kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Soli Ozel @ SABAH
 

Kürt başkanlı Irak, Türkiye'ye uyar mı?

Ortadoğu'da yaşanan gelişmeler AKP iktidarını hızla yeni durum değerlendirmeleri yapıp, daha sağlam ve gerçekçi bir zemin
üzerinde siyaset yapmaya itiyor. Bu zorunluluk yalnızca Irak'ta seçimlerin ardından yaşanan gelişmelere uygun siyaset geliştirilmesiyle sınırlı da değil. Lübnan'da eski başbakan Refik Hariri'nin öldürülmesiyle ortaya çıkan yeni durum da hükümetin zorlu bir değerlendirme yapmasını ve tercihlerde bulunmasını gerektirecek.
Eğer Hariri'nin öldürülmesinin ardında tahmin edildiği gibi Suriye'deki rejim varsa Şam'ın dünyada ve bulunduğu bölgede siyasi bağlamın tümüyle değiştiğini anlamadığına hükmetmek gerekir. Bu durumda hükümet, Suriye'ye karşı nasıl bir tavır takınacağı konusunda kendisi açısından zor bir tercihle karşı karşıya kalabilir.

Kerkük
ve anayasa
Ancak Türkiye açısından asıl öncelik, Irak'ın yeniden yapılanmasında bir şekilde etkili olmaktır. Bunu gerçekleştirmenin yolu ise öncelikle bugüne kadarki siyasetin köklü şekilde gözden geçirilmesinden geçer.
Türkiye'nin Irak politikasını içine oturttuğu çerçevenin seçim sonuçlarının ardından pek gerçekçi olmadığı ortaya çıktı. Türkiye'nin desteklediği ve sözüne itibar ettiği Türkmen Cephesinin aldığı oy oranının düşüklüğü yalnızca seçim hilelerine bağlanamayacak kadar anlamlı. En azından Türkmenler'in yalnızca etnik kimlikleriyle değil mezhep aidiyetlerine bağlı olarak da oy verdikleri, Türkiye'deki bazı çevrelerin kurguladığı şekliyle bir Türkmen siyasetinden söz edilemeyeceği ortaya çıktı.
Irak'ın toprak bütünlüğü ancak federal bir yönetim altında korunabilecek. Bu federatif yapı içinde Kürtler özerkliği hayli geniş bir şekilde tanımlanmış bir yönetime sahip olacak. O açıdan bakıldığında devlet başkanının bir Kürt olması belki de Kürtler'in kurulmakta olan yeni Irak rejimine sadakat duymalarını sağlayabilecek ender unsurlardan biri olacaktır.
Kürtler'in izleyeceği siyaset açısından Türkiye'yi en çok ilgilendiren konu, Kerkük'ün statüsünün bugünkü geçici anayasada tanımlandığına benzer şekilde kalmasıdır. Bunun da ötesinde Irak'ın bir din devleti haline dönüşmemesinde de Türkiye'nin çıkarı olması gerekir ve bu açıdan Türkiye, Kürtler'le ve Irak'taki diğer laik gruplarla bir çıkar birliği içindedir .

Üçlü denklem
Seçimlerin ardından yaşanan gelişmelerin belki de en önemlisi seçimleri boykot eden Sünni grupların da anayasanın hazırlanması sürecine katılma kararı vermiş olmalarıdır. O açıdan Irak'ta yepyeni bir iktidar yapılanmasının müthiş çekişmeli pazarlıkları başladı. Çoğunluğu ellerinde tutan Şiiler'in bu pazarlıklarda ne ölçüde cömert davranacaklarına bağlı. Siyasi iktidarın ve ülkenin kaynaklarının nasıl dağıtılacağı meselesinin yanısıra, dinin ülkenin yönetimindeki rolü de önemli bir pazarlık unsuru olacak.
Türkiye'nin siyasetinin bu nedenlerle Şiiler'in ve Kürtler'in güç kazandığı; Sünniler'in ise bir daha geçmiştekine benzer bir iktidara sahip olamayacakları gerçeği üzerine kurulması gerekir. Bu durumda da Irak'ın siyasi istikrarı gruplardan hiçbirinin diğerleri üzerinde mutlak bir hakimiyet kuramayağı, insan haklarına saygılı ve dinin siyasetteki rolünün sınırlı kalacağı bir rejimin kurulmasına bağlıdır. Türkiye'nin öncelikli hedefi de bu yönde siyaset üretmek olmalıdır.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Siyaset boşluk affetmez   / 13-02-2005
 Kerkük ve bölgesel güç   / 10-02-2005
 Yeni başlangıç   / 27-01-2005
 Sözün değeri   / 23-01-2005
 İkinci Dönem   / 20-01-2005
 Çöküş   / 16-01-2005
 Öfkenin ateşi fırsatı kül etmemeli!   / 14-01-2005
 Gazze'den sonra çekilme devam eder   / 13-01-2005
 Umuda yolculuk   / 06-01-2005
 Meşakkat teysiri celp eder   / 02-01-2005
SOLİ ÖZEL
Kürt başkanlı Irak, Türkiye'ye uyar mı?
Ortadoğu'da...
ASLI AYDINTAŞBAŞ
'Türkiye'yi kim kaybetti?'
Wall Street...
NO PASARAN (Geçiş yok)
NO PASARAN (Geçiş yok)
M.United’ın üç yediği Kadıköy’den Zaragoza da çıkamaz. Nasıl çıksın...
Zaragoza taban yaptı
Zaragoza taban yaptı
F.Bahçe'nin bugün ağırlayacağı İspanyol ekibi, son 6 karşılaşmanın...
Yüce Divan'da bir başbakan
Yüce Divan'da bir başbakan
Türkbank davasına fesat karıştırma suçlamaları ile ilgili olarak eski...
Sekse izin varsa Viagra'ya da vardır
Kardiyoloji-Koroner Yoğun Bakım Şefi Dr. Genco Yücel "Seks kalp için...
İran'da yanlış füze alarmı
Dün saat 15.30 sularında İran'ın Dailam kentinde bir patlama yaşandı.
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv | Ana Sayfa
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Üretim ve Tasarım   Merkez Bilgi Grubu