyve suları ve C vitamini de aynı işe yarar. Ancak çay, kahve, yumurta sarısı, süt ve soya gibi bazı gıdalar demir emilimini bozduğu için demir içeren gıda veya haplar alırken bunlarla beraber kullanmamaya özen gösterin. Demir haplarının yan etkileri var mı? Midede rahatsızlık, yanma, kabızlık yapabilir. Yan etkileri azaltmak için hapları yemekle alın. İlaç miktarını 3-5 günlük sürelerle, yavaş yavaş arttırın. Kabızlık için lifli posalı besinler alın. Bu durum demir emilimini biraz bozacaktır ama hiç ilaç alamamaktan iyidir. Midenize dokunuyorsa yatmadan önce almayın. Bir marka veya tür demir hapı size dokunursa, onu doktorunuza danışarak bir başkasıyla değiştirmek de işe yarayabilir.
Yayın tarihi: 3 Kasım 2007, Cumartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2007/11/03/gny/haber,F457B89EB4E04D4E9F8687581182D427.html
Tüm hakları saklıdır.