kapat
25.11.2003
YAZARLAR
ATV
EKONOMI


TURKIYE
DUNYA
POLITIKA
SPOR
MEDYA
SERI ILANLAR
METEO
TRAFIK
SANS&OYUN
ACIL TEL



UMUR TALU


Bilmem, dogru mu anladim!..

Bu sutun, medya ustune akil ve vicdan yormaktan, elde igne-cuvaldiz dolasmaktan, huysuzluktan ve bazen susuzluktan az bitap dustu.

Belki o yuzden, Istanbul'un emniyetinden sorumlu mudur akillara seza, ulke huzurundan sorumlu basbakan evlere senlik "medya elestirisi" yaptiginda topa girmedi.

Birlik ve beraberlik icinde, "medya" da her kanaldan layikiyla cevap verdi.

Burasi "baska bir yer" olsaydi, medyayi olumlerden sorumlu gosteren emniyet muduru bir dakika duramaz, basbakan da, onu gorevden almakla kalmaz, kendisi ozur dilerdi.

Fakat sorun suradan cikiyor

Habercilik, yayincilik telasiyla, gazeteci sorumlulugu sinirlarinin zorlandigi dogru da...

Asil aliskanlik, "medyanin istendiginde pekala susturulmasi, pekala susabilmesi"nden kaynaklaniyor.

Emniyet muduru de, basbakan da, cogumuz gibi bunu biliyor.

Bazen sivil iktidarlar, genellikle askeri yetkililer "yazma, gosterme" dediklerinde emre uyan medya zihniyeti sik sik gecerli olmussa...

Polis yetkilileri, istediklerini yazdiran, istemediklerini yazdirmayan bir gelenege sik sik tanik olabilmisse...

Simdi de benzerini bekliyorlar.

Haksizliklarini buyuten "haklilik" zanninin temel kaynagi o.

****

Uzuntulerinden oturu "anlayisla" karsilanabilecek ama asla karsilanmamasi gereken medya ofkeleri, sadece "asiri" sozlerinden ibaret degil.

Varsayimlari da yanlis.

Ilki meshur "11 Eylul efsanesi". ABD medyasinin "sorumlu davranarak" siddetin sonuclarina dair goruntu yayinlamamasi.

Bunun kendiliginden olmadigi, gazeteci sorumlulugu otesinde, medyanin hemen emir komuta zincirine girmesiyle, tehlikeli bir egilim oldugu da tartisildi.

Cunku, benzer davranis, ABD'nin baska ulkelerdeki askeri siddetinin de sansurlenmesine, sorgulanmamasina kadar vardi.

Bu egilim, ABD'yi yoneten zihniyetin, "teror ile savas" soylemini gelistirirken, cok sayida yalani rahatca soyleyebilecek yuzu bulmasina kadar uzandi.

Goruntu ve fotografa iliskin asil olcu, "olayin daha iyi anlasilmasina, boyutlarinin daha kapsamli idrakine katki yapip yapmadigi" diye ifade edilir.

Yakin cekim, parcalanmis ceset, genellikle bu katkiyi yapmayabilir. Bize verecegi ek bir bilgi, fazladan bir duygu yoksa.

Ancak, misal, resmi agizda, "intihar etti, catismada vuruldu" denilen birinin vucudundaki iskence izlerini, delik desik bedenini gosteren fotograf, irkiltici olsa da, "gercegin anlasilmasi"ni sagladigi icin onem kazanabilir.

Dunya kamuoyu, bazi olaylarin boyutunu, Nazi katliamlarindan Srebrenica'ya, Saraybosna pazar yerinden Ruanda'ya, ancak ve maalesef, ceset goruntuleriyle anlayabildi.

Bir trafik kazasinin bu tur goruntuleri ile resmi ya da terorist siddetin goruntuleri ayni "iyi niyetli" sansure tabi olamaz. Rahatsiz edici olsa bile.

Dikkatlice secilmis goruntuler, vahametin anlasilmasi, toplumda urkuntuden cok empati yaratilmasi, siddete nefretin hak ettigi boyuta ulasmasi icin gerekli gorulebilir.

Ikincisi, sorusturmanin selameti meselesi.

Bazen gazetecilerin ortaya cikardiklari, resmi sorusturmalara da katki sagladigi gibi, ayni zamanda, resmi gorevlilerin yaptiklarinin denetim aracidir.

Yani, kafadan gizleme mevzuu degildir.

Aradaki onemli fark, gazetecilerin "siddet odagi uyurken" uyuyabilmeleri ihtimaline karsilik, istihbarat ve emniyetin uyumaya hakki olmadigidir.

****

Bu tartismadan benim ozetle anladigim; yasaga, sansure, medyanin susturulmasina karsi cikan gazetecilerin, her kosulda, patronlarindan gelse bile, sansure, otosansure artik gercek adina direnecekleridir.

Bilmem, dogru mu anladim!

Hepinize daha mutlu, daha umutlu bayramlar dilerim.

Mesajlariniz icin: utalu@turk.net

Fax:212 280 05 51 Tel:0 537 660 71 21


Haberleri gazete sayfasi goruntusunde okumak icin
SABAH e-Medya"ya tiklayin

<< Geri don Yaziciya yolla Favorilere Ekle Ana Sayfa Yap
hibe destekler

Sari Sayfalar
GreenCard
TEMA

Copyright © 2003, MERKEZ GAZETE DERGI BASIM YAYINCILIK SANAYI VE TICARET A.S. - Tum haklari saklidir