|
|
Tekel'de şoke eden hatalar
İtalya 26 milyar adetlik sigara fabrikasını 2.3 milyar Euro'ya satarken, 60 milyar adetlik Tekel'e 1.1 milyar dolar teklif gelince, satış tekniği tartışılmaya başlandı
Hükümet, büyük umut bağladığı Tekel özelleştirmesinde hayal kırıklığına uğrarken, bu yıl sigara fabrikalarını satışa sunan üç ülke büyük başarı elde etti. Örneğin İtalya, 26 milyar adet kapasiteli sigara fabrikasını 2.3 milyar Euro'ya BAT'a sattı. Fas'ta ise, 14.4 milyar adet kapasiteli sigara piyasasının 12.2 milyar adetlik bölümünü (yüzde 85'ini) 1.2 milyar dolara İspanyol Altadis aldı.
Sırbistan'da 20 milyar adetlik sigara pazarının yüzde 66'sını elinde bulunduran devlet, bu miktarın yüzde 62'sine karşılık gelen kısmını 392 milyon dolara sattı. Bu örneklerden sonra şimdi, Türkiye'deki Tekel ihalesinin başarısızlığı tartışılıyor. Tekel, 110 milyar adetlik Türkiye sigara pazarının yüzde 54'ünü elinde bulunduruyor. Yıllık cirosu 4.5 katrilyon liraya ulaşan kurumun cirosunun yüzde 80'i sigara satışlarından oluşuyor. Tekel, 60 milyar adet sigara pazarına ancak 1 milyar 150 milyon dolar fiyat bulabildi.
FİYASKONUN PERDE ARKASI
Tekel'in ihale süreci ve ortaya çıkan yetersiz fiyatın nedenleri dan Özelleştirme İdaresi'nde masaya yatırıldı. Uzmanlar, uluslararası değerlendirme kuruluşlarının 3 milyar dolar fiyat biçtiği Tekel'de beklenen fiyata ulaşılmamasının gerekçelerini şöyle açıkladı
* Özelleştirme İdaresi, Tekel'e talip olan firmaların çok sayıda olduğu ve çok iyi fiyat bulacağı hissine kapıldı. Bu nedenle müstakbel alıcıların nabzı iyi tutulmadı.
* Şirketlerin fiyat verme eğilimi belirlenemedi. Özellikle yüzyüze görüşmelerde, alıcı adaylarının bütçesi hakkında ipucu elde edilemedi.
* Şirketlerin, Tekel'i mutlaka alma kararlılığında olup olmadığı ölçülemedi.
* Kamunun beklediği fiyatın alt sınırına ilişkin beklentisi yeterince yansıtılamadı.
* Açık artırmayı içeren satış yöntemi yerine, kapalı zarfla pazarlık usulü tercih edildi. "Firmalar aralarında anlaşır, fiyatı yükseltmez" kaygısındaki Özelleştirme İdaresi, izlediği yöntemle bu sonucun oluşmasına zemin hazırladı.
Unakıtan: Malımızı eder fiyattan satarız
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Tekel'e verilen tekliflerin beklentilerini karşılamadığını söyledi. Tekel konusunda prosedürün işlediğini, ihale komisyonunun gerekli çalışmaları yapacağını kaydeden Unakıtan, "Komisyon kararını verecek. Ondan sonra Özelleştirme Yüksek Kurulu'na (ÖYK) gelecek. ÖYK da gereken kararı verecek'' diye konuştu. Gazetecilerin, birkaç gün önce söylediği "Müjdeli haberlerim olacak'' şeklindeki sözlerini hatırlatmaları üzerine, "Bekleyin bakalım biraz'' diyen Unakıtan, şöyle devam etti "Tabii biz malı satan olarak en iyi fiyata satma gayreti içinde oluruz her zaman. Malımızı eder fiyattan satmak isteriz. Arzumuz o. Onun için elimizden gelen her türlü gayreti gösteririz.''
Okan MÜDERRİSOĞLU
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|