 Evrenin en büyük haritası
Astrofizikçiler, evrenin şimdiye kadarki en büyük haritasını çıkardılar ve evreni ölçmek için yeni birim geliştirdiler..
Projeyi iki uluslararası ekip yürüttü. Bu ekiplerden birinde görev yapan Arizona Üniversitesi'nden Daniel Eisenstein, 260 binden fazla galaksiyi içeren evren haritası çıkardıklarını açıkladı.
Eisenstein, ayrıca yaptıkları gözlemlerin, evrenin düz ya da yassı olduğunu, genişleme halinde bulunduğunu ve evrenin bir uçtan diğerine ''büyük patlamadan'' arda kalan şok dalgalarıyla dolu olduğunu doğruladığını bildirdi.
ŞOK DALGALAR
Genel kabul gören kozmolojik teoriye göre, evren yaklaşık 14 milyar yıl önce ''büyük patlama'' sonucu oluştu. Eisenstein, galaksilerin bugün evrendeki dağılımının, bu şok dalgalarıyla ilgili olduğunu söyledi. ABD'nin San Diego kentindeki astronomi konferansı sırasında basın toplantısı yapan Eisenstein, ''Tespitlerimize göre, kütle çekimi galaksilerin ve galaksi kümelerinin oluşumunda başrolü oynadı'' diye konuştu.
''Bu şok dalgaları, evrenin dokusuna sindi. Bunlar, büyük patlamanın yol açtığı ışınımı hatırlatıyorlar'' diyen kozmolog, ''Şu anda bizler, yaklaşık 4 milyar ışık yılı uzunluğundaki bir bölgede gözlemlenebilen çok parlak 46 bin galaksi arasında bu dalgaları görüyoruz'' ifadesini kullandı.
BİR MİLYON YIL BOYUNCA ÜRETİLDİ
İngiliz Portsmouth Üniversitesi'nden astrofizikçi Bob Nichol da, bu dalgaların, evren büyük patlamadan sonra yeterince soğuyana kadar yaklaşık bir milyon yıl boyunca üretildiğini belirterek, ''Bizim şu anda son evren haritasında gördüğümüz, bu dalgaların milyarlarca yıl sonraki izlerinden başka bir şey değil'' diye görüş belirtti.
HER 500 MİLYON IŞIK YILINDA BİR GALAKSİ OLUŞTU
Bilim adamları, bu dalga izleri arasındaki boşluğu, evreni ve onun genişleme hızını ölçmekte kullandılar. Amerikalı, İngiliz ve Avustralyalı bilim adamları, böylece yaklaşık her 500 milyon ışık yılında bir galaksi oluştuğunu belirlediler. Bu mesafe, tam da ''büyük patlama'' şokunun evrenin ilk gençlik yıllarında yarattığı dalgalar arasındaki mesafeye denk geliyor.
Işık yılı, ışığın boşlukta bir yılda katettiği mesafeyi gösteriyor. Bu da, 9,461 milyar km anlamına geliyor. Gözlemlerinin doğruladığı ''düz'' ya da ''yassı'' evrenin, genişleme nazariyesini doğrulayıcı nitelikte olduğunu da belirten uzmanlar, evrenin ''büyük patlamadan'' sonraki saniye içinde çok çok hızlı genişlediğini vurguladılar.
Uzmanlar, bu gözlemlerin, ayrıca bildiğimiz haliyle maddenin, evrenin çok küçük bir bölümünü oluşturduğu, evrenin büyük bölümünün ise esrarengiz ''karanlık madde ya da enerjiden'' oluştuğu yolundaki görüşü de doğruladığını belirttiler.
|
