 |  |
  |
|
İş bilmezlik batırıyor
Dünyadaki en büyük fındık üreticisi Türkiye. Hatta tek üretici diyebiliriz. Bu nedenle de fındık fiyatını Türkiye'nin üretimi belirliyor. Ancak yine de, bu fiyatın makul ve dünya fındık tüketicilerince kabul edilebilir olması gerekiyor. Türkiye'nin bu yıl fındık üretimi 510 bin ton düzeyinde. Dünyanın fındık ihtiyacı ise 450 bin ton civarında. Fındıkta "devlet" alım yapmadığı için baş fiyat uygulaması yok. Ancak Fiskobirlik, sektördeki en büyük alıcı ve kendince bir fiyat veriyor. Fiskobirlik bu yıl fındığa yaklaşık 5 dolar civarında bir fiyat verdi. Bu fiyat geçen yılın hayli üzerinde. Fiskobirlik'in bu kafayla "batmaması" imkansız. Çünkü alımlar "yüzde 50 randımana" göre yapılıyor. Yani iç fındığın kilosu aslında "10 dolara" geliyor. Çiğ standart fındığın dünya fiyatı ise 8.85 dolar. Yani daha çiftçiden alırken Fiskobirlik 1.15 dolar zarar yazıyor. Aynı fındığa tüccar 4 dolar veriyor. Yani iç fındığın kilosu tüccara 8 dolara mal oluyor. Tüccar az da olsa kazanıyor çünkü kilo başına yüzde 2 oranında da kesinti yapıyor ama "Fiskobirlik" batıyor. Bu arada Fiskobirlik bu kadar yüksek fiyat verince, bazı uyanık tüccarlar, malı dünyaya değil, götürüp doğrudan Fiskobirlik'e satıyorlar. Yani fındık bölge dışına çıkmadan kiloda 2 dolar kar bırakıyor. Ortada hem müthiş bir "iş bilmezlik" hem de "vurgun" ortamı var. Ve en büyük sorun "Fiskobirlik'in, aldığı fındığın parasını ödeyecek gücü yok." Yapılan ilk alımlarla kasadaki para "tükendi." Şimdi köylü sırada. Ama kasa tamtakır. Olacak olan şu, Fiskobirlik yakında Hazine'nin kapısını çalacak ve "para" diye ağlayacak. IMF baskısı altındaki Hazine'nin, "iş bilmezlik" sonucu ortaya çıkan bu faturayı ödemesi mümkün değil. Küçücük fındıktan dağ gibi bir sorun çıkacak. Acaba şu Fiskobirlik'in kulağını çekecek birileri yok mu?
|