|
 |
|
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Borclu dogduk borcla yasiyoruz is yapma becerisi yanimiza kâr
Cumhuriyet'in 80. yilinda ekonomide ne kadar yol aldik? Iceriden bakinca buyuk asama kaydettigimiz, dunyadan bakinca da, vasat bir performans ortaya koydugumuz soylebilir. Cunku ayni donemde diger ulkeler de ekonomide atilim yaptilar. Bu Turkiye'nin ekonomideki basarisini goreli olarak kisitladi.
Yanda 80 yil onceki durumla bugunku durum arasindaki bazi benzerlikler yer aliyor. 80 yilda degismeyen bir kac ana nokta var.
* Biri, ise dis acik vererek basladik. Hala dis acik vermeye devam ediyoruz. Doviz harcamamiz doviz kazancimizdan daha fazla. Bu da ekonomiyi sik sik krizlere soktu ve buyumesinin hizini kesti.
* Bir diger degismeyen, devletin agir borcluluk durumu. Osmanli'nin ustlenilen borclari ile Cumhuriyet agir bir borc yuku altinda dogdu. 1990'lardaki savurganligimizla yine dunyanin agir borc yuku altina giren ulkelerinden biri olduk. Dis ve ic borc odemeleri reel ekonomik faaliyetleri kisitliyor.
* 80 yil boyunca milli gelirin ortalama artisi yuzde 4.5. Hizli nufus artisindan arindirdigimizda bu oran reel olarak yuzde 2.5'e geriliyor. Potansiyelimizi yansitmayan vasat bir buyume ortaya koyduk.
* Son 25 yilda yasadigimiz yuksek enflasyon buyume hizinin dusmesinde, yatirimlarin azalmasinda etkili oldu. Enflasyonu bu kadar sureyle ve istikrarli bicimde yuksek tutabilen tek ulke olarak paramizin degerini rekor duzeyde dusurduk. Cumhuriyet'e bir dolar 90 kurustan basladik, 80. yili 1.5 milyon lirayla tamamliyoruz.
* Cumhuriyet'in baslarinda ekonomide azinliklarin ve yabancilarin hakimiyeti karsisinda millilestirmeye gittik. Zaman icinde bazi olaylarla azinliklari ve yabancilari istemedigimizi ortaya koyduk. Onlar da buyuk olcude Turkiye'den goc ettiler. Azinliklari kaybetmenin bir bedeli ortaya cikti. Bugun yabanci sermayenin pesinde kosuyoruz. Sermayeyi, ticareti ve is birikimini de goclerle birlikte kaybettik. Vasat gelismede bu da etkili.
* Ancak onlarin bosalttigi ekonomik faaliyetleri ve sektorleri yerliler olarak ustlendik. Bir anlamda zanaati, is yapma becerisini, uretimi, ticareti Cumhuriyet doneminde ogrenmeye basladik. Is tecrubesi kazandik. Kisaca Osmanli'dan sonra ekonomiyi kesfettik. Galiba Cumhuriyet ile birlikte ekonomideki en buyuk kazancimiz bu oldu.
* Sonuc- "Bilmek egemen olmaktir" Bacon
Mesajlariniz icin:
ayildirim@sabah.com.tr
Haberleri gazete sayfasi goruntusunde okumak icin
SABAH e-Medya"ya
tiklayin
|
|
|
|
