|
|
|
|
5'inci madde sendromu
Ankara'nın, Rumlar'a, NATO üyeliği yolunu açacağı gerekçesiyle itiraz ettiği 5'inci maddeyle ilgili formül arayışı sürüyor. ABD'de devrede....
Türkiye'nin, Müzakere Çerçeve Belge taslağında Rumlar'a, NATO üyeliği yolunu açacağı gerekçesiyle itiraz ettiği 5'inci maddeyle ilgili formül arayışı sürüyor. Ankara, İngilizlerin bir mektup ya da açıklama yoluyla bu paragrafa ilişkin hassasiyeti giderme önerisini reddetti. İngiltere paragrafta değişiklik yapmaya çalışıyor ama "Rum kesimini kabul ettirmek zor" diyor. Dışişleri yetkilileri, söz konusu maddenin pratikte sorun yaratmayacağını söylese de hükümet, Rum kesimine NATO kapısını açacak maddenin kaldırılmasını istedi. İngiltere, hükümeti rahatlatacak bir değişiklik yapmaya çalışıyor. Çerçeve Belge'nin 5. maddesine, "NATO dışındaki uluslararası kuruluşlar" ibaresinin konulması gündemde.
HAZİRANDA BELLİYDİ Ankara'nın tepkisini çeken madde aslında Avrupa Komisyonu'nun haziran ayında yayınladığı Çerçeve Belge taslağında yeralıyordu. Türk tarafı o zaman bu maddenin üzerinde fazla durmadı. Söz konusu maddeyle ilgili basında "Rumlar, Türkiye'nin NATO nezdinde vetosunu kaldırmasını istiyor" şeklinde yeralan haberler pazartesi günü yapılan Bakanlar Kurulu toplantısının ana gündemini oluşturdu. Bakanlar, bu maddenin Türkiye'nin "kırmızı çizgilerinden biri olması gerektiğini" vurgulayarak, belgede bulunması halinde masaya oturmanın sakıncalarını dile getirdiler.
ABD DEVREDE Bunun üzerine Dışişleri Bakanı Abdullah Gül akşam saatlerinde İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw'u aradı ve durumu özetledi: "Bu madde hükümette büyük tepki yarattı. Rumların ısrarının ardında NATO üyeliği yatıyor. Çok zor durumdayız. Türkiye'nin, NATO'daki tutumunu AB belirleyemez. Maddenin belgeden çıkartılması şart." Birkaç gün sonra İngiltere'den "Maddeyi çerçeve belgesinden çıkarmayalım ama sizi rahatlatacak bir açıklama yapalım" önerisi geldi. Ankara, İngiltere'nin önerisini "hiç bir güvence teşkil etmeyeceği" gerekçesiyle reddetti. Şimdi İngiltere maddede değişiklik yaparak "uluslararası kuruluşlar" ibaresi yerine "NATO dışındaki uluslararası kuruluşlar" denmesi için çalışıyor. Dışişleri Bakanı Gül'de önceki gün ABD Dışişleri Bakanı Rice'ı aradı. Rum kesiminin NATO üyeliğine karşı olan Washington'da beşinci maddenin çerçeve belgesinden çıkması için yoğun girişim başlattı. Aksi halde ABD'nin bu konuda sert bir açıklama yapması bekleniyor.
İŞTE 5'İNCİ MADDE "Katılıma kadar olan dönemde, Türkiye'nin üçüncü ülkelere yönelik politikalarını ve uluslararası kuruluşlar ve anlaşma (ya da düzenlemeler) bünyesindeki tutumlarını tedricen Birlik ve Üye Devletleri tarafından benimsenen politika ve tutumlara göre uyarlaması gerekecektir."
Evren MESCİ
|
|
|
|
|
|
|
|
|