Anadolu'nun yarattığı mücevherler
Türkiye'nin on iki farklı bölgesinde babadan oğula, ustadan çırağa aktarılan geleneksel takı teknikleri Yaşayan Anadolu Takıları adlı kitapta toplandı
Anadolu'da binlerce yıldır babadan oğula, ustadan çırağa aktarılan geleneksel takı üretim tekniklerinin araştırıldığı bu proje tam iki yıl sürdü. Proje kapsamında Urfa, Trabzon, Tokat, Mardin, Eskişehir, Erzurum, Diyarbakır, Ankara Beypazarı, Kayseri, Konya, Gaziantep ve Kahramanmaraş'ta aylar süren araştırmalar yapıldı. Halen geleneksel teknikler ile üretim yapan eski ustalarla görüşen araştırmacılar, onlardan eski tekniklerle ilgili bilgiler aldı. Atasay'ın profesyonel tasarımcıları da bu bilgilerden yola çıkarak 100'ü aşkın modern takıdan oluşan ve kitapla aynı adı taşıyan "Yaşayan Anadolu Takıları Koleksiyonu" hazırlandı.
Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanan  kitapta Atasay'ın yeni koleksiyonuyla birlikte bu yörelerdeki takı gelenekleri, tarihi ve üretimi de tüm ayrıntılarıyla anlatılıyor. Örneğin Trabzon bölgesine ayrılan sayfalarda, Anadolu'nun birçok yerinde erkek egemen bir iş olarak karşımıza çıkan kuyumculuğun bu yörede tersine kadınların hakimiyetinde olduğu görülüyor. Trabzon'da kadınların ördükleri bilezik, gerdanlık ve kemerlere örgü aşaması bitene dek erkek eli değmiyor. Erkekler takının sadece kilit ve kaynak işlerini yapıyorlar. Bu nedenle Trabzon'un dünyaca ünlü hasır bileziklerini anlatırken "Anadan kıza" nitelendirmesi yapılıyor.
Kitapta Mardin'le ilgili ise saçlara takılan takılardan örnekler veriliyor. Anadolu'nun  pek çok yöresinde olduğu gibi Mardin'de de saçlara takı takma geleneği var. Mardin'de baş ağrısına iyi geldiği inancıyla saç örüldükten sonra uç kısmına takılan saç süslerinin yanı sıra başa takılan çeşitli takılar da yapılıyor. Eskişehir Sivrihisar'ın Sivrihisar Cebesi'nden sonra en ünlü takısı ise "İncili Küpe". İncili küpenin dikkat çeken özelliği orijinalinin 12 adet inciden yapılmış olması. 12 incinin varlığı Hıristiyan geleneklerine dayandırılıyor ve Hz. İsa'nın 12 havarisiyle ilişkilendiriliyor. Küpenin ortasında yer alan kırmızı kantaşı da Hz. İsa'yı temsil ediyor.
Eylem Bilgiç
|
