 |
| İskender'i konuşacak Herkes
|
|
Oliver Stone'un daha gösterime girmeden olay yaratan filmi "Büyük İskender" nihayet sinemalarda. Colin Farrell, Angelina Jolie, Val Kilmer ve Anthony Hopkins'li dev kadrosuyla genç İskender'in hayatı gerçekten görülmeye değer.
Vaktiyle bu topraklardan geçen genç imparator
İskender'in biseksüelliği, hatta açıkça eşcinselliği... Oliver Stone, Yunanlılar'ı incitmek pahasına, bunu açık biçimde gösteriyor ama kaçınılmazlığını da kanıtlıyor.
Oliver Stone o elbette... Yapacağı herhangi bir film başkalarına benzer mi? Üstün-yapım denince, tarihin en karizmatik, ama en tartışmalı efsaneisimlerinden birine eğilmek denince, onun yapacağı film kuşkusuz farklı olmalıydı. Ve olmuş da... Adına Helenistik Dönem denen ve Helenizm ya da antik Yunan kültürünün Roma-öncesi dünyasında egemen kültür olduğu bir çağda, 25 yaşındaki bir genç adamın Makedonya'dan başlayıp Anadolu, Babil ve Mısır'dan geçerek Hindistan'a dek uzanan büyük fetih serüvenini sinemaya aktarmış. M.Ö. 4. yüzyılda yaşanan bu büyük serüveni anlatırken, Stone'un en büyük başarısı, bu bize çok uzak çağı ve onun efsaneleşmiş insanlarını olabildiğince günümüze getirmesi, çağdaş ve dolayısıyla yakın, ulaşılabilir kılması. Filmin bu konudaki başarısı hemen hemen kesin. Böylece, karşımıza öncelikle görkemli bir anaoğul ve baba-oğul ilişkisi geliyor. "Barbar" kökenli ve biraz da büyücü olan hırslı bir anneyle, gamsız, sorumsuz, çapkın ve şiddet yüklü babası kral Filip arasında bölünmüş bir çocukluk yaşayan genç İskender, ömür boyu annesinin etkisinden kurtulamıyor. Babayla olan sevgi-nefret ilişkisiyse her baba- oğulun yaşadığı cinsten.Yani bize uzak ama aynı zamanda çok yakın. Sonra İskender'i İskender yapan özellikler... Yunanistan'ı yüceltmek ve zenginleştirmek için başladığı büyük savaşımın sonunda, sırf "savaş için savaş, fetih için fetih" gibi bir anlamsızlığa, bir kısır döngüye dönüşmesi... 40 bin kişiyle İran kralı Darius'un 250 bin kişilik ordusunu yenmek, o zamanlar bilinen dünyanın dörtte üçünü ele geçirmek, o dönemin olanaklarıyla 10 bin kilometre yol yapmak, Babil'in efsanevi hazinelerine el koymak... Tüm bunlar İskender'in genç ruhunu doyurmaya yeterli değil. 8 yıllık dur-durak bilmeyen savaşlardan sona bile, o hala yeni fetihler peşinde. Çünkü o artık sadece savaş ve fetih için yaşayan ve düşleri hiç bitmeyen bir büyük hayalci. Ama aynı zamanda, Aristo gibi bir bilgeyi bile aşarak, Yunanlı-barbar ikilemini ortadan kaldırmaya, tüm halkları bağrına basmaya, ırk ve ulus ayrımını silerek herkesi tek bir bayrak altında toplamaya çalışan bir büyük hümanist... İnsanlığın İskender'ın tüm ırksal ön yargıları silip atan tavrına yeniden kavuşması için kaç yüzyıl beklemek gerekti? Ya da hala beklemiyor mu?
KAÇINILMAZ İLİŞKİLER
Elbette işin en tuz-biber yanı. İskender'in biseksüelliği, hatta açıkça eşcinselliği. Oliver Stone, Yunanlıları incitmek pahasına, bunu çok açık biçimde gösteriyor ama ayrıca bunun kaçınılmazlığını da kanıtlıyor. Eşcinselliği yücelten, iki erkeğin ilişkisini "birbirlerinin erdemlerine karşılıklı olarak erişme" diye niteleyen bir çağda ve o uzun savaş yılları içinde, başka türlü olabilir miydi? Ama aynı biçimde, antik çağda Babil'den Hindistan'a tüm ülkelerde kadın-erkek kimliklerinin karmaşıklığı ve birbirine geçmişliği de çok iyi verilmiş. Stone ayrıca bize unutulmaz savaş sahneleri veriyor. Belki "Müfreze"nin yönetmeninden beklendiği gibi... Ama özellikle İranlılar'la savaşta, savaşın askeri taktiğini verme ve bunu bir ölçüde başarma çabası, benim hiçbir filmde görmediğim bir olay. Colin Farrell başlarda tutuk gibi gözüküyor ama giderek rolüne ısınıyor. Angelina Jolie'nın "yılanlı annesi" kolay unutulacak cinsten değil. Tüm oyuncular da çok iyi. Vaktiyle bizim topraklarımızdan da geçmiş ve ünlü "Gordion düğümü"nü bir kılıç darbesiyle çözmüş bu mitolojik kahramanı tanımak için olsun, çok farklı bir üstün-yapım görmek için olsun, kaçırılmayacak bir film...
BÜYÜK İSKENDER *
(Alexander the Great) Yönetmen: Oliver Stone Senaryo: Christopher Kyle, Laeta Kalogridis, O. Stone Görüntü: Rodrigo Prieto Müzik: Vangelis Oyuncular: Colin Farrell, Angelina Jolie, Val Kilmer, Anthony Hopkins, Jared Leto, Rosario Dawson, Gary Stretch, Christopher Plummer ABD-İngiltere- Almanya-Hollanda ortak-yapımı.
|
