|
 |
|
ÖMER LÜTFİ METE
Aytmatov'un yurdunda
Birkaç gündür, "Küreselleşme ve Yerel Kültürlerin Geleceği" konulu sempozyum için Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'teyim. Ev sahibi ülke Dışişleri Bakanlığı ile Diyalog Avrasya dergisinin düzenlediği tartışma ortamında, Batı'ya karşı yenik ve ezik toplumların -biz de dahil- arayışlarını izliyorum. Cengiz Aytmatov gibi eşsiz bir edibin de aralarında yer aldığı otuza yakın seçkin aydının buluşmasında dile getirilen düzeyli eleştiri ve önerilerden çok, içtenlik umut verici bir dinamik.. Değişik köken ve inançtan Avrasya aydınları gerçekten samimi bir dilekte birleşiyor İyi komşuluk, dostluk, kardeşlik Avrasya coğrafyasının uçucu nutuklarına şerbetli biri olarak bu samimiyeti ayırt edebiliyorum. Bugün bütün dünya "Batı" ama Avrasya'da hala Doğu ruhu yaşıyor. Bu, bir şey alma gayesi gütmeden de verici olabilme karakteridir. Tarihin en vahşi sömürü uygulamalarından Sovyet sisteminin omurgasını teşkil eden Rus insanında da aynı ruh, öteki Avrasya toplumlarındaki kadar diri. Onun için Avrasya aydınları, büyük bir barış kültürü oluşturacak dinamiğe sahip.
Şüphesiz bu irade henüz sadece sağlıklı bir çekirdek.
Doktorlar tutuk
Avrasya ülkeleri işbirliğinin insanlık için örnek bir deney haline gelebilmesi, çok derin duyarlılık gerektiriyor. Özellikle de Rusya ve Türkiye'nin birbirlerine ve diğerlerine karşı ağır sorumlulukları var. Avrasya aydını da bu bilinçle insancıl köprüler oluşturmaya çabalıyor.
Geçmişin acılarından kalan tortulara, özellikle kızıl dönemin kahrettiği sayısız mazlumun hala yaşayan hatırasına rağmen bu aydın güçlü bir sezgiyle dengeleri gözetiyor, gerçekçi bir hoşgörü ikliminin temellerini atmak istiyor. Bu durumun anıt niteliğinde örneği de Aytmatov. Kızıl mezalime öz kurbanlar vermiş bir "devrim çocuğu" olan üstat; güzel bir gelecek için geçmişi aşmanın simgesi
"Rusya ve Türkiye Avrasya'da doğal müttefik olmalılar."
Siyaset düzleminden bakınca görüyoruz ki, Türkiye'de bu çağrıyı alacak "derin irade" yok. Rusya ise, kütleşmiş "derin eli"ni nasıl kullanacağına karar verememiş. Hala beş imparatorluk oluşturacak coğrafyaya hükmetmesine rağmen, Orta Asya'dan kağıt üzerinde çekilmenin hayıfını hazmedebilmiş değil. Bizim "imparatorluk kaybetmeye alışma" tecrübemiz, yeni duruma uyum için onlara hız kazandırabilir.
Mikroplar hızlı
Evrensel düşünebilen Rus aydınında bu bilincin var olduğuna ilişkin sezgim Bişkek'teki gözlemlerimle pekişti. Özellikle oturumlardan birine başkanlık eden Rudolf Germanoviç'in, iddiasız konuşmama verdiği hararetli destekte -şahsımla ilgisiz- simgesel bir anlam görmekten kendimi alamadım. İsmine bakarak "belki gerçek Rus değildir de ondan" diyebileceğiniz bu aydın, aksine Rus devlet sistemi içinde önemli bir görev yürütüyor. (Bizdeki "Milli Güvenlik Akademisi" gibi bir mekanizma ile, yönetimde görev alacak kadrolarda Rus devlet bilincini pekiştirme işinin başında.)
Rusya ile Türkiye'nin doğal müttefik olarak yepyeni bir barış kültürü üretmeleri geciktikçe, küresel çete ile İran, hatta Arabistan, Avrasya toplumlarında yıkıcı etkinliklerini geliştirecekler. Protestanlaştırma, Şiileştirme ve Vahabileştirme maskesi altında fitne kazanları çoktan kaynamaya başladı bile..
Ya Ankara bölgeye ne kadar laiklik ihraç edebildi dersiniz?
Estirebildiği "Fethullah Güven korkusu" kadar!
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
