Avrupalılar'ın eli bağlı Veda zamanı

Avrupalılar'ın eli bağlı

Uluslararası para piyasalarında sinir bozucu bir mücadele var. Bir yanda doların düşüşünden şimdilik memnun görünen Amerikan Merkez Bankası (Fed), diğer tarafta paraları değerlendiği için kaygılı olan ancak ellerinde yapacak çok fazla bir şeyleri olmayan Avrupalılar ve Japonlar. Onlar da farkındalar ki sorunun çöüzümü için Amerikalıların desteği lazım. O destek de şimdilik ortada yok.
Mart ayında yazdığım bir yazıda piyasalarda doların euro karşısında yıl sonuna kadar 1.35'i görebileceğinin konuşulduğunu yazmıştım. Yıl sonu henüz gelmedi ancak dolar euro karşısından 1.3385 ile tarihindeki en düşük düzeyini gördü. Aynı şekilde yen karşısında son 5 yılın ve sterling karşısında ise 12 yılın en düşük seviyesine indi.

FED'in tavrı önemli
Analistler 1.3385'in görülmesinden sonra dolarda bir düzeltme hareketi bekliyorlardı ve bu hareket geldi. Bu yazıyı yazdığım Cuma öğle saatlerinde parite 1.3280 dolayındaydı. Son haftalarda dolar satanların sattıklarının bir kısmını yerine koymak için neden aradıklarını biliyoruz. Bu neden Cuma günü ilerleyen saatlerde açıklanacak olan ABD istihdam verileri olabilir. Böylece düzeltme biraz daha devam edebilir. Eğer bu hareket görülürse ilk etapta 1.3190 ve ardından 1.3050 denenebilir. Ancak 1.30 civarında yeni bir fırsat doğduğuna inananların dolar satışlarının tekrar başlaması olasılığı var. Çünkü doların uzun vadeli düşüş eğilimini hala tamamlamadığı görüşü ağır basıyor.
Doların uzun vadeli düşüş eğilimini tamamlaması FED'in tavrına bağlı. Bush'un baş danışmalarından Glenn Hubbard doların değer kaybının bir süre daha devam edebileceğini çünkü ABD'nin çığ gibi büyüyen cari işlemler açığını ancak böyle kontrol altına alabileceğini söylüyor. İşte para piyasalarındaki devler kavgasının nedeni. Dünyanın en büyük ekonomisinin ürettiği cari işlemler açığının boyutu gayrisafi yurtiçi hasılasının yüzde 5'ini aştı.
FED başkanı Greenspan'in 2006 başında ayrılması halinde yerine geçecek isimlerden biri olarak gösterilen Hubbard, Reuters ile yaptığı söyleşide, "ABD, cari işlem açığını genişletmeyi sürdüremez...Bu nedenle hem ülkedeki tasarruflar artacak hem de dolar değer kaybedecek" dedi.

Müdahale kısa ömürlü
ABD bu tutumunu sürdürdüğü sürece Avrupalılar ve Japonlar tek yanlı bir müdahale yaparlar mı? ECB başkanı müdahale olasılığını inkar etmiyor. Ancak piyasalarda yaygın bir kuraldır:
"FED'e rağmen yapılacak her müdahale kısa ömürlü olur."
2000 yılında euro diplerde sürünürken Avrupa Merkez Bankası müdahale ettiğinde diğer G7 merkez bankalarının desteğini almıştı.
Dolar/eurodaki trendi değiştirmek için müdahale dışında bir yol var mı? Var. Kalıcı çözüm faizlerden gelecek. Ya euro bölgesindeki faizler düşecek ya da ABD'deki faizler artacak ki doların euro karşısındaki cazibesi artsın. Yıllık enflasyonun yüzde 2'nin üzerinde seyretmesinden rahatsız olan ECB euro bölgesinde bir faiz artışına kolay kolay gidemez. Geriye ABD'nin faiz artırımı kalıyor. O da zaten bir süredir yapılıyor. FED'in mevcut kademeli faiz artırımı eğilimini 2005'te de sürdürmesi bekleniyor. Bu artışlara bağlı olarak ABD faizleri yatırı mcıları tekrar dolara yöneltecek seviyeye geldiğinde Avrupalılar rahatlar.