kapat
   
25 Şubat 2007 Pazar
 
SABAH Gazetesi
 
Servislerimiz
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Soli Ozel @ SABAH
SMS:
SO yaz
boşluk bırak
mesajını yaz
4122'ye gönder
 

İran yılı

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin İran'a yönelik ültimatomu bir sonuç vermedi. Tahran, kendisine tanınan 60 günlük sürenin sonunda uranyum zenginleştirme çalışmalarını durdurmadı. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed el Baradey, İran'ın henüz nükleer silah üretme aşamasında olmadığını vurguladı. El Baradey'e göre İran'a yönelik yaptırımları ağırlaştırmak yerine her iki tarafı da rahatlatacak bir mola vermekte yarar var. Bu durumda İran uranyum zenginleştirme çalışmalarını durduracak, buna karşılık da yaptırımlar askıya alınacak.
El Baradey diplomasi kanallarını açık tutacak bir yaklaşımı savunurken ABD, İran üzerindeki baskılarını artırıyor. Başkan Bush, Irak'taki İran ajanlarının bertaraf edilmesini talep ediyor. Amerikan askerlerine yönelik en ölümcül saldırılarda kullanılan patlayıcıların İran'dan geldiğini iddia ediyor. Körfez bölgesine yeni bir uçak gemisi gönderilmesi emrini de verdi.

Sadece Cheney savaş istiyor
Bunlara geçen hafta BBC'nin yayınladığı ABD'nin savaş planlarını eklerseniz bir savaşın kaçınılmaz olduğunu düşünmek mümkün. Henüz o noktaya gelinmedi. ABD Dışişleri Bakanı Rice'ın İran ile görüşme fırsatı yaratmak istediği biliniyor. Geçen sene Rice, İranlılar uranyum zenginleştirmeyi durdurdukları taktirde ABD'nin de masaya oturacağını açıklamıştı. Amerikan sistemi içinde Başkan Yardımcısı Cheney dışında savaş isteyen güçlü bir odak yok. Kongre ise Irak savaşı öncesindeki sünepe tavrından uzaklaşmış durumda. Bush yönetiminin en azından şimdilik tek başına harekete geçmesi kolay gözükmüyor.
İran'ı müzakere masasına çekmede öncelik ekonomik yaptırımlara verilecek. Rusya ve Çin'in daha sert yaptırımlara destek vermeyeceği de bilindiğinden, seyahat kısıtlaması, İran'a verilen ihracat kredilerinin azaltılması ve belki de bir silah ambargosu
söz konusu olabilir.

Savaş çözüm değil
İran ile ilgili yeni kararın oluşturulması için hazırlıklar başlarken İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mottaki de Türkiye'yi ziyaret etti. Kendisiyle konuşan Cengiz Çandar'a verdigi bilgilere bakılırsa İran rejimi Türkiye ile arasında enerji nakil hatları üzerinden stratejik bir yakınlık kurmak istiyor. Bu şekilde bu yıl içinde giderek tırmanması beklenen ABDİran ilişkilerinde Türkiye'nin Washington'dan yana bir tavır almamasını da sağlamak peşinde.
Mottaki'nin bu açılımı Lübnanlı gazeteci Raghida Dergham'ın gözlemiyle de uyuşuyor. Dergham'a göre "İran kendi önderliğinde Suriye ve Irak'ı da içerecek bir bölgesel ekseni hayli güçlü bir ekonomik temelde yükselecek
yeni bölgesel düzeni kurabilmek açısından istiyor. Türkiye de bu çerçeveye neredeyse fahri bir üye sıfatıyla davet edilecek."
Aslında İran'ın eli özellikle ekonomik konularda çok güçlü değil. Ülkede işsizlik diz boyu, enflasyon almış başını gidiyor. İçerideki enerji tüketimine ayrılan kaynaklar milli gelirin dörtte birine eşit. Rafinerilere yatırım yapılamadığından İran tüketeceği yakıtın önemli bir kısmını dünya fiyatları ödeyerek dışarıdan alıyor ve ucuza satıyor. Yatırımsızlık nedeniyle OPEC kotasının izin verdiğinden daha az petrol üretip satıyor. Gene de rejimin toplumsal desteği olmadığını varsaymak yanlış. Esaslı muhaliflerden Hüseyin Derakşan'ın deyişiyle, "Tüm içsel kavgaları, meseleleri ve hatalarına rağmen İslam Cumhuriyeti'nin çıkarları, tarihsel bir ulus olarak İran'ın çıkarlarıyla hiç bugünkü kadar çakışmamıştı."
İran'ın nükleerleşme niyetlerinin ve bölgesel güç olma iradesinin savaşla sona erdirilmesi mümkün değil. Bölgenin iyice cehenneme dönmemesi için de bu meselenin diplomasiyle halledilmesi yegane çaredir.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Türkmenler Kürtler   / 22-02-2007
 Rusya'nın dönüşü   / 18-02-2007
 Mekke mutabakatı   / 11-02-2007
 Çift kimlik   / 08-02-2007
 Havasız susuz zenginlik   / 04-02-2007
 Sıkı durmak   / 01-02-2007
 Bir gazeteci   / 28-01-2007
 Yürüyüş   / 25-01-2007
 Bir Ermeni   / 21-01-2007
 Kerkük   / 18-01-2007
SOLİ ÖZEL
İran yılı
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin...
Havada bulut zirveyi unut
Havada bulut zirveyi unut
Beşiktaş, Avni Aker'de devreyi Bobo ve Rico'nun golleriyle 2-0 önde...
Kabuslar bitmiyor
Kabuslar bitmiyor
Beşiktaş, 4 aylık deplasman galibiyeti hasretine son veremedi. Avni...
'301 en kısa sürede değişecek'
'301 en kısa sürede değişecek'
Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün Türk kökenli Avrupa...
Türk aydını ikiyüzlü
"Şöhretli iki kişi için neler yazılır, şöhret sahibi olmayanlar için...
Talabani, Barzani ve Halilzad petrolde anlaştı
Irak Devlet Başkanı Celal Talabani, Kuzey Irak'ta ilan edilen...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Pazar Sabah | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Künye | Ana Sayfa
Bize Ulaşın
   
    Copyright © 2003, 2007 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu