Cep telefonlarına güvenlik engeli
GSM karıştırıcıları, yasal olmadığı halde artık pek çok organizasyonda kullanılıyor. Son olarak Sarah Yamani'nin düğününde misafirler, cep telefonlarından konuşamadı.
Suudi Arabistan'ın eski petrol bakanlarından Şeyh Zeki Yamani'nin kızı Sarah Yamani'nin 5 Ağustos gecesi yapılan dillere destan düğününde dikkatlerden kaçan bir ayrıntı vardı. Çırağan Sarayı'ndaki düğüne Ürdün Prensi Rashid Bin el Hassan ve eşi, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve eşi, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül gibi devlet erkanından pek çok üst düzey temsilci katıldı. Bu yüzden bütün gece hem sarayda hem de yakın çevrede neredeyse tek bir cep telefonu çalışmadı. Sebep güvenlik nedeniyle kullanılan "GSM karıştırıcısıydı". Düğünde, GSM karıştırıcısının kullanılma sebebi telefon zillerinin vereceği rahatsızlık değil, telefon sinyaliyle çalışan herhangi bir bombanın patlatılma ihtimaliydi. Yine de o sırada çevrede bulunan kişilerin iletişim özgürlüğü kısıtlandı. Bu uygulamanın yasal olup olmadığını öğrenmek amacıyla Telekomünikasyon Kurumu'nu aradığımızda, kendilerinden böyle bir izin alınmadığı cevabını aldık. Hatta kurum yetkilileri gazetelerde okudukları bu durumu araştırdıklarını söylediler. Bunun üzerine Çırağan Sarayı'nı aradığımızda, kendilerinin bu sistemin kurulumuyla ilgili olmadıkları, her şeyi Emniyet Müdürlüğü'nün hazırladığı cevabını aldık. Ancak Telekomünikasyon Kurumu yetkilileri, her ne koşulda olursa olsun karıştırıcı kullanılması için son aşamada kendilerinden izin alınması gerektiğini belirtiyor.
KURULUMU BASİT "GSM jammer" yani GSM karıştırıcısı aslında tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de cep telefonunun çalışmasını engelleyen basit bir sistem. Ancak bu sistemi Türkiye'de üretmek, kullanmak ve satmak yasak. Anayasanın 22. maddesine göre haberleşmeyi etkileyen hiçbir cihazın imalatına ve ithalatına izin verilmiyor. Ancak bunun istisnaları var. Türk Silahlı Kuvvetleri, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı ve Emniyet Genel Müdürlüğü gibi kurumların özel ihtiyaçları için özel amaçlı cihazların imal ve ithali mümkün ve kullanımı yine Telekomünikasyon Kurumu'nun denetiminde.
İNTERNETTE SATILIYOR Uzun yıllardır hapishanelerde kullanılan GSM karıştırıcıları, cep telefonu frekanslarını karıştırarak çalışıyor. İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Elektronik Bölümü'nden Doç. Dr. Berk Üstündağ, bu sistemin tüm dünyada hapishaneler dışında cep telefonuyla etkileşimli bombaları nasıl etkisiz hale getirdiğini şöyle anlatıyor: "Telefon çaldığında, bu sinyali cep telefonunun uzaktan kumanda mekanizması olarak kullanmış oluyorsunuz. Bundan korunmak için ya bütün dünyada cep telefonlarının kullanılmasını kısıtlayacaksınız. Bu mümkün olmadığı için özel durumlarda cep telefonu frekanslarını karıştırma yoluna gidiliyor. Bu işi yapan alete GSM jammer deniliyor." Üstündağ'ın dikkat çektiği konulardan biri ise bu aletlerin yasal olmadığı halde pek çok yerde bulunması. İnternette karıştırıcı satan onlarca site var. Ancak Telekomünikasyon Kurumu, karıştırıcının özel mülklerde bile kullanılmasının mümkün olmadığını belirtiyor. GSM karıştırıcıları aslında son 3-4 yıldır tüm dünyada pek çok alanda yayıldı. Çeşitleri neredeyse sonsuz, özellikleri de farklı. Kimi telefon frekanslarını 20 metrede karıştırırken, kimi çok daha büyük bir alanda etkili oluyor. Bu sistem, Avrupa'da protokol konvoylarında çok fazla kullanılıyor. Üstündağ, bunu ilk defa İspanya'nın başlattığını söylüyor. "İspanya başbakanın arabasıyla birlikte ön ve arka taraftaki araçta birer tane karıştırıcı vardı. Amaç, konvoy geçişi sırasında uzaktan kumandalı patlayıcıları etkisiz hale getirmek." Örneğin 2003 yılında Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref'e yapılan saldırıda GSM karıştırıcı sayesinde, patlama engellenmişti.
Ece KOÇAL
|