 |
| Sinema tarihinin en güzel akımı
|
|
Hemen tüm has sinemaseverler fikir birliği içindedir: Fransızların verdiği isimle 'film noir- kara film' denen tür, sinema tarihinin en sevilen, en özlemle anılan ve en etkili olmuş türüdür. Niye? Öncelikle biçim açısından, kara film tam bir sentezdir: 1920'lerin Alman dışavurumculuğu, 1930'ların Amerikan ganster filmleri ve yine 1930'ların Fransız şiirsel-gerçekçiliği bir araya gelmişler, herbiri en güzel, önemli ve özgün yanlarını bu senteze sanki armağan etmiştir. Böylece ortaya temelleri Avrupa'da da olsa, özellikle 1940'larda Hollywood'un geliştirdiği özel bir tür çıkar.
ASIL KAHRAMAN ÖZEL DEDEKTİF
Bu türü, yakın komşusu olan ve gerçek veya düşsel gangsterlerin hikayelerini anlatan, genelde şiddet yüklü gangster filmlerinden ve de dedektif filmlerinden ayırmak gerekir (SİNEMA Dergisi'nde çok güzel bir dosya var). Gerçi kara filmlerde de en temel kişiliklerden biri, özel dedektiftir. Ama bu filmlerin asıl kahramanları, genelde sıradan insanlardır. Kendilerini birden suça bulaşmış bulur, kurtulmaya çalışırlar. Bu filmlerdeki kader duygusu eski trajedileri hatırlatır. Hayatın en çirkin görünümleri ve tüm kederi taşar bu filmlerden. Ve onları adları gibi karanlık birer hüzün yumağına çevirir. Peki, o eski ve güzel kara filmlere nasıl ulaşmalı? İnternetten alışveriş yapabilenler için amazon. com'da çok güzel ve de ucuz paketler var. Örneğin Film Noir Classic Collection paketi, aralarında "The Asphalt Jungle", "Gun Crazy", "Out of the Past" gibi başyapıtlar da bulunan 5 film içeriyor. Bunun yine 5 filmlik bir ikinci paketi de çıktı. Fiyatlar makul, öyle ki filmlerin teki 7-8 dolara geliyor. Yine amazon.com'dan 6 filmlik çok önemli bir Warner Bros Gangsters Collection edinmek mümkün. James Cagney, Humphrey Bogart ve Edward G. Robinson filmleri bunlar... Bogart'ın ayrıca üçer filmlik iki ayrı The Bogart Classics koleksiyonu var. Ve de, tekil olarak sayısız klasik elbette... Peki, kara filmler bizim DVD piyasasına gelmiyor mu? Ne yazık ki çok az geliyor. Kimi Bogart filmleri var piyasada, özellikle Sony Classics'ten çıkmış: "Sahara", "Sirocco" ve klasiklerin klasiği "The Big Sleep" gibi. Orson Welles'in başyapıtı "The Lady from Shanghai" da bulunuyor (Sony Classics). Hitchcock'un onca filmi arasında kara filme en çok yaklaşanı olan "The Wrong Man- Lekeli Adam" da var (Tiglon). Ama örneğin Palermo'dan çıkan "To Catch A Thief- Kelepçeli Aşık" çok eğlenceli bir Hitchcock ama kara film değil. George Steves'in ünlü "A Place in the Sun- İnsanlık Suçu", farklı ve psikolojik ağırlıklı bir kara film (Palermo). Alan Pakula'nın "Parallax Esrarı" (Palermo), sanki kara filmin siyasal soslu ve Warren Beatty katkılı bir çeşitlemesi. Polanski'nin "Çin Mahallesi" (Palermo) belki kara filmi modernleştirme çabalarının en iyisi, tam bir başyapıt. Türün yeni çıkmış minör ama etkili bir örneğiyse Walter Grauman'ın Olivia de Havilland'ın görkemli oyunuyla değerlenen filmi "Lady in A Cage- Kafesteki Kadın (Palermo). Piyasada bulunan bu örnekleriyle kara filme başlayabilirsiniz. Ama büyük klasikler için ya beklemek ya da dış kaynaklara bakmak gerekiyor.
|
