Hamile kalmadan önce neler yemeliyim?

Ben üç yıllık evli bir kadınım. Eşimle artık bebek yapmaya karar verdik. Hamile kalmadan önce sağlıklı bir bebeğe sahip olabilmek için beslenirken nelere dikkat etmeliyim? Özellikle yememem gereken gıdalar ya da mutlaka almam gereken vitaminler var mı? Ayşe E.

Eğer hamile kalmayı planlıyorsanız bebeğiniz için sağlıklı bir başlangıç yapmak önemlidir ve bu yolda dikkat etmeniz gereken bazı beslenme kuralları vardır. Cıva ve toksoplasma hamile kalmadan önce de bebeğinizi kötü etkileyebilecek, besin kaynaklı risklerdir. Hamile kalmadan önce folik asit almak ise iyi bir başlangıçtır ve bebeğinizi bazı doğumsal hastalıklardan koruyacaktır. İşte hamile kalmadan önce dikkat edilecek besinlerle ilgili aklınıza takılabilecek sorular ve yanıtları:

BESİNLERDEKİ CIVA
Bazı balıklar yüksek miktarda cıva içerir ve anne karnındaki bebeğin merkezi sinir sistemine zarar verebilir; hem de hamile kalmadan önce!

* Cıva nedir? Kılıç, uskumru, palamut gibi balıklarda bulunan bir metaldir.

* Hamile değilim neden sorun çıksın? Eğer bu tür balıkları düzenli yerseniz, zamanla kanınızda cıva birikir. Vücudunuz kendi kendini temizler ancak bu bir yıl kadar zaman alabilir. Bu arada eğer hamile kalırsanız cıva bebeğin kanına karışabilir.

* Cıva anne karnındaki bebeği nasıl etkiler? Henüz gelişmekte olan beyin ve sinir sistemine zarar verebilir.

* Fazla cıva aldığımı nasıl anlarım? Belirtileri yoktur, anlayamazsınız, eğer şüpheniz varsa doktorunuza danışmalısınız.

* Diğer balık türlerini yiyebilir miyim? Evet; haftada iki kez, çiğ olmamak koşuluyla, düşük miktarda cıva içeren deniz ürünleri yiyebilirsiniz. Mesela, karides, konserve light ton ve somon uygun örneklerdir.

TOKSOPLASMA
* Nedir? Çiğ veya az pişirilmiş etten, kedi dışkısından ve yıkanmamış sebze ile meyvelerden bulaşma ihtimali olan su, toz ve topraklarda bulunan bir zararlı parazittir.

* Hamile değilim neden endişeleneyim? Eğer kediniz varsa ve hamile kalmayı planlıyorsanız risk altında olabilirsiniz. Evin dışına çıkan hemen hemen tüm kedilerde toksoplasma bulunur. Kediler bunu ağız yoluyla alır ve dışkılarında çıkarırlar. Kediniz hastalanmayacağı için siz fark edemezsiniz. Kedi dışkısına bulaşmış herhangi bir şeye temas eder ve elinizi ağzınıza götürürseniz bu paraziti alabilirsiniz. Özellikle bahçe işleri yaptıktan ve kedi kumu temizledikten sonra dikkat etmelisiniz. Bir hafta içinde parazit kanınıza geçebilir ve bu arada hamile kalırsanız bebeğinize de bulaşır. İçtiğiniz sularda da toksoplasma bulunabilir.

* Toksoplasma aldığımı nasıl anlarım? Teşhis etmek zor olabilir. Genellikle belirtileri; bezelerde şişme, ateş, baş ve adale ağrılarıdır. Hastaların sadece yüzde 10'unda belirtiler görülür; yani hiçbir şikayetiniz olmadan da aslında bu hastalığı geçiriyor olabilirsiniz. Şüpheli durumlarda kan testleri ile tanı konur.

* Bebeğimi nasıl etkiler? Bebeklerde zeka geriliği, işitme kaybı ve körlük yapabilir. Bazılarında bu, yıllar sonra ortaya çıkabilir. Erken teşhis ve tedavi bu hasarları azaltmak için şarttır.

* Hastalığı geçirdikten ne kadar sonra hamile kalabilirim? İlaçla tedavi olduktan altı ay sonra hamilelik önerilir.

* Nasıl önlenebilir? Eğer kediniz varsa; kedinin kumunu başkası temizlemeli veya siz yapacaksanız eldiven kullanmalı ve sonrasında da ellerinizi çok iyi yıkamalısınız. Kedinin kumu her gün değiştirilmelidir. Bahçe işleriyle uğraşırken de eldiven kullanın ve sonrasında ellerinizi çok iyi yıkayın. Kedinize sadece hazır mama verin, asla çiğ et yedirmeyin. Dışarı çıkmasına izin vermeyin, sokak kedisini eve almayın. Hamileyken asla yeni kedi almayın. Eğer ev kediniz dışarı çıkarsa kendinize test yaptırın.

FOLİK ASİT
Folik asit eksikliği bebeklerde beyin ve omurilik sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle hamile kalmadan bir süre önce ve hamilelik süresince folik asit desteği alınmalıdır. Bunun için hazır vitaminler mevcut; doktorunuza danışın ve kullanmaya başlayın.