Türk şirketlerinin artı değerleri
Son yapılan Telsim ihalesinde fiyatın beklenenin de üzerinde oluşması, dikkatleri bir kez daha bu noktaya odakladı. Bu olgu sadece özelleştirme ihalelerinde gözlenmedi. Yabancıların banka satın almalarında, Türk özel sektörünün kendi aralarındaki işlemlerde de fiyatlar yüksek çıktı. Kanımca bu sürecin temel nedeni, Türk şirketlerinin piyasa değeri ile defter değerleri arasındaki farktan oluşan 'artı değerlerinin' son dönemlerde belirgin bir biçimde ortaya çıkmasından kaynaklanıyor. Bu konuda yapılan araştırmalar, şirketlerin piyasa değerlerinin firma ve ülke bazında olmak üzere iki yönden etkilendiğini ortaya koyuyor. Buna göre şirketler, bulunduğu ülke kamu yönetimi açısından iyi ve ekonomik açıdan güçlü bir durumda ise artı bir değer kazanıyorlar. Buna ek olarak, şirketlerin mali durumları ve yönetişimleri de sağlıklı ise, bir artı değer de buradan sağlıyorlar. Böylece piyasa fiyatları yukarı çıkıyor. Profesör İbrahim Kavrakoğlu, geçenlerde sunduğu bir tebliğde bu konuya değiniyordu. Prof. Kavrakoğlu'na göre, ülke ekonomisinin başarısı şirketlerinin de başarılı bir durumda bulunmasına bağlı. Öte yandan, ülkenin de 'iyi' olması, şirketlerin değerlerini arttırıyor. Şirketler de yönetim, üretim, sermaye ve pazarlama açılarından ne derecede başarılı iseler, ülkeye katkıları o ölçüde çoğalıyor. Ülkenin ve şirketlerin performansı birbirini etkiliyor. Artı değer oluşuyor. Böyle bir ortamda, geçmişte çok düşük fiyatlarla alıcı bulabilen şirketler, piyasada daha yüksek fiyatlarla satılabiliyorlar. Enflasyonu yüksek, kriz riski fazla ve politik istikrarsızlığı mevcut ülkelerde şirketler de bundan payını alıyor. Yabancı sermaye ilgisinin azlığı ötesinde, fiyatlandırmada da cimri davranılıyor.
Artı değer fazlalaşıyor Türkiye bunları yaşadı ve yaşamaya devam ediyor. Geçmişte çok düşük fiyatlar önerilen Türk şirketleri, şimdi birkaç milyar dolarlık satışlara konu olabiliyor. Gerek kendilerinin 'iyi' kurum olma çabaları, gerekse Türkiye'nin düzelen görünümüne ek olarak AB ilişkilerinin geldiği nokta, şirketlere artı değer kazandırmaya devam ediyor. Kurumların kalitelerinin artışına neden olan etkenler üzerinde durulup, gerekleri yerine getirildikçe, bundan ülke ve şirketlerin beraberce yararlanacakları kesin.
|