|
 |
 |

ABD işgalinden bu yana Irak
ABD'nin Irak'ı işgal ettiği Mart 2003'ten sonra bu ülkede baş gösteren siyasi istikrarsızlık, şiddet olayları sürüyor. Komşu ülkelerin bugün soruna çözüm bulma sürecine dahil olduğu Irak'ta Mart 2003'ten sonraki gelişmeler kronolojik olarak şöyle:
2003
20 Mart: "Irak'a Özgürlük" adlı operasyon, Bağdat'ın Amerikan uçakları tarafından bombalanmasıyla başladı ve İngiliz-Amerikan birlikleri güneyde Irak'a girdi. 9 Nisan: Amerikan birlikleri Bağdat'a girdi, Saddam Hüseyin rejimi düştü. 1 Mayıs: ABD Başkanı George Bush, esas çatışmaların sona erdiğini, ancak teröre karşı savaşın sürdüğünü açıkladı.
16 Mayıs: ABD'nin Irak'taki sivil yöneticisi Paul Bremer, devrik Baas rejimi çalışanlarının kamuda görev almasını yasakladı. 22 Temmuz: ABD'nin devirdiği Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in oğulları Uday ve Kusay, Musul'da öldürüldü. 19 Ağustos: BM'nin Bağdat'taki binasına saldırı düzenlendi, temsilci Sergio Vieira de Mello dahil 22 kişi öldü. 3 Eylül: Saddam Hüseyin rejiminin ardından, ilk hükümet kuruldu. 2 Ekim: Irak Teftiş Grubu, Irak'ta kitle imha silahı bulunmadığını kabul etti. 16 Ekim: BM Güvenlik Konseyinin Irak'a çok uluslu güç konuşlandırılmasını öngören 1511 sayılı kararı kabul edildi. 13 Aralık: Saddam Hüseyin, Tikrit yakınlarında yakalandı.
2004
1 Şubat: Erbil'deki Iraklı Kürt partilere yönelik çifte intihar saldırısında 100'den fazla kişi öldü. 2 Mart: Kutsal Kerbela kentinde ve Bağdat'ta Şiilere karşı saldırılarda 170'ten fazla kişi öldü. 4 Nisan: Koalisyon güçleriyle radikal Şii lideri Mukteda Sadr yanlıları arasında çatışmalar başladı. Çatışmalar ağustos sonuna kadar sürdü. 8 Nisan: Irak'ta adam kaçırma olayları başladı. Yüzlerce rehineden 30 kadarı öldürüldü. 28 Nisan: Ebu Garib cezaevinde Amerikan askerlerinin Iraklılara yaptığı işkence ve kötü muamele görüntüleri yayımlandı. 28 Haziran: Koalisyon, iktidarı geçici hükümete devretti.
2005
30 Ocak: Irak'ta 50 yıldan sonra ilk çok partili seçimler yapıldı. Sünnilerin boykot ettiği seçimlerde Şiiler, Iraklı Kürtlere karşı mutlak çoğunluğu elde etti. 28 Şubat: Hille'de El Kaide terör örgütünün Irak'taki kolunun lideri Ebu Musab Zerkavi'nin grubu tarafından üstlenilen bir saldırıda 118 kişi öldü. 6 Nisan: Iraklı Kürt Celal Talabani Devlet Başkanı seçildi. 7 Nisanda Şii İbrahim El Caferi başbakan olarak atandı. 31 Ağustos: Bağdat'ta bir köprüde izdiham çıktı, Şii hacı adaylarından bin kadarı öldü. 15 Ekim: Anayasa için referandum düzenlendi. Halkın yüzde 78'i anayasaya "evet" dedi. 19 Ekim: Saddam Hüseyin'in 148 Şiinin öldürülmesiyle ilgili Duceyl davası başladı. 15 Aralık: Genel seçimler yapıldı. Şiilerin Birleşik Irak İttifakı seçimlerin galibi oldu.
2006
22 Şubat: Bağdat'ın kuzeyindeki Samarra'da Şii türbeye yönelik saldırı düzenlendi. Mezhepler arasındaki çatışmanın başlangıcı kabul edilen saldırıda 450 kişi öldü. 22 Nisan: Celal Talabani, yeniden devlet başkanı seçildi. Şii Nuri El Maliki, hükümeti kurmakla görevlendirildi. 7 Haziran: Zerkavi, Bağdat'ın kuzeyindeki bir baskında öldürüldü. 15 Haziran: 2500. Amerikan askeri öldürüldü. 21 Ağustos: Saddam Hüseyin'in, Kürtlerin öldürüldüğü Enfal'deki olayla ilgili olarak suçlandığı Enfal davası başladı. 11 Ekim: Meclis federal bir devletin kurulmasını öngören kanunu kabul etti. 5 Kasım: Saddam Hüseyin, Duceyl davasında idama mahkum edildi. 23 Kasım: Şiilerin Bağdat'taki kalesi sayılan Sadr mahallesinde düzenlenen saldırıda 202 kişi öldü. 30 Kasım: 90'dan fazla ceset bulundu. BM'ye göre, temmuz ile ekim arasında 13 binden fazla sivil öldü. 6 Aralık: ABD'nin eski Dışişleri Bakanı James Baker ve eski senatör Lee Hamilton başkanlığındaki Irak Çalışma Grubu, Bush'a Irak siyasetinin değiştirilmesini öngören raporunu sundu. 30 Aralık: Devrik Irak lideri Saddam Hüseyin idam edildi.
2007
15 Ocak: Saddam Hüseyin ile birlikte Duceyl davasından idam cezası verilen devrik liderin üvey kardeşi ve eski istihbarat şefi Barzan İbrahim ile eski Irak Devrim Mahkemesi başkanı Avad Hamid El Bender asıldı. 21 Şubat: İngiltere, Irak'tan kısmi çekilme kararını açıkladı. 10 Mart: BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi ülkelerin de yer aldığı Irak'a komşu ülkeler toplantısı, üst düzey memurların katılımıyla Bağdat'ta yapılıyor.
|