 "Laiklik kilit rol oynuyor"
Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Faruk Loğoğlu, Ortadoğu'da demokrasinin yerleşebilmesi için din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması gerektiğini; Türkiye'nin deneyiminde laiklik ilkesinin, Türk demokrasisinin başarısında kilit rol oynadığını söyledi.
Loğoğlu, Potomac Institute adlı düşünce kuruluşunda yaptığı konuşmada Türkiye'nin bölgesinde 2006'ya ilişkin beklentilerini anlatırken, ''kendi kişisel görüşlerini dile getirdiğine'' işaret etti.
İran'ın nükleer silah edinme yolunda ilerlediğini savunan Loğoğlu, Suriye
liderliğiyle diyalogun kesilmemesini önerdi ve Irak'ın birleşik kalması koşuluyla kuzey Irak'ta güvenlik ve refahın gelişmesinin Türkiye'nin çıkarına olduğunu kaydetti.
Konuşmasının başında, Ortadoğu'da demokrasinin gelişmesi yönünde uzun zaman alacak sürecin başladığını anlatan Loğoğlu, bölgede demokrasinin kök salması için dinin devlet işlerinden ayrılması gerektiğini ifade etti.
İslam, demokrasi ve laiklik kavramlarının bir arada bulunabileceğini belirten Loğoğlu, Türkiye'nin deneyimlerinden örnek verirken, ''laiklik ilkesi, Türk demokrasisinin başarıya ulaşmasında kilit rol oynadı'' dedi.
Büyükelçi Loğoğlu, dinin özel yaşama ait bir mesele olması gerektiğini ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucularının bu ilkeye göre bir düzen kurduğunu belirterek, ''Biz, İslam ile demokrasiyi birbirine karıştırmıyoruz, dini devlet işlerinden ayırıyoruz'' dedi.
Türkiye'de din özgürlüğünün anayasal güvence altında olduğunu belirten Loğoğlu, siyaset ve adalet alanlarında dinin dışarıda tutulduğunu kaydetti. Ortadoğu için ''başka Atatürkler'' gerekip gerekmediği sorusu üzerine Loğoğlu, ''Atatürk'ün reçetesi Türkiye için iyi, ancak Türkçe yazılmış; diğer ülkelere bunu sormanız gerek. Biz, tabii ki kendi modelimizi başkalarına empoze etmeyiz, ancak deneyimlerimizi paylaşmaktan memnun oluruz'' yanıtını verdi.
Türkiye'nin AB'ye girmesinin, Birliğin Ortadoğu'daki derinliğini artıracağını vurgulayan Loğoğlu, İslam dünyasında ılımlı güçlerin kesinlikle Türkiye'yi AB içinde görmek istediğini ve bunun gerçekleşmesinin, bütün dünyaya muhteşem bir mesaj vereceğini söyledi.
İRAN, SURİYE, TERÖR, IRAK
Büyükelçi Loğoğlu, İran'a ilişkin gelişmelerin 2006'da büyük önem taşıyacağını, Tahran'ın nükleer silah elde etmesinin, bütün Ortadoğu'nun güvenliği açısından tehdit oluşturacağını da vurguladı.
Loğoğlu, ''İran konusunda AB'nin yürüttüğü çabanın başarıya ulaşması düşük ihtimal taşıyor. Rusya'nın önerisi zaten reddedildi. Bana göre İran, geri dönülmez şekilde nükleer silah edinme yolunda ilerliyor'' dedi.
İran konusunda ''havuç ve sopa'' politikasında ancak ABD'nin ''havuç'' unsurunu ortaya koyabileceğini ileri süren Büyükelçi Loğoğlu, Washington ile Tahran arasında doğrudan diyalog kurulması gerektiği görüşünü dile getirdi.
ABD'nin Bağdat Büyükelçisi Zalmay Halilzad'ın Irak ile ilgili konularda İran ile görüşmekle yetkilendirilmesine karşın Loğoğlu, 2006 yılında ABD-İran doğrudan diyalogunu yüksek ihtimal olarak görmediğini de söyledi.
Büyükelçi Loğoğlu, Irak örneğinde görüldüğü gibi ABD ile İran arasındaki bir gerginliğin Türkiye'yi de yakından etkileyeceğine işaret etti. Suriye'yi ''problemli bölge'' olarak tanımlayan Loğoğlu, ABD tarafından savunulan Şam'ın tecrit edilmesi politikasının en etkili
çare olmayabileceğini kaydederek, ''Beşar Esad, silinip atılmamalı, onunla diyalogu sürdürmemiz gerek'' dedi.
Kuzey Irak'taki PKK terörünün Türkiye için ciddi tehdit oluşturduğuna işaret eden Loğoğlu, bu konuda Türkiye'nin ABD ve Irak ile çalışmakta olduğunu hatırlattı.
Türkiye'nin, PKK ile mücadelede eskiden olduğu gibi kuzey Irak'a operasyon düzenleyemediğinin ve olağanüstü hal yasasının artık bulunmadığının hatırlatılması üzerine ise Loğoğlu, Türkiye'nin PKK'ya karşı geçmişte demokrasi içinde başarılı olduğunu kaydederek, ''Bunu demokratik yolla yapacağız. Türkiye'nin bu sorunu çözme kapasitesi
var'' dedi.
Kuzey Irak'ta refah ve güvenliğin gelişmesinin Türkiye'nin yararına olduğunu anlatan Loğoğlu, ''Önemli olan, Irak'ın birleşik kalması ve ben öyle olacağını düşünüyorum'' dedi.
Irak'ın 2006 yılındaki görünümüne iyimser baktığını belirten Loğoğlu, bu ülkenin son seçimlerin ardından dana dengeli bir siyasi yapıya kavuşacağını söyledi.
|
